Menntamál - 01.03.1952, Blaðsíða 38
32
MENNTAMÁL
að segja má, að hann hafi helgað fræðslunni allt sitt líf.
Þeir eru fáir, kennararnir, sem borið hafa merki uppeldis-
málanna lengur en hann, eða haldið því betur á lofti. í
þessu riti var Karls minnzt allrækilega, þegar hann var
sjötugur (sjá Menntamál XIX, 1. h.). Skal það ekki endur-
tekið hér, en vísað til þess, sem þar er sagt. En mér þykir
hlýða, að Menntamál taki hér kafla úr minningargrein
um Karl, sem birtist í Tímanum, að honum látnum. Höf-
undur hennar, Jónas Þorbergsson útvarpsstjóri, var einn
fyrsti nemandi Karls og lýsir þar snilldarlega áhrifum
hans sem kennara. — Greinin er birt með leyfi höfundar.
„Karl Finnbogason var frábær kennari. En ég hygg að
lífið og atvikin hafi markað honum þrengra verksvið en
æskilegt hefði verið fyrir fræðslumál okkar. Ungur gaf
hann út LandafræSi handa börnum og unglingum. Hún
var sjö sinnum endurprentuð. Hyggin og framsýn fræðslu-
málastjórn myndi hafa falið höfundi hennar samningu
kennslubóka. Fræðsla og leiðsögn til handa þroskuðum
nemendum myndi og hafa veitt stórgáfum Karls og mælsku
hentara verksvið.
Skapfar Karls sjálfs og lífssýn mun hafa átt sinn þátt í
að marka honum starfssvið og fremstu mörk á vettvangi
opinberra mála. Karl var hugbundinn yndi og fegurð frum-
stæðrar náttúru. Hann mat sálarheill sína umfram allt
annað. Hann unni friðsemi, góðfýsi, vinsemd og hjálpfýsi.
Ástúðin varð ríkastur þáttur í breytni hans og fasi. Fyrir
því var hann mikið elskaður og hverjum manni vinsælli.
Andstæðingar hans í opinberum málum jafnt og sam-
herjar hans virtu hann og elskuðu. Hann átti engan óvin.
— Karl var mikill hugsuður. Hann vildi gerskoða allar
hliðar hvers máls og kjarna þess. Sannleikurinn var hon-
um fyrir öllu. Hann sá veilur í málstað, þar sem óvand-
fýsnir og harðsnúnir oddvitar mála sáu slétt yfirborð og
beina flokkslínu. Hann kaus jafnan að þjóna heilindum
hvers konar félagsmálastarfs og mat eigin samvizku meira