Menntamál - 01.03.1952, Blaðsíða 21

menntamál
15
starfsrita, t. d. Weygandt út frá tilrauna-svefnsálarfræði.
Tilraunirnar gerði hann eingöngu á sjálfum sér. Að loknu
dagsverki lagði hann saman tölur á samlagningarspjaldi
Kraepelins hálfa stund í senn, fékk sér síðan hálfrar stund-
ar svefn, tók síðan aftur til við samlagninguna í hálfa
stund. Það kom í ljós, að réttar útkomur eftir seinni hálf-
tímann þ. e. a. s. eftir mjög stuttan svefn, voru greinilega
fleiri en eftir hinn fyrri, þ. e. a. s. fyrir svefninn. Og enn-
fremur kom það í ljós, að þó að hann svæfi lengur en hálfa
stund, jukust afköstin ekki, sem neinu nam, jafnvel ekki
eftir heillar nætur svefn. Tilraunapersónan hafði þannig,
eftir aðeins hálfrar stundar svefn, aftur áunnið sér fulla
starfsgetu við þá andlegu vinnu, sem nefnist samlagning.
— Hann notaði síðan sömu aðferð við aðra og verulega
ólíka andlega vinnu, sem sé við utanbókarnám einstafa
talna, þ. e. hreint minnisverk. Og nú fékk hann allt aðrar
niðurstöður, þar sem hámarksafköst náðust fyrst eftir
fimm stunda svefn. Þetta átti því, eftir fullyrðingu Wey-
gandts, að vera fullkomin sönnun þess, að utanbókarnám
talnadálka krefðist miklu meiri andlegrar áreynslu en
vélræn samlagning.
Það er dagleg reynsla í skólanum, og það er raunar
sjálfsagður hlutur, að ýmsar bók- og verknámsgreinar
hafa ekki jafnþreytandi áhrif á nemendurna. Þess vegna
W. a. er talað um þungar eða erfiðar námsgreinar annars
vegar og um léttar námsgreinar hins vegar. En þetta al-
ttienna mat er yfirleitt ekki grundvallað á nákvæmri
þekkingu eða áreiðanlegum rannsóknum. Þegar samin er
stór og erfið stundaskrá er farið með menn, bekki og náms-
greinar eins og peð á taflborði, taka þarf tillit til fjöl-
Wargra atriða, þá verður venjulega erfiðleikastig eða
þreytugildi námsgreinanna létt á metunum. Námsgreinarn-
ar verða að fá þann tíma og þann stað, sem bezt þykir
henta í það og það skiptið.
Það er sérstaklega eitt atriði, sem lítt er rannsakað. Það