Menntamál - 01.03.1955, Síða 28
20
MENNTAMAL
leiða margt í ljós, sem til leiðbeiningar mætti verða skóla-
mönnum og vekja athygli á agnúum og vandkvæðum, sem
þörf væri að skoða nánar.
Fylgnireikningur eða athugun á samsvörun milli nem-
endahópa, skóla, aldursflokka og námsárangurs í ein-
stökum námsgreinum myndi vafalaust koma hér að góðu
gagni, enda viðurkennt, að sú reikningsaðferð hefur mest
notagildi, er gerðar eru byrjunarathuganir, þótt nánari
orsaka verði oft að leita með öðrum hætti.
Það leiðir af sjálfu sér, að ekki yrði hjá því komizt
að gefa gaum einkunnunum sjálfum, hversu áreiðanlegur
grundvöllur þær eru til að byggja á slíka útreikninga.
Kemur þar einkum til greina samræmi í einkunnagjöf
milli skóla og einnig að prófverkefni þyngist hæfilega frá
ári til árs í hlutfalli við aukinn meðalþroska barna. En
Því aðeins verða útreikningar þeir, sem hér eru hafðir í
huga, einhvers virði og ályktanir af þeim leyfilegar eða
gagnlegar, að ósamkvæmni í einkunnagjöf sé ekki óhóf-
lega mikil. Tvö atriði koma einkum til greina varðandi
áreiðanlek einkunna: Annars vegar þyngd prófverkefna
og samsetning þeirra, hins vegar mat kennara og próf-
dómara á úrlausnum. Hvort tveggja gefur ærið svigrúm
til ósamkvæmni og ónákvæmni. Hinu verður mjög að
gjalda varhug við, eða sú er skoðun mín, að fella alla
einkunnagjöf í ópersónulegar og einhæfar skorður. Með
engu móti má gera að engu persónulegt mat og dómgreind
kennara og prófdómara. En því aðeins er persónulegt mat
mikils virði, að það sé stutt hæfilegri hlutlægni, og skyldi
þess þó gætt í því máli, sem hér um ræðir, að nemandinn
sjálfur sé ekki færður sem fórn á altari hennar. Hér er
án efa merkilegt viðfangsefni í íslenzkum skólamálum,
sem enn þá er óleyst að nokkru leyti.
Önnur gögn, sem nú berast frá skólunum, eru skýrslur
skólalækna. í þeim er að finna nokkrar mælingar á líkams-
þroska skólabarna ásamt ýmsu um heilsufar þeirra o. fl.