Bjarmi - 01.04.1936, Blaðsíða 3
B J A R M I
27
KRISTILEGT IIEIMILIS liLA Ð
útgefandi: Ungir nienn í lieykjnvík.
Kcmui' út 1. og 15. livci'S mánaðai-.
Askriftargjald kr. 5.00 á ári.
Gjalddagi 1. júnt
Ritstjórn: Astráður Siguisíeindórsson
ltjurnl Ejjólfsson
Gunnar Sigurjónsson.
Afgreiðsla Þórsgötu 4. — Sími 3504.
Prestafækkun.
Áhugi manna fyrii' því að
verða sem mest til blessunar
kirkju og’ trúarlífi landsmanna,
kemur fram í mismunandi
myndum. Ein {feirra er þingskj.
244, eða öðru. nafni »nefndarálit
um frumv. til laga um skipun
prestakalla. Frá meiri hluta
]aunamálanefndar.«
Þeir, sem undir það rita, telja,
að með samþykkt nefnds frumv.
væri »trúmálalífi og kirkjusókn
greiði gerður.« Þessa »virðing-
arverðu« tilraun Iieirra til »efl-
ingar« trúarlífi í landinu á að
rökstyðja með reynslunni, sem
sýni »að þar, sem prestar ganga
upp í starfi sínu, halda þeir á-
huganum, en þar, sem þeir
margskipta sér milli annara
starfa, dvínar hann bæði hjá
þeim og’ söfnuðinum.« Um þetta
viljum vér aðeins segja eftir-
farandi.
1. Um greiðann, sem kirkj-
unni er gerður, er bezt fyrir
málsvara prestafækkunarinnar
2Íi tala sem minnst. Því hvort
virðist lesendunum, aðséu meiri
líkindj til, að kirkjufundir og
presta- og sóknarnefndafundir
séu færari um að dæma um,
hvað sé til gangs fyrir starfið, 1
eöa hinir þrír nefndai’menn, sem
undir álitið skrifa. Hinir fyrr-
nefndu standa í starfinu og eru.
því gagnkunnir — en umræddir
þingmenn hafa víst aldrei fyrr
verið bundnir við nein störf til
eflingar kristinni kirkju.
2. Manni virðist eitthvað grun-
samlegt við þann áhuga, sem allt
í einu er orðinn fyrir því, hjá
ýmsum, að prestarnir séu ekki
of bundnir og »margskiptir«.
Sérstaklega þegar á að bæta
söfnuðunum það upp, með því að
presti, sem nú er »skipt« milli
4 eða 5 kirkna á að »skipta<-
milli 8 eða 9. Vekur og heldur
það meiri áhuga í söfnuði að
prestur messi ekki nema 5—6
sinnum á, ári í stað 12 sinnum?
Landslýður er búinn að láta
álit sitt svo skýrt í ljósi, að þing-
mönnum ætti bráðum að fara
að skiljast, að þeim ber tafar-
laust að fella »greiðasemi« ]rá,
sem á að gera trúarlífinu með
»frumv. til laga um skipun
prestakalla.«
Skovgaard-Petersen:
er frelsaður!“
Fyrirspurn:
»Getur trúaður maður sagt
um sjálfan sig: »Bg er frels-
aðurc ? Eða er réttara að lifa
lífi sínu í von um frelsi fyrir
náð Guðs.
Fróðleiksfús.
Enda þó undanfarandj spurn-
ingu hafi eiginlega verið svarað
oft og mörgum sinnum, er hún
þó sífellt í hugum manna — og
það er kannske gott, að svo er;
— það er víst að öllu leyti eins
og það á að vera. Það eru til
spurningar, sem heimurinn
losnar aldrei við, af því að það
eru persónulegar spurningar,
sem hljóta og eiga að vakna í
hjörtum hverrar nýrrar kyn-
slóðar og nýrra manna.
Nú veit ég reyndar ekki,
hversu djúpar rætur þessi
spurning u,m trúarfullvissu á
sér hjá hinum »fróðleiksfúsa«.
Satt að segja felli ég mig ekki
almennilega við þessa undir-
skrift í þessu. sambandi. Ef
spurningin um trúarfullvissu
er í raun og veru. brennandi hjá
manni, kemur það ekki fram í
»fróðleikslöngu.n« — heldur er
það þá spurning hvort eitthvað
»er eða er ekki«. Það er spurn-
ing, sem varðar líf eða dauða.
Hvert stefni? Er ég á leið til
himins eða til útskúfunar? Elsk-
ar Guð mig eða er mér varpað
burt frá augliti hans? Verður
mér einhverntíroa heilsað með
náðarorðinu: »Gott, þú góði og
vai-pað út í hin yztu myrkur?
Á ég hina »dýru perlu« eða á
ég hana ekki? — Allt þetta eru
ekki spurningar, sem maður af
fróðleikslöngun er að fást við
eða leika sér að eftir því sem
maður hefir tíma og tækifæri
til; — það eru spurningar, sem
(þar sem þær vakna í raun og
veru) skelfa vorn innri mann.
★
En ef til vill stafar orðið
»fróðleiksfús« í þessu sambandi
af úrræðaleysi. Ef til vill dr
bak við undirskriftina titrandi,
lifandi, gagntekin mannssál,
sem verður og vill fá lausn á
spurningunni um frelsunina og
þá líka á spurningunni um »full-
vissu«. Því vil ég helzt trúa —
og vil gjarna þrýsta vingjarn-
lega, hönd hins »fróðleiksfúsa«
um leið og ég segi:
Já — trúaður maður getur
sagt um sjálfan sig: »Eg er
frelsaður«. Ef maður tillieyrir í
sannleika {>eim, sem Guðs orö
segir sæla: »hinum fátæku í
anda«, »þeim, sem hungrar og
þyrstir eftir réttlætinu.« o. s.
frv., þá er það ekki sjálftekinn
yfirgangur, heldur blátt áfram
sannleikskrafa, að þakka Guði
fyrir gjöf hans.
