Menntamál - 01.03.1952, Blaðsíða 22

16
MENNTAMÁL
er hlutur verknámsins í skipun skóladagsins. Með verknámi
er átt við handavinnu og matreiðslu fyrir stúlkur og handa-
vinnu ýmiss konar fyrir drengi. Sem stendur er þessum
námsgreinum raðað á töfluna af handahófi, jafnt fyrstu
stundir dagsins sem síðustu.
Þar sem nú tilhögunin er oft sú, að skóladagurinn hefst
á námsgrein af þessu tagi, væri ekki ófróðlegt að ákvarða
ótvírætt þreytugildi þeirra, vegna þeirra bóknámsgreina,
sem á eftir koma. Þ. e. að rannsaka áhrifin af tiltekinni
líkamsáreynslu á eftirfarandi andlega vinnu.
Þreytuáhrif leikfimi væri mjög fróðlegt að geta mælt
nákvæmlega. Leikfimi er ekki námsgrein í eiginlegum
skilningi, en verður frekar að teljast til almennrar líkams-
ræktar skólans.
í fyrstu héldu menn, að leikfimi eða líkamsæfingar
hefðu hressandi og örvandi áhrif á aðra vinnu skólans.
Þessa skoðun má eftir sem áður til sanns vegar færa, en
þó með mjög ákveðnum fyrirvara. Það getur verið æski-
legt, þegar um er að ræða langa setu við vinnu af and-
legum toga að verja 4 til 5 mínútum til rösklegra líkams-
æfinga við galopna glugga. Þess konar leikfimi er alltaf
hressandi.
Allt öðru máli gegnir um leikfimi sem „námsgrein" sam-
kvæmt stundatöflu. Nú eru menn þess fullvissir, að því
fari fjarri að slík leikfimi hafi hressandi og endurnærandi
áhrif, heldur þveröfugt, hafi hvað hæstan þreytustuðul.
Þetta á við jafnt líkamlega sem andlega. Þegar fyrri tíðar
menn litu á leikfimi sem endurnærandi tilbrigði í kennsl-
unni, var það vegna þess, að hún var stunduð í allfrjálsu
formi, en ekki með hinni kerfisbundnu spennu líkama og
sálar eins og nú tíðkast. Þess vegna hefur líka niðurstaða
langflestra rannsókna í þessu efni orðið sú, að hún hafi
síður en svo nokkur endurnærandi áhrif, hvorki fyrir lík-
amlega né andlega vinnu. Griesbach eins og Wagner og
Vannod sýndi fram á greinilega þverrandi viðbragðshæfni