Bjarmi - 15.02.1936, Blaðsíða 4

16
B J A R M I
Hneyksli.
Svo sem kunnugt er, hefir
löggjöf vor og stjórn orðið,
vegna gjaldeyrisskorts, að grípa
til joeirra úrræða, að takmarka
mjög innflutning erlends varn-
íngs. Hefir það jafnvel komið
í bága við þörf og þægindi ein
staklinga, en um það er ekkert
að segja; vöntun er aldrei ó-
þægindalaus.
En hneyksli hefir það þótt
mörgum mætum manni, að eng-
in takmörkun er gerð á inn-
flutningi munaðarvaranna á-
fengis og tóbaks —- vara, sem
engin þörf er á, en við nau,tn
skaða bæði sál og líkama, og
renna stórfé úr landinu.
Þó er ekki nóg með þessi
hlunnindi nefndum eiturvörum
til handa. Önei, — ég sný í
þetta sinn eingöngu máli mínu
að tóbakinu — menn eru bein-
línis hvattir, ginntir til að
kaupa það. Og þetta er á veg-
um ríkisins.
Mér kom fyrir skömmu í
hendur eitt af útbreiddustu
blöðunum. Þar er á annari út-
síðu auglýsing, útþanin yfir síð-
una nálega alla, með mörgum
leturbreytingum og öðrum at-
hyglisvakningum. Yfirskrifc
hennar, stórletruð og undir-
gtrikuð, er þetta: »Góður vind-
ill er bezta jólagjöfin«. Síðan
fylgja undirstrikuð tilmæli um
tóbaksvörukaup til jólanna op
nál. 80 tegundir á boðstólum.
Mann setur hljóðan.
Tóbaksnautn í landinu er að
verða ein hin háskasamlegasta
Hugsunarsamir foreldrar reyna
eftir mætti að forða og halda
börnum frá þessari nautn, sem
sljóvgar, tæi'ir og eyðileggur
andlegan og líkamlegan þroska.
En svo kemur þessi stuðningur
frá — ríkinu. — Hverjum fall
ast ekki hendur? —
Og þessu er slengt inn á jól
in, — hátíð barnanna, hátíð
hins fegursta, bezta og helg-
asta, sem meðvitund verður
vakin á. Efni til eiturnautnar
er talið hið bezta á þessari há-
tíð og vísað á það, er menn velja
vinum sínum og vandamönnum
gjafir í tilefni af henni. Þetta,
stórletrað eins og fyrstu les-
kaflar í stafrofskverum. —
Manni hrýs hugur við þessari
»viðurstyggð eyðileggingarinnar
á helgum stað«.
Fyrir skömmu (1933) voru
staðfest lög, sem meðal annars
leggja fyrir, að þess sé gætt,
að auglýsingar »séu lausar við
skrum og hæpnar fullyrðingar«,
Þess var varla vanþörf. En
hvað tók við? Við næstu jól
birtist samskonar auglýsing sem
sú, er hér ræðir u.m. 1 fyrra
held ég að hún hafi fallið nið-
ur, og mætti ætla, að þeir, sem
gæta áttu laga, hafi hindrao
hana. Nú gengur hún aftur, enn
feitari en áður. — Hver vill
verja það, að munaðarvara, hér
tóbak, só bezta jólagjöfin? —
Sú umsögn, það skrum verður
að áteljast. Nóg er samt af van-
'nelgun þess, sem mönnum ætti
að vera tilkomumest. Eg hræð-
ist kæruleysið og sljóleikann,
sem orðinn virðist fyrir and-
legri fegurð og sæmd, og frá
annari hlið ósvífnina í að mis-
bjóða því, sem hefir átt helgi í
huga manna og veitt ómetan-
legan styrk til lífsvöndunar.
Rís upp, hugprúð æska. Sjá
sæmd þína og gæfuvon í því,
að höndla og* verja dýrmætustu
eign hjartnanna: helgi og virð-
ingu fagnaðarefnis jólanna.
Sigtr. Guðlaugsson.
Bjargið þeim —! Frh.
járnhlekki. Mennirnir voru al-
veg að örmagnast undir þessari
byrði. Ennfremur var í förinni
maður nokkur, sem ekki gekk,
heldur skreið á fjórum fótum.
