Menntamál - 01.03.1944, Síða 10

56
MENNTAMÁL
ara að þeim skólum, vegna betri launakjara og starfs-
skilyrða. Þeir hafa og víða orðið hreppum ódýrari í
rekstri en farskólarnir, eftir að vísitalan hækkaði til
verulegra muna. En á hinn bóginn styttist ekki skóla-
vegur barnanna, þótt farskóla sé breytt í fastan heiman-
gönguskóla. Er hann og víða allt of langur og erfiður
í þessum skólaflokki.
Það hefur komið til orða, að setja ákvæði í lög eða
reglugerð um hvað ætla megi börnum lengsta heiman-
göngu í skóla. Væru það að vísu þörf fyrirmæli, en þó
engar samgöngubætur. Nokkur börn ganga að óþörfu
langar leiðir í skólann, en fyrir flestum er það ill nauð-
syn. Foreldrar og forráðamenn skólanna skilja yfirleitt,
að barn, sem kemur uppgefið af göngu í skólann eða úr
honum heim aftur, á erfiðara með nám en líkamlega
óþreytt barn. Foreldrar og kennarar hafa líka oft áhyggj-
ur af börnum, sem verða ein síns liðs að þreyta langa
göngu í illviðri um torsótta og stundum villugjarna leið
úr skóla og í. Vitanlega má fylgja börnunum í skólann
og sækja þau aftur, og er það stundum gert í vondum
veðrum, en einyrkjabændur og húsfreyjur hafa lítinn
tíma til þess, þegar skólavegur er 1—2 tíma gangur hvora
leið.
Þrátt fyrir þessar löngu skólagöngur, verður kennarinn
oft að sitja yfir sárfáum börnum. Kennsla þeirra verður
því tiltölulega mjög dýr. Liggur svo í augum uppi, að
færri og stærri skólar eru ódýrari í rekstri og að stofn-
kostnaði heldur en margir skólar og fámennir, að óþarfi
er að færa rök að því. Annað mál er það, að barnaskólar
geta orðið of stórir, en sú hætta vofir áreiðanlega ekki
yfir strjálbýlinu að sinni. Fjarlægðirnar koma í veg fyrir
það, þótt þær hins vegar þyngi mikið skólakostnaðinn,
valdi mörgu barni miklu erfiði og auki foreldrum og
kennurum áhyggjur.