Bjarmi - 15.09.1927, Blaðsíða 1

BJARMI
== KRISTILEGT HEIMILISBLAÐ =
XXI. árg.
Reykjavík, 15. sept. 1927
25. tbl.
„Sælir eru hógværir, því að þeir munu landið erfa“. — Matt. 5,, 5.
Mahatma Gandhi.1)
Einkennilegasti stjórnmálamaður,
sem nit er uppi, er Indverji og heitir
fullu nafni Móhamda Karamchand
Gandhi. Landar hans kalla hann
Mahátmá, (»hin mikla sál«), mesta
virðingarnafni, sem tunga þeirra á til
í eigu sinni.
Aldrei hefir hann »komist á þing«,
og því síður orðið ráðherra, en hefir
þó haft víðtækari stjórnmálaáhrif hjá
þjóð sinni, en nokkur annar landi
hans. Áhrifa hans gætir jafnframt
mjög á trúmálasviðinu, og því þykir
hlýða að segja hjer dálítið frá hon-
um, — enda skilst mönnum þá bet-
ur það sem síðar kann að verða sagt
hjer í blaðinu [um kristindómshorfur
á Indlandi.
Gandhi fæddisl 2. október 1869 í
bænum Porbandar norðvestan til á
Indlandi. Er þar litið ríki, sjálfstætt
að nokkru og þjóðin herská. Faðir
hans og afi höfðu báðir verið for-
sætisráðherrar um hríð hjá þjóð sinni,
en orðið að sleppa völdum og með
naumindum bjargað lifi sínu vegna
sjálfstæðisstefnu sinnar. Foreldrar
hans voru Jaina (frb. Djæna) trúar;
er það tiltölulega fámennur sjertrúar-
1) Mynd hans, tekin áður en hann
hætti við klæðnað vestrænna þjóða, var í
blaðinu 15. ág. s.l., en grein þessi hefir
beðið vegna þrengsla.
Maliá = stór, almá = sál.
flokkur á Indlandi, og trú hans skyld
Búddhatrú. Móðir Gandhis var trú-
rækin mjög, en á skólaárunum blöskr-
aði Gandhi svo hjáguðadýrkun almenn-
ings, að hann kvaðst um hríð hafa
gjörst guðleysingi og drýgt einu sinni
með fjelögum sínum þá viðbjóðsleg-
ustu synd, sem Hindúar þekkja, og
það var — að borða kjöt.
Tólf ára gamall kvongaðist hann,
en 19 ára gamall fór hann til Eng-
lands til að ljúka lögfræðisnámi. Að-
ur en hann fór, gjörði hann móður
sinni hin helgu heit Jainatrúar: að
snerta hvorki vín, kjöt nje konur
Þrjú ár var hann í Englandi (1888 —
1891), og kyntist þó litið kristindómi
Að vísu var honum gefin þar biblía,
en hann las aldrei nema fáeina fyrstu
kapitulana í I. Mósebók. Óyndi sótti
á hann, og helsta dægrastyttingin var
að lesa fornhelgar bækur Indverja.
Fjekk hann hina mestu ást á þeim
og feðratrú sinni, er heimþráin gylti
; á ýmsa lund.
Árið 1891 kom hann heim aftur og
gjörðist hæstarjettarlögmaður í Bom-
bay. Tveim árum siðar fór hann til
Suður-Afríku, hafði tekið að sjer mál,
er álti að rekast í Pretóríu. — Um
það leyti voru um 150,000 Indverjar
komnir í lönd Englendinga og Hol-
lendinga i Suðnr-Afríku, aðallega í
atvinnuleit, en voru óvinsælir mjög
hjá livítum mönnum þar syðra. Hvítu
verkafólki þótti þeir setja niður kaup-
ið fyrir sjer, og bændum þótti þeir
of ágjarnir við jarðakaup. Stjórn og