Hann hafði tréskó bæði á hnjám
og höndum Rétt á eftir fylk-
ingunni kom maður, sem varp-
aði sér til jarðar við fimmta
hvert fet og barði enninu þrisv-
ar sinnum í jörðina.
Vér vorum send til þessara
ógæfusömu manna, með fagn-
aðarerindi Guðs: »Komið til mín
allir þér, sem erfiðið og þunga
eruð hlaðnir, og ég mun veita
yður hvíld«. Vér vorum sendir
til þessara manna, sem lyftu
hinni hjálparvana hönd sinni og
gripu í hið tóma lpft. Vér sjáum
þá farast fyrir augum vorum,
meðan þeir í örvæntingu reyna
að grípa þá björgunarlínu, sem
vér urðum of sein með.
Einnig í dag fórust þúsundir
í brimboðunum og Drottinn hróp-
ar: »Bjargið honum, hann er
bróðir minn.« Kærú bræður og
systur, heyrðuð þið kallið? Hik-
ið ekki við að verða með í björg-
unarbátnum.
En hve mann svíður í hjarta-
stað, þegar þeir, sero hafa frels-
azt hér úti á trúboðsakrinum
spyrja oss: »Hvers vegna kom-
uö þið ekki fyrr?«
»Kineseren«.
9
hennar og gerði sér allt far uro áð láta fara
vel um hana, og á roeðan masaði hún glaðlega
og blátt áfram um alla heima og geima.
Fni Krohn var ekki tilfinningarlaus fyrir
þessari umhyggju, en hún gleymdi samt ekki
því, sem hún hafði séð. Hjálmar kvaddi stuttu
síðar, og jafnskjótt og hann var farinn, sneri
frú Krohn sér að Elsu.
»Eru.ð þér trúlofuð honum?« spurði hún stutt
í spuna.
»Trúlofuð honum?« endurtók Elsa, og setti
upp sakleysis- og undrunai-svip. »Hvernig getið
þér látið yður detta slíkt í hug, frú Krohn?«
»Nú-já, það er ef til vill vani yðar að láta
ungu mennina halla sér svona upp að knjám
yðar?« spurði gamla konan með hvössum rómi.
»Nei,« svai'aði Elsa brosandi, eins og þe&si
ákæra væri alltof ósanngjörn til þess, að hægi
væri að taka hana öðruvísi en í gamni, »en
Hjálmar er enginn maður, hann er bara
drengur.«
»Hann er ekki drengur eingöngu, hann er
tuttugu og eins árs.«
»Og ég er tuttugu og sex ára.«
*Já, ég veit vel, að þér eruð of gömul handa
honum,« sagði gamla konan meinyrt, »en það
kemur ekki í veg fyrir, að hann geti bundizt
yður sér til óhamingju. Ég hefi þekkt Hjálmar
Brenning sem einn af nánustu nábúuro mínum
10
frá því, er hann var barn, og mér þykir alltof
vænt um hann til þess, að ég geti horft rólega
á það, að hálfgerð piparmey sé að leggja snörur
fyrir hann. Auk þess kæri ég mig ekkert um
nein ástaræfintýri á rnínu. heimili. Þér verðið
að hætta þessu eða fara burt.«
Elsa svaraði ekki strax. Andlit hennar var
fölt og það var eins og eldur brynni úr augum
hennar. Þessi móðgun var næsturo meiri en svo,
að henni fyndist, að hún ætti að taka henni
með þegjandi þögninni, en hyggindi og kænska
aftraði henni. Ef hún þyti upp núna, mundi
það hafa þær aleiðingar í för með sár, að hún
missti stöðu. sína undir eins og sennilega meira,
því að ef Eiríkur kæmist að ástæðunni fyrir
hinum skyndilega brottrekstri hennar, myndi
hann að líkindum draga sig í hlé. Hjálmar
myndi halda áfram að vera henni trúr fylgismað-
ur, en hann var svo ungur; hann var ekki ann-
að en barn ennþá. Hún kreppti hnefann ofan í
vasa sínum utan um kvæði Hjáhnars og bréf
Eiríks, og í huga sér bar hún þá saman í sío-
asta sinn og það batt en,da á hik hennar.