Ef ég þekki synd mína, van-
mátt minn, mitt algjöra úr-
rseðaleysi og eðli mitt, sem er
svo mikið ósamræmi í — og les
svo, að Jesús Kristur hafi kom-
ið til þess að gera synduga
menn sáluhólpna, já, til þess að
frelsa hið týnda, svo að þao er
ekki hroki, heldur réttindi og
þess vegna líka skylda að segja:
Drottinn! ég er einn af þeim,
sem þú komst til þess að leita
að og frelsa; og ég þakka þér
innilega fyrir gjöf þína og er
viss um, að það sem þú hefir
lofað í orði þínu, það efnir þú.
Hið gagnstæða: að Ix>ra ekki
að trúa og þakka Guði fyrir
gjöf hans (NB.: ef maður eft-
ir hugarfari sínu tilheyrir þeim,
sem fyrirheiti Guðs eru ætluð),
myndi vera synd; því að »sá,
sem ekki trúir Guði, hefir gjört
liann að lygara.« (I. Jóh. 5, 10.).
★
Að því leyti getur trúaður
maður sagt um sjálfan sig með
fullum rétti: »Ég er frelsaður!«
En einmitt af því að frelsið,
samkvæmt skýrum vitnisburði
Guðs orðs, er aðeins heitið »hin-
um auðmjúku« (»Guð veitir
auðmjúkum náð«, Jak. 4, 6.),
er aldrei hægt að segja: »Eg er
frelsaðu.r!« með holdlegum
sjálfsþótta eða með hrokafullri
ánægju með sjálfan sig. Þá er
grundvöllur sjálfrar fullviss-
unnar ónýtur.
Einnigi verður að muna það,
að vér erum að vísu frelsuð af
náð, en frelsisverkið í oss er
ekki til lykta leitt. Þess vegna
er trúarfullvissan aldrei fidl-
lcomnuð fullvissa, heldur full-
vissa í heilögum ugg og ótta.
Þess vegna er trúarfullviss-
an fullvissa, sem er sprottin af
auðmýkt og þakklátu trausti á
Guðs áreiðanlega oi’ðj — full-
vissa í heilögum ugg og ótta,
af því að fi’elsisverkið er að
vísu byrjað en ekki endað.
Guð vai*ðveiti oss frá því að
trúi þjónn —« eða vei’ður méi'
BRITTA
19
20
»Hvers vegna ekki fyrr?«
»Ég vil ekki opinbera það fyrr, og hvei’s vegna
skyldi Hjálmar fá að vita það á undan öllum
öðrum? Mundu eftir því, að ég treysti þag-
mælsku þinni. Sjáðu til, ég er ekki enn þá al-
veg ákveðin í því, að það vei’ði Eiríkur, en það
fer senniléga á þann veg.«
»Veslings Hjálmar!« hvíslaði Britta og
gleymdi sinni eigin soi’g við hugsunina u.m sorg
hans.
★
Undir vorið kom Eiríkur heim. Fyrsta kvöld-
ið sat hann ásamt Hjálmari inni í dagstofunni
að Bei’gdölum. Sólin var sigin til viðar og tekiö
| að rökkva. Eiríkur hafði kveikt á lampanum,
í í í'ökkurbyi’jun. Hann vaj' ekki hrifinn af rökki’-
inu og hafði engan skilning á [xeim geðbla1, sem
rökkrið skapaði.
Það, sem einkenndi hann, var það, að viðskipt-
I in voru honum fyrir öllu öðnu Hann skýi’ði ná-
kvæmar frá því, sem hann hafði fi'amkvæmt,
en bróðii- hans krafðist og vildi fá að vita um
allt, sem fram hafði farið á búgai’ðinum í fjar-
veru hans. Hjálmar hafði að visu skrifað stöku
sinnum, en það var allt of ónákvæmt að dómi
, Eii’íks, sem allt vildi hafa, í í’öð og í’eglu, og
þess vegna hafði hann nú margs að spyrja. Þeg-
ar bræðurnir höfðu lokið við að tala um þessi
mál, sátu þeir þögulir um hríð. Reyku.rinn úr
pípum þeirra fyllti herbei’gið.
»Hvernig lízt þér á það, að við fáum bi’áðum
húsmóður líingað á heimilið?« spurði Eiríkur.
»Húsmóður?« endurtók Hjálmar.
»Já, ég er trúlofaður og vonast til þess að
geta gift mig í sumar.«
»Hvað segirðu? Hverri? Er hún frá Stokk-
hólmi?«
»Nei, hún á heima hérna í nági-enninu. Grun-
ar þig ekki, hver hún er?«
Hjálmar hristi höfuðið. Hann hafði ekki snel’-
il af löngun til þess að geta upp á því.
»Það er hún Elsa Vinge,« sagði Eiríkur.
»Það er ekki satt,« sagði Hjálmar og stökk
á fætui’.
»Hvei’s veg'na ætti það ekki að vera satt?«
spurði hann.
»Af því að hún .... Það er ómögulegt! Er
þetta ekki misskilningur hjá þér?«
»Misskilningur!« endurtók Eiríkur móðgaður.
»Ég hefi loforð frá henni um að opinbera trú-
lofunina nokkrum dÖgum eftir heimkomu mína.
Það stendur hérna í bréfi frá henni, og fyrir
stuttu fékk ég staðfestingu á því af hennar eig-
in vörum. Svo að þetta hlýtur að vera rétt, ef
hún er þá ekki svikul.«
»Svikul!« endurtók Hjálmar eins og bergmál.