Menntamál - 01.12.1937, Blaðsíða 20

178
MENNTAMÁL.
þó svo að skilja, að fögur og áhrifarík mannsrödd sé ó-
aðskiljanleg frá fögru likamlegu útliti. En upprunalegt
ásigkomulag raddarinnar, er komið undir líkamsbygg-
ingu mannsins — lungunum og rúmi þeirra, barkanum,
og lögun barkakýlisins, — munnholinu, tönnum og lög-
un varanna o. s. frv. Og víst er um það, að ástand og lög-
un þessar iiffæra stendur oft í nánu sambandi við ástand
og hæfileika sjálfrar sálarinnar.
Yið þekkjum enga menn, sem tala nákvæmlega eins,
og við getum slegið því nokkurnveginn föstu, að við get-
um þekkt mann á málrómnum einum, þó að við sjáum
hann ekki. Menn af sömu ætt, eða af sömu fjölskyldu,
líkjast ofl svo mjög iiver öðrum i málrónmum, að við
getum illa þekkt málróm þeirra hvorn frá öðrum, ef við
að eins heyrum þá, en sjáum þá ekki. Þetta liggur skilj-
anlega i þvi, að skyldir menn eru oft líkir að innri líkams-
byggingu, þó að þeir kunni að vera næsta ólíkir að ytra
úlliti.
Þroski mannanna ber oftast hlæ af þeim lífskjörum,
sem þeir alast upp við og lifa við, þá auðvitað líka rödd
þeirra og' talsmáti. Þess vegna hefir ekki einungis hvei
einstaklingur sinn sérstaka persónulega raddhlæ, heldur
hefir og hver þjóð sinn eigin málhreim, og meira
að segja hver kynflokkur mannanna á þessari jörð, hefir
sinn eigin málblæ sem er bundinn einungis við þann kyn-
þátt mannkynsins. Mól þjóðanna hera meira að segja
hlæ af landslagi og náttúrufari þess lands, sem þjóðin
hefir lengi átt lieima í.
En hvaða erfðir eða hfskilyrði hafa þá myndað þenn-
an gerólíka raddblæ? — Einhver lcann að .segja, að það
séu hin ólíku tungumál þjóðanna, og liinn gerólíki fram-
hurður hinna ýmsu mála. — Vissulega! —■ En það er
sjálfur hljómblær málsins, — áherzlurnar, — sem aðal-
lega koma fram á hljóðstöfunum, sem bera uppi radd-
blæinn, — hver er orsök hans? Um það hefir málfræð-