»Fyrirgefið mér, ef ég hefi farið á einhvern
hátt skakkt að,« sagði hún með lágri rödd og
með auðmýkt í augnaráðinu. »Ég skal lofa því,
að þér skuluð framvegis ekki fá ástæðu til þess
að kvarta yfir mér á þessu sviði.«
Og frú Krohn fyrirgaf henni í þetta skipti.
Skuld mín við Kritt. Frh.
ar í ljós vizkunnar og samfélag-
við sig. Og eins og skuldunaut-
urinn sem mikið var fyrirgefið
(Lúk. 7, 43), elska ég hann og
vegsama, fyrir hina miklu hluti,
sem hann hefir gert fyrir mig.
Fi'á þeim undursamlega degi,
þegar blessun hinnar heilögu
náðar var hellt yfir höfuð mitt,
og Guð opinberaðist roér í
Kristi, hefir hann verið mér
hinn lifandi Kristur; með meiri
veruleik en allir sjáanlegir hlut-
ir; meira lifandi en allir hlutir,
sem lifa. Hann hefir kennt mér
allt, sem ég veit um Guð; í hon-
u.m héfir Guð, skaparinn, birzt
mér sjálfur; hans þjáningar
hafa sýnt mér hinn dásamlega
kærleika Guðs; hans endur-
lausnar-dauði veit ég, að hefii*
unnið fyrir mig frelsi og eilíft
líf. Með auðmjúku þakklæti og
aðdáun kalla ég hann Drottin
lífs míns, frelsara minn, endur-
lausnara og leiðarljós.
Úr ýmsum áttum.
Það er oss rnikið gleðiefni hversu
margir hafa látið í ljós ánægju slna
yfir breytingunni á broti blaðsins.
I-egar vér vorum að ákveða breyt-
inguna, vorum vér smeykir um, að
það mundi mælast illa fyrir hjá
fjölda kaupenda og koma í ljós á
þann hátt, að margir myndu hætta
að kaupa blaðið. En reyndin hefir
orðið önnur. Kaupendunum fjölgar
rneð hverjum degi og þeir, sem við
oss hafa ta’.að, hafa svo að segja ein-
róma látið í ljósi ánægju sína yfir
brotinu, og sumir þakkað fyrir
»stækkun lesmálsins«. Vér væntum
þess fastlega að kaupendur haldi á-
fram að styrkja blaðið með þvl að
útbreiða það meðal vina og kunn-
ingja, og þökkum hjartanlega fyrir
þá mörgu, sern oss hafa bætzt.
★
Jbúar Norður-Amerlku eru um
134 milljónir. Af þeim eru um 70
millj. mótmælendatrúar, 20 milljónii
grísk eða rómversk-kaþólskir, 44
millj. telja sig ekki til neinnar
kirkjudeildar.
★
Ojafir til Bjarma í janúar: S. Þ.
5 kr.; N. G. 4,35; G. G. 5,50; A. J.
10 kr.; »Lukkukvöld« 17,81; R. G. 2
kr.; A. ó. 1 kr. Alls 47,66.
★
Síðan um áramót hefi ég tekið A
móti þessum gjöfum:
Til kristnibcðs: G. S. Bolungavík
25 kr.; sami 20 kr. til heimatrúboðs
S. 1. K.; Séra óf. Vigf. Fellsmúla 15
kr.; Kr. A. St. 2 kr.; Gömul vinkona
kristniboðs 100 kr.; N. N. Sauðárkr.
til kínv. drengsins 10 kr.
Til jólakveðjusjófls: 26 kr. frá
skólabörnum á Akranesi.
Til prestlaunasjóðs Strandakirkju:
N. N. Sauðárkrók áheit 2 kr.; Kr. A.
St. 5 kr.
Til Hallgrímsklrkju: N. N. Sauðár-
krók 5 kr.; G. G. Rifi 6 kr.; hjónin
á Neðri Bakka 10 kr.
Til elllhcimilisins í Reykjavík Sr.
óf. Vigf. 15 kr.
Sigrurbj. A Gíslasou.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar.