Bjarmi - 01.11.1958, Side 1

13.—14. tbl.
Reykjavík, nóvember 1958
52. árg.
SafnaSarprestaskólinn í Osló.
Þegar söfnuðirnir hér í Noregi
koma saman til guðsþjónustu, þá
liafa þeir langa og margþætta
kirkjubæn að lokinni ræðunni. Eitt
af því, sem þá er beðið um, er,
að Guð gefi kirkju sinni þjóna,
sem bæði boða rétt og breyta vel.
Þessa bæn biður söfnuðuririn sarn-
eiginlega í hverri guðsþjónustu, og
hefur svo lengi vexáð.
Þetta hefur ekki einungis verið
varabæn, því að söfnuðirnir liafa
sýnt það í verki, að þeir eru fúsir
til að gera sitt til þess, að Guð
geti bænheyrt þá.
Um síðustu aldamót náði ný-
guðfræðin eða „frjálslynda“ guð-
fræðin sterkari tökum við háskól-
ann i Osló. Tóku þá margir að
verða uggandi um að prestarnir
myndu víkja af grundvelli kirkj-
unnar og fara að boða annarlegar
kenningar. Miklar deilur stóðu um
játningar kirkjunnar og margar
höfuðkenningar hennar, sem söfn-
uðirnir byggja trú sína á. Brátt
dró til tíðinda í þessum deilum,
er prófessorsembætti losnaði við
guðfræðideildina. Dráttur varð á
að veita embættið, en að lokum
samþykkti meirihluti ríldsstjórn-
arinnar að veila nýguðfræðingi
það, þrátt fyrir mótmæli kirkju-
málaráðherra og margra annarra.
Þetta varð lil þess, að hæði kirkju-
málaráðherra og einn prófessor-
inn við guðfræðideildina sögðu af
sér embættum, í mótmælaskýni.
Prófessor þessi hét Sigurd Odland
og var þá talinn einn lærðasti guð-
fræðingur á Norðurlöndum.
Dr. Odland tók nú að vinna að
þvi, að söfnuðirnir stofnuðu sjálf-
ir háskóla til að mennta presta
sina á grundveíli Guðs orðs
og játnínga evangelisk-lúthersku
kirkj unnar.
Hann ferðaðist um landið og
ræddi þessa hugmynd við söfn-
uðina.
Þetla varð til þess, að Safnaðar-
háskólinn (Det teologiske Menig-
hetsfakultet, skammstafað M.F.)
var stofnaður og lók lil starfa
liaustið 1908.
Litið um öxl.
Nú liefur M.F. starfað i 50 ár
og þá er hægt að lita yfir farinn
veg. Það var ekki stórfengleg byrj-
un. Aðeins 8 stúdentar og 3 kenn—
arar, þar á meðal prófessor Od-
land, hófu starfið við ófullnægj-
andi skilyrði. Starfið byrjaði
Fimmtup
smátt, en i vondjarfri trú og það
er nreð nokkurri hreykni, að vinir
M.F. líta yfir hinn sýnilega ár-
angur.
Frá upphafi liafa útskrifazt 1200
guðfræðingar frá skólanum, og er
það unr það bil % allra núlifandi
guðfræðikandidata i Noregi innan
við sjötugt. Þeir eru flestir prest-
ar, kennarar við æðri skóla,
kristniboðar eða starfsmenn kristi-
legra hreyfinga.
Það hefur stundum verið reynt
að gera lítið úr fræðilegum iðk-
unum við M.F., þessum „alþýðu-
lráskóla“, en reynslan hefur sýnt,
að þaðan koma nenrendur, senr
eru fullkonrlcga sambærilegir við
aðra guðfræðinga. 19 af 30 núhf-
andi guðfræðidoktorunr frá Osló-
arháskóla lrafa lrlotið nrenntun
sína við M.F., og lralda tveir þeirra
nú fyrirlestra við guðfræðideild
lráskólans. Aulc þess hafa 4 nenr-
endur frá M.F. doktorsgráðu frá
heimspekideildinni, og sá finrnrti
nrun lrljóta hana innan skamms.
M.T. veitir efnilegum kandidötunr
góða styrki til framlraldsnáms.
prestaskóli
Skólinn lrefur 8 fasta kennara.
Þeir lrafa allir varið doktorsritgerð
í guðfræði, og einn þeirra er einn-
ig doktor í lreimspeki og hefur
auk þess lrlotið verðlaunapening
frá konungi fyrir vísindaafrek.
Siðasta nánrsárið stunda stú-
dentarnir nánr í kennimannlegri
guðfræði, og er það sérstök deild.
Fyrrverandi forstöðumenn henn-
ar lrafa lráðir síðar orðið biskupar.
Annar þeirra er Snrerrro, núver-
andi Oslóarbiskup, senr er æðsti
leiðtogi norslcu kirkjunnar.
1 ár eru um 155 stúdentar við
skólann, þar af innrituðust unr 35
í lraust.
Nánrið við skólann er ókeypis,
og auk þess búa 12 stúdentar í
lrúsnæði skólans, sér að kostnaðar-
lausu.
Skólinn er algjörlega rekinn fyr-
ir gjafafé frá söfnuðunr og ein-
staklingum. Ilann lrefur aldrei
lrlotið eyri úr ríkissjóði eða öðr-
unr opinberum sjóðunr. Sanrtals
lrafa gjafirnar nunrið yfir 8 nrillj-
ónunr norskra króna, frá upphafi
til þessa dags. Arleg útgjöld eru
nú unr 600 þúsund norskar krón-
ur. Þar af unr 70 þúsund í nánrs-
styrki til núverandi og fyrrverandi
nemenda skólans.
Sambandið við eldri nenrendur
er mjög gott. Eitt lrerbergi á skól-
anunr er ætlað eldri prestunr —
aðallega frá afskekktunr stöðunr.
Ilver prestur býr þar einn nránuð
og fær ferðastyrlc báðar leiðir. Á
þennan lrátt vill M.F. lrjálpa prest-
unr til að leita sér endurnýjunar
í guðfræðinni og trúarlífinu.
Sambandið við söfnuðina.
Nafnið sjálft gefur til kynna
eðli skólans. Hann er starfræktur'
af söfnuðunum og nrenntar þjóna
fyrir þá, og það eru náin tengsl
nrilli þeirra og skólans. Uti um
landið eru lrópar innan safnað-
anna, sem bera sérstaka unrlryggju
fyrir M.F. Þetta gera þeir bæði
með fjársöfnun og ekki síður nreð
bæn fyrir starfi slcólans, kennur-
unr og nenrendum.
Á hverju misseri fara bæði nenr-
endur og kennarar i heimsókn til
einhvers safnaðar. Eg á sjálfur
góðar minningar frá slikunr lreinr-
sóknunr og veit, að þær eru til
að glæða skilning og efla vináttu
á báða bóga. Gestununr var jafn-
að niður á heinrilin til gistingar.
Við guðsþjónusturnar prédilcuðu
prófessorarnir og stúdentarnir
sungu. Síðar unr daginn var safn-
azt sanran í samkonruhúsinu og
snætt. Safnaðarstarfið var kynnt
fvrir okkur gestununr og skólinn
fyrir heimamönnum. Unr kvöldið
var lokasanrkonra, þar senr bæði
gestir og heimanrenn töluðu.
Slikar heimsóknir styrkja nrjög
sambandið milli skólans og safn-
aðanna.
Lífið á M.F.
Þegar sótt er unr inngöngu í
skólann, verður stúdentinn að gera
stuttlega grein fyrir þvi, lrvers
vegna lrann vill leggja stund á guð-
fræði. Siðar á hann svo einka-
samtal við forstöðunrann skólans.
Stúdentinn kemst brátt að því, að
hér nrætir lrann vinunr, senr eru
fúsir til að lrjálpa honunr í lians
heilaga og lrættulega námi. Guð-
fræðin er hættulegt nánr, vegna
þess að svo náin umgengni við
Guðs orð getur hæglega valdið
sljóleika og doða.
FRAMHALD Á 3. SÍÐU