Vorið - 01.06.1959, Blaðsíða 8

46
V O R I Ð
inn rota manninn. Lincoln sýndi
nú fram á, að vitnið hefði gjört sig
sekan í meinsæri, með því að leggja
fram almanak, sem sýndi, að nótt-
ina sem morðið var framið, liefði
verið tunglslaust; svo hélt hann svo
snilldarlega varnarræðu, að dómar-
arnir sýknuðu unga manninn. Þeg-
ar móðir hans spurði Lincoln, Iivað
hún ætti að borga honum fyrir
iijálpina, sagði hann: „Góða vin-
kona, mér dettur ekki í hug að láta
þig borga mér einn einasta eyri.“
Hún hafði fengið vel launaða góð-
vildina, senr iiún hafði forðum sýnt
fátæka drengnum.
IJm þessar mundir dó faðir Lin-
colns. Þegar hann lá banaleguna,
fékk liann bróf frá syni sínum, og í
því var meðal annars þetta:
„Minnstu þess, að ákalla okkar
mikla, góða og miskunnsama skap-
ara. Hann gefur gaum að spörvun-
um og telur hárin á höfðum okkar,
og hann gleymir ekki deyjandi
manni, sem treystir honum.“
Sjö árum eftir að Lincoln kvænt-
ist, var hann kosinn á sambands-
þing Bandaríkjanna, og var hann
þá 37 ára gamall, og barðist hann
þar fyrir því, að bæta kjör þræl-
anna. Hann var nú orðinn frægur
fyrir vitsmuni sína og mælsku, og
úr öllum áttum komu til lians lil-
mæli um að koma og halda ræður
við ýmis tækifæri. Einu sinni var
hann í þeim erindum í New York.
Sunnudaginn, sem hann stóð þar
við, kom hann inn í sunnudaga-
skóla og hlýddi á kennslu. For-
stöðumaðurinn þekkti hann ekki,
en tók eftir því, með hve miklum
áhuga liann fylgdist með öllu, svo
að hann bað komumann um að
segja fáein orð við börnin. Lincoln
gjörði það, og svo vel tókst honum
það, þegar hann ætlaði að hætta,
kölluðu börnin: „Haltu áfram!
Iialtu áfram!“
Arið Í860 var láncoln kosinn
forsti Bandaríkjanna, og var hann
þá 51 árs. Mikill hiti var í kosninga-
baráttunni, því að mönnum var
það ljóst, að ef Lincoln yrði kosinn,
myndi liann beita sér fyrir afnámi
þrælahaldsins, en þá myndu Suð-
ur-ríkin, sem mestan hagnað höfðu
af þessu ranglæti, segja sig úr lög-
um við Norður-ríkin, og þá hlyti
að verða borgarastríð. Þetta varð
líka. Áður en Lincoln hafði tekið
við embættinu, höfðu flest öll Suð-
ur-ríkin gjört uppreisn og vígbúist.
Og svo kom stríðið, sem stóð yfir
í 4 ár og kostaði svo mörg mannslíf.
Lincoln hafði þá mikið að starfa,
og hann fann vel til þess, hve mikil
ábyrgð á honum hvíldi. Hann hafði
á hendi yfirstjórn hersins, sem var
ákaflega mikið verk; og viðkvæmur
eins og hann var, l'ann hann sárt til
út af mannfallinu og sorginni hjá
ástvinum hermannanna föllnu.
Margar scigur eru til um við-
kvæmni lians og samúð með þeinr,
sem bágt áttu. — Einu sinni lrafði