Menntamál - 01.03.1952, Blaðsíða 10
4
MENNTAMÁL
Sumarið 1946 átti ég þess kost að taka þátt í námskeiði,
er haldið var á vegum S. í. B. Meðal þeirra, sem þar
kenndu, var Max Glanzelius frá Gautaborg. Á þessu nám-
skeiði vaknaði áhugi minn á því frjálsa og lífræna starfi,
er Glanzelius beitti. Lesendur Menntamála hafa nú í síð-
asta hefti séð kafla úr bréfum frá Glanzeliusi til Jónasar
B. Jónssonar fræðslufulltrúa.
Mættu þau orð, er þar standa, gjarna verða okkur ís-
lenzkum barnakennurum til uppörvunar og hvatningar til
þess að beina kennslunni í þessa átt meira en áður hefur
verið.
Ég vík þá að vinnubókarstarfseminni. Reynsla mín, enn
sem komið er, nær aðeins til tveggja aldursflokka, 11 og
12 ára. Það, sem hér verður sagt, miðast því einkum við
þann aldur.
Ég tel rétt, að sá kennari, sem hyggst taka upp slík
vinnubrögð, byrji í smáum stíl með eina námsgrein, t. d.
landafræði, sem er að mörgu leyti hentugust til slíkra
hluta. Séu nemendur einnig óvanir slíku starfi, er senni-
lega heppilegast að byrja með 11 ára nemendur. Væri þá
gjarna gott að gera fyrstu tilraun með Norðurlöndin,
gera stutta vinnubók um þau og taka síðar fyrir önnur
lönd Evrópu. Vitanlega verða ýmsir erfiðleikar á vegi
kennarans, sem hann verður að sigrast á. Skipta má vinnu-
bókarstarfsemi sem þessari í 5 þætti, sem nefna má eitt-
hvað á þessa leið: 1) Val, 2) vinna, 3) frásögn, 4) próf og
5) ritgerð. Skal nú vikið stuttlega að hverjum þessara
þátta um sig.
Um valið er þetta helzt að segja: Þegar kennari hefur
ákveðið að hefja vinnubókargerð í einhverri námsgrein,
spjallar hann fyrst við nemendurna nokkra stund og gerir
stutt yfirlit um hugsanleg viðfangsefni. Það er hverjum
nemanda í sjálfsvald sett, hvaða verkefni hann velur.
Börnin gera tillögur um, hvað hægt sé að vinna. Kennar-
inn skrifar á töfluna þær uppástungur, er fram koma. Við