Menntamál - 01.09.1937, Blaðsíða 22

100
MENNTAM.S ’
sviði frá fæðingu. Fyrst er hægt að sýna fram á alveg
tölulega, hve eftirverkanirnar eftir það, sem fyrir barnið
kemur, vara stutt, en síðan lengist þessi tími hægl og
hægl, eftir þvi sem barnið eldist. Eins er hægt að mæla
hjá fullorðnum þann eiginleika að taka eftir mörgum
hlutum í einu. Bæði minni og eftirtekt teljast til greindar-
starfseminnar, svo sem greinilegt er, að hægt er að mæla
að minnsta kosti ýmsar veigamiklar hliðar við þessa
starfsemi.
Þriðja spurningin var, livort það væri ekki þekkingin,
sem mæld væri en ekki hin „hreina“ greind. Þessari
spurnigu þarf ekki að svara nema að nokkuru leyti, því að
þekking kemur ekki lil greina nema í tiltölulega fáum
verkefnum. Er það venjulega þekking í hvei’dagslegum
hlutum, en alls ekki bókleg þekking. T. d. um tímann,
daganöfn, mánaðaheiti o. s. frv. Eg neita því ekki, að
fyrirfram undirbúningur geti komið hér að einhverju liði
og sömuleiðis að því leyti, er til málsins tekur. Greindin
er ekki eiginleiki, sem vex jafnt alveg án tillits til að-
stæðna, þótt liún sé eflaust að allmiklu og sennilega að
mestu leyti bundin erfðum eiginleikum. Það, sem upp-
eldið getur til vegar komið, er að kenna mönnum að beita
greindinni, en það getur sennilega lítið aukið liana. —
En sanxt sem áður álít eg, að þekkingin komi ekki eins til
greina í þessum prófurn og ælla mætti fljólt á litið. Börn
læra ekki daganöfn og mánaðaheiti o. s. frv. alveg út i
bláinn, það er ekki fyrr en þessir hlutir hafa einhverja
meiningu fyrir þau, þ. e. ekki fyrr en þau hafa fengið þann
andlega þroska, sem þarf til þess að átta sig á tímanum,
svo að jxessi þekking verður að teljast einkenni (symp-
tom) á vissum andlegum þroska. Yið minnumst þess frá
athugunum Burts, að börn fóru ekki langt fram úr
greindarstigi sínu í skólaþekkingu og munu þau miklu
siður gera það um hversdagsþekkingu, þar sem engin
markvís kennsla fer fram i þeim efnum.