Bjarmi - 01.02.1934, Side 2
20
BJARMI
sögðu þá oft fyrir aðkomandi voða frá
fjandsamlegum nágrannaþjóðum. En perla
allra spádómanna voru fyrirheitin um
Messías. Þá sögðu þeir margt, sem síðar
rættist svo bókstaflega, að Messíasarspá-
dómarnir eru enn í dag erfitt úrlausnar-
efni fyrir Gyðinga og gyðinglega vantrú
hjá illa kristnu fólki.
Margoft var staða spámannanna ærið
erfið. Þeir voru einlægir ættjarðarvinir,
en ættjarðarást þeirra var heilög, gagn-
tekin viðbjóði á þjóðarlöstum og skarp-
skygn gagnvart ógæfunni, sem fylgir löst-
um eins og skuggi. Nauðugir, viljugir urðu
þeir að boða refsidóma Drottins á vantrú-
ar og lastatimum og ganga í berhögg við
þjóðarmetnað og hroka valdamanna, sem
skákuðu i því skjóli, að þjóðin væri »útval
in þjóð Guðs«, og' því væri henni óhætt hvað
sem breytni hennar liði.
Þar skildi með sönnum spámönnum og
falsspámönnum, mönnunum sem löguðu
boðskap sinn að vilja þjóðarinnar en ekki
að vilja Guðs, og prjedikuðu meðal ann-
ars: Friður, friður og öllu óhætt þar sem
enginn friður var«, — en hræðilegar af-
leiðingar syndanna stóðu fyrir dyrum.
Ef til vill átti enginn spámanna Guðs
með ísraelsþjóð jafn erfiða aðstöðu í þess-
um efnum og Jeremías spámaður.
Norðurríkið, Israelsríkið var liðið undir
lok á dögum hans, en Suðurríkið, Júða-
ríki, ljet sjer þó ekki segjast. Allskonar
spilling hjelt þar áfram og þjóðarhrokinn
uggði ekki að sjer, þótt ríkið væri uinsetið
á alla vegu af voldugum óvinum.
Ádeilur Jeremíasar og alvarlegar aðvar-
anir um algjört þjóðarhrun mættu háði og
ofsóknum. Jeremías var sakaður um land-
ráð, þegar hann sagði, að lastafull þjóð gæti
ekki búist við sjerstakri vernd Drottins,
og valda mennirnir ætluðu hvað eftir ann-
að að ráoa hann af dögum. Og þó skín
brennheit ættjarðarást út úr öllum ræðum
hans. Það var Jeremías, sem óskaði að
hann hefði aldrei fæðst, til þess að þurfa
ekki að boða elskaðri þjóð sinni glötun-
ina, herleiðinguna miklu, sem vofði yfir
henni. Og það var hann, sem sagði: »Ó,
að höfuð mitt væri vatn og augu mín tára-
lind, þá skyldi jeg gráta daga og nætur
þá er fallið hafa af þjóð minni« (Jer. 9, 1.).
Bráðum eru 26 aldir liðnar síðan Jer-
emías var uppi, — og ótal margt hefir
breytst síðan. En enn t dag eru hjörtu
mannanna og hneigðir þeirra harla svip-
aðar og þá var. ,
Enn í dag er syndin aðalböl þjóða og
einstaklinga. Enn í dag er orð Drottins
sumum mönnum að háði, og’ enn fíeiri hafa
engar mætur á því. Enn í dag er fjöldi
falsspámanna, sem þykjast geta grætt sár
þjóðlífsins með hægu móti og prjedika:
»Friður, friður og öllu óhætt,« þar sem
þjóðarhrun vofir yfir. Enn í dag lætur
Drottinn segja eins og þá: Nemfð staðar
og litist um, og spyrjið um gömlu göturnar,
hver sje liamingjuleiðin,« — og enn er
svarað æði víða eins og þá: »Vjer viljum
ekki fara hana.«
öll saga Gyðinga, þjóðar sem einstakl-
inga hafði sýnt öllum, sem vildu sjá, að
sönn guðrækni var hamingjuleiðin, en
syndin mikla, vantrúin, eða hirðuleysið um
vilja Guðs, var glötunarleið.
Miklu skýrar hefir þó saga kristninnai
undanfarnar 19 aldir sýnt að lifandi krist-
indómur, innilegt samfjelag við Krist, hef-
ir verið blessunarlind einstaklinga og heilla
þjóða, en hirðuleysið um hann orðið marg
þætt böl. Hvar sem það hirðuleysi hefir
gagnsýrt mestan hluta heillar þjóðar, hefir
öll sönn þjóðarvelferð hrakist brott, og'
þjóðinni komið að litlu haldi, þótt hún væri
að nafninu kristin, alveg eins og Israels-
þjóð missti hvað eftir annað sjálfstæði sitt
og varð að síðustu alveg landflótta, er hún
hirti ekkert um1 dýrleg- fyrirheiti Drottins
nema til að ofmetnast af þeim. Það eru göm-
ul og' ný sannindi, þótt blindir menn sjái
þau ekki.