Bjarmi

Ukioqatigiit

Bjarmi - 14.06.1928, Qupperneq 6

Bjarmi - 14.06.1928, Qupperneq 6
142 B J A R M I velja, hvoit hún ætti að fylgjast með vísindunum, eða vera hrein og bein guðfræði. 1*6113 val hefir nú í nærfelt 200 ár legið eins og mara á guðfræðinni. Og það eitt er víst, að frá þeim tima, er guðfræðin hafði um þella tvent aö velja, höfum vjer haít tvens- konar guð/rœði, sem nú er nefnd jákvæð guðfræði og frjálslynd guð- fræði — eða gömul og ný guð/ræði. Nýja guðfræðin hefir alt til þessa dags leitasl við að fara i kringum valið, hliðra sjer hjá því. Reynt að halda valdi og virðingu, bæði sem vísindaleg rannsókn og kirkjuleg guðfræði. Með varfærni hefir hún fikrað sig áfram fet fyrir fet og tileinkað sjer og nolfært áðurnefnda veraldlega vís- indaaðferð við hin kristnu trúarbrögð. Nauðug — viljug hefir hún látið af hendi lífsskilyrði kristinnar trúar, hvert á fætur öðru, af þvi að hin viðurkenda visinda-aðferð krafðist þess vægðarlaust. Það var sem sje ekki nema tíma- atriði, hvenœr þessi guðfræði gæli farið að koma stefnuskrá sinni i framkvæmd og hefja rannsókn krist- innar trúar á grundvelli hinna guð- lausu vísinda. Nú er sú rannsókn fyrir löngu hafin af hinum djörfustu nýguðfræðingum þeim, sem mest eru háðir hinum vísindalegu starfsreglum. Þessir menn eru nú einatt nefndir sameiginlegu heiti: hinn trúarsögulegi skóli, sem er þó ekki vel til fallið heiti. Eiginlega eru þeir rjett nefndir: róttœkir (eða rökbundnir, »konse- kvente«) nýguð/rœðingar. Hlutverk þeirra hefir sem sje ekki verið annað en það, að beita þeirri starfsaðferð, sem ein er talin vís- indaleg. Þessa aðferð nota og aðrir nýguð- fræðingar og skírskota til hennar, | þegar þeir vilja láta skipa sjpr undir merki vísindalegrar guðfræði. En þeir framfylgja henni þó ekki til hlítar, af því þá skortir til þess vísindalega samkvæmni og kirkjulegt hugrekki1). Hinsvegar fylgja róttækir nýguð- fræðingar hinum vísindalegu for- skriftum út í æsar, án þess að blikna fyrir afleiðingunum. Við rannsókn kristinnar trúar strika þeir því út alt hið yfirnátlúrlega, þar á meðal hina gfirnátlúrlegu opinberun, og þar með þann mikla eðlismismun, sem greinir kristindóminn frá öllum öðrum trú- arbrögðum. Með fulltingi samræmi- lögmálsins (analogipiincippet) er það sjerkennilega og einstæða í biblíu- trúarbrögðunum jafnað við jörðu og þar sett á bekk með hinum þektu viðfangsefnum. Og samkvæmt fram- þróunarkenningunni er svo kristin- dómurinn talinn æðsta þroskastígið, sem trúaibrögðin hafi náð, á hinni löngu þroskabraut frá fyrstu óíull- komnum upptökum þeirra. En þrátt fyrir þessar aíleiðingar af visinda-dálætinu, hefir hin »frjálsa rannsókn« viljað telja sig vera kirkju- lega guðfræði. Hún heldur því fast fram, að þetta sje kirkjunnar trú, sem þannig hafi fengið vísindalegan búning. Og þetta gerir hún þrátt fyrir það, þó að kirkjan hafi berlega lýst því yfir, að hún viðurkenni ekki þá trú, sem hjer er á borð borin. Og hjer snerlum vjer hinar við- kvæmustu minningar nýju guðfræð- innar. Hún hefir sjálf búið sjer illa aðstöðu, sem freistar hennar um megn fram. Hún hefir ekki getað þjónað tveimur svo ólíkum herrum sem kristinni kirkju og guðlausum vís- indum, án þess að biða tjón á sálu 1) Til þessa ílokks — sem eiginlega er whvorki fugl nje fiskur« — mun vera rjett að telja hina íslensku nýguðfræðinga, flesta eða alla. Pýð.

x

Bjarmi

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bjarmi
https://timarit.is/publication/379

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.