Bjarmi - 01.12.1958, Blaðsíða 6
6 BJARMI
Friður. Það væri auðvitað
miklu betra að tala um stríð.
Það gerist alltaf svo mikið i
stríði, en það er svo lítið spenn-
undi við frið. í mannkynssög-
unni skiptist á stríð og friður.
Stríðin enda oftast með friðar-
■samningum. Á friðartímum
eru sífelldar ráðstefnur, þar
sem rsett er um það, hvernig
viðhalda megi friðnum, og það
virðist engu minni áiti hvíla yf-
ir þeim tímum en ófriðartim-
unum sjálfum. Þannig er þessi
hlið mannlíf'sins, trúin er líka
lif, svo þessi raunveruleiki hlýl-
ur að eiga eitthvað sameigin-
legt trúarlífinu. Þar skiptist á
stríð og friður. Þegar djöfull-
inn kom til Jesú á eyðimörk-
inni var háð stríð, en að því
loknu, er Jesús hafði sigrað,
kom friður. Við heyjum stríð,
reyndar margs konar stríð, en
hjá þeim, sem trúir, sameinast
þetta í einu stríði, stríðinu gegn
syndinni.
Vér höfum svo oft heyrt það,
þegar rætt er um frið við Guð,
að friður í sálu vorri er ekki
aðalatriðið heldur fullvissan
um frið við Guð fyrir Jesúm
Krist. Fyrir þann frið veitist
svo aftur friður, sem er æðri
öltum skilningi og sem varð-
veitir hjörtu vor í samfétaginu
við Guð. Það er svo margt sem
getur lirifið hugi vora — stund-
argleði, sem varir ekki. En
fyrir trúna eignumst vér var-
anlegan frið. „Ég er vegur-
inn, sannleikurinn og lífið,"
segir Jesús. Það er áframhald-
andi, ekki stundarhrifning,
heldur líf.
Er það ekki raunverulega
ákaflega heimskulegt að vera
alltaf að tata um ákveðinn
nuinn, sem var uppi fyrir svona
mörgum árum. Það er það.
Hugsum oss aðra trúarbragða-
höfunda. Þeir hafa skilið eftir
lík sín. Og margir eru þeir
menn, sem hafa skilið eftir sig
bækur, aðrir góðan orðstír o. s.
frv. En lwað uf þessu skiptir
oss máli? Það var einn, sem
skildi eftir frið. Hann gaf læri-
sveinum sínum liann. Hann gaf
ekki eins og heimurinn gefur,
hann gaf örlátlega og átölu-
laust. Og þessi friður er ekki
eins og heimsins friður fylltur
ótta. Það er friður eflir sigur
Jesú Krists, veittur öllum
þeim, sem við honum taka.
Hann gaf oss þekkingu á heil-
ögum Guði, réttlátum, sem við
ranglátir menn eigum að ótt-
ast, cn hann einan eigum við
að óttast. í Gamla testament-
inu stendur eitthvað á þá leið,
að Guð blessi þá, sem hann til-
biðja, en bölvi þeim, sem tit-
biðja aðra guði. Og það er ein-
mitt það, sem vér gerum svo
oft. Tilbiðjum oss sjálf og hitt
og annað með framkomu vorn
og hugsun. En vér höfum lield-
ur ekkert annað að óttast en
liinn réttláta Guð.
í Hebreabréfinu 4,Í6 stend-
ur: „Göngum því með djörf-
ung að hástóli náðarinnar, til
þess að vér öðlumst miskunn
og hljótum náð til hjálpar á
hagkvæmum tíma.‘ Vér eigum
að ganga með djörfung að liá-
stóli náðarinnar, þó að vér vit-
um það svo vel, hve iðrunar-
laust og óhreint lxjarta vort er.
En hann lxvetur oss til þess. Og
ávöxtur andans er friður og
fögnuður í Heilögum anda. Það
er þetta, sem heimurinn skit-
ur ekki, hví hinir trúuðu eru
alltaf að lofa Guð, sem skap-
aði þennan heim, sem er full-
ur af vesöld. Þeir vita ekki,
hve mikið hann hefur gert fyr-
ir oss mennina, og kenna hon-
um um syndir vorar, sem vér
höfum drýgt gegn honum. —
Fagnaðarerindið er heimska
þeim, sem gtatast, segir Pált,
en oss, sem hólpnir verðum, er
það kraftur Guðs. Þeir, sem
hafa fengið að smakka á misk-
unn Guðs og trúað fyrirheit-
unum, vita það, að það er satt,
að hann skildi eftir frið oss til
handa og fór burt til að búa
oss stað. Og því stendnr í ein-
um söng, sem sunginn er í vor-
um hóp:
Ég get dag eftir dag sungið
aftur minn óð
um hin eilífu friðarins lönd,
sem að Drottins míns heilaga,
btessaða blóð
hefur búið fyrir friðvana önd.
Það er þegar sagt, hvernig
eignast eigi þennan frið, sem
Guð vill gefa hverjum manni.
IJann fæst með fyrirgefningu
syndanna. „Ef vér játum synd-
ir vorar, þá er hann trúr og
réttlátur og fyrirgefur oss synd-
irnar og hreinsar oss af öllu
ranglæti." Syndugur maður
réttlátur fyrir Jesúm Krist.
Mér hefur fundizt svo hrífandi
týsingin af konunni, sem snart
Jesúm í mannþrönginni. Og
Jesús spurði: „Hver snarl
mig?“ Þar var ein, sem snart
hann í trú. Hún vænti þess að
hún tæknaðist. Komir þú þann-
ig til Jesú, spyr hann: Hver
snart mig? Hann veit, að liann
liefur miðlað þér af sínum
krafti, gefið þér sinn frið. Það
er þessi óþrjátandi náðarlind,
sem vér þó erum alltof spar-
söm að teyga af, en hljótum að
þakka Guði fyrir og biðja þess,
að það megi leiða oss til enn
innilegri iðrunar frammi fyrir
honum.
Támas Sigurðsson.
Lofsyngjandi söfnuður
Framh. af 3. síðu.
uðust m. a. að missa stöður sínar,
ef þeir létu trúaráhuga í ljós.
Kennarar gátu ekki farið í kirk ju,
gátu ekki látið gifta sig í kirkju
og gátu ekki látið skíra hörn sín
i kirkju. Ef þeir gerðu eitthvað
af þessu, voru þeir ekki hæfir til
þess að ala hörnin upp í sósíal-
isma. Eina ráðið var, að leita til
prestsins á laun. Annað úrræðið
var það, að lconan léti skíra harn
silt, meðan maðurinn væri í
ferðalagi.
Margir söfnuðir voru prests-
lausir. Flestir prestar ui’ðu því
að þjóna mörgum söfnuðum, sem
gátu legið mjög langt frá liver
öðrum. Oft var þvi svo farið, að
söfnuðirnir höfðu blátt áfram
ekki efni á því að liafa prest. Þeir
verða að bera allan kostnað sjálf-
ir. Jafnvel þótt svo væri, að
söfnuðirnir vildu gjarnan hafa
sinn prest, var ekki auðvelt að
fá prest, vegna prestafæðar.
Margar ástæður voru fyrir presta-
skortinum í lúthersku kirkjunni.
í fyrsta lagi sú, að enginn lúth-
erskur prestaskóli er til í Júgó-
slavíu. Sá lúlherski prestaskóli,
sem næstur er, er i Bralislava.
Lútherskir guðfræðinemar urðu
því að nema annað hvort við ka-
þólska eða grísk-kaþólska presta-
skóla í Júgóslavíu, því að það
var ódýrast. Annað úrræði var
það að fara til útlanda og nema
þar, einkanlega í Þýzkalandi og
Sviss.
Laun presta voru svo lág, að
margir preslar voru tilneyddir
að sinna öðrum störfum auk
prestsstarfanna, til þess að geta
lifað. Safnaðarmeðlimir voru
prestum sínum ákaflega góðir.
Oft rákust prestarnir á margs
konar gjafir, mest megnis alls
konar búsafurðir, fyrir utan dyr
sínar. Lútherska heimssamband-
ið liefur lalið það eilt af lilut-
verkum sínum, að hjálpa kirkju-
deildum sem eiga við fjárhags-
örðugleika að elja. Ileimssam-
bandið gjörir það með því að
veita styrk til að launa presta
og einnig með margs konar öðr-
um framlögum, eins og til dæm-
is til bygginga og viðgerða á
kirkjum, til Biblíuútgáfu og
kristilegra rita, svo nokkuð sé
nefnt. I lok styrjaldariimar
gerði ríkið margar kirkjubygg-
ingar upptækar og notaði þær á
ýmsan liátt. Því miður er því
þannig farið um einu lúthersku
kirkjuna í Belgrad, en hún er
notuð sem vöruskemma.
Alls eru nú fjórar lútherskar
kirkjudeildir í Júgóslavíu, og
hafa þær samtals 150 þúsund
safnaðarmeðlimi, eða tæplega
einn af hundraði ibúatölu lands-
ins. Árið 1952 stofnuðu þær með
sér sameiginlegt ráð til sam-
starfs. Reynslan er sú, að hingað
til hefur ekki mikið unnizt við
þetta samstarf, þar sem þessar
fjórar kirkjudeildir eru mjög ó-
líkar hver annarri og vilja lielzt
varðveita þann arf, sem þær eiga
liver fyrir sig.
Það er ekki auðvelt hlutskipti
að tilheyra minnihlutakirkju í
Júgóslavíu. í fyrsta lagi er það,
að þær eru umkringdar öðrum
miklu stærri kirkjudeildum. Það
getur verið lieilbrigt að nokkru
leyli. Söfnuðir verða þá að gera
sér grein fyrir, hvers virði sér-
kenni þeirra séu. Við þetta bæt-
ast svo stjórnmálaleg vandamál.
Meðal lúlherskra manna i
Júgóslavíu gætir mikils áliuga á
samstarfi kirkjudeildanna. Þess
áhuga verður alls staðar vart í
kirkjum Austur-Evrópu. Þær eru
einnig mjög háðar hjálp og upp-
örvun annarra kirkjudeilda. Vér
verðum því að eignast aukinn
skilning á áhyrgð vorri gagnvart
þeