Menntamál - 01.12.1937, Blaðsíða 31

menntamál
189
hausen. Þessi gáfaði og sérkennilegi listamaður er þýskur
Gyðingur, og er liann stofandi liins fyrsta lalkórs i Þýzka-
landi. Fyrstu tilraunir sinar i þessa átt gerði liann 1914.
Ilann var þá docent í tali við fjöllistaskólann i Köln. Við
þœr tilraunir notaði hann 16 nemendur sína. — Menn
álitu liann brjálaðau, Iivað vildi maðurinn? Árið 1927
var leikritið Persar, eftir forngríska sorgleikahöfundinn
Aischylos, sýnt í Kölnaróperunni undir stjórn Leyhaus-
ens, og með talkóri hans — ásamt beztu listamönnum
ríkisleikhússins þýzka, sem þá var. — Og vann þá talkór-
inn fullkominn sigur. Þetta var fyrsla tilraunin sem gerð
var i Þýzkalandi til að sýna forngrískan harmleik, í rétt-
um forngrískum stíl.
Árið eftir var Leyhausen kallaður lil Berlín til að stofna
og stjórna talkóri háskólans.
1 þeim talkór hans sem hann stjórnaði voru 100 manns.
Allar stöður og hreifingar, og hver einasta minnsta á-
herzla var þraulhugsuð og nákvæmlega ákveðin af Ley-
hausen. Voldugar hljómbylgjur hins mælta máls rísa og
f'alla. — Djúpar, fullar, sterkar karlmannaraddir, svo tug-
um skipta, svara sem ein rödd, tugum bjartra, mjúkra
kvenradda. Niðandi, seitlandi eins og lítill lækur, — svo
ólgandi drynjandi, sem voldugar úthafsöldur. Hrynjandi
málsins gefur orsölc lil hreyfinganna eða hrevfingarnar
orsök lil orðanna. — Þelta merkilega starf, var á góðum
vegi með að verða þýðingarmikið menningarmál í Þýzka-
landi, áður en ástandið þaf breyttist. Ekki einungis frá
listrænu, — heldur lika — og aðallega frá uppeldis-
legu sjónarmiði
Þær kóræfingar sem fullæfðar voru, voru teknar á
hljóðplötnr, og þær síðan notaðar til fyrirmyndar, og
útskýringar við háskólafyrirlestra um móðurmálið.
Sýningin á griska leikritinu Agamemnon árið 1930 með
talkóri háskólans í Berlín, slóð undir vernd lcirkju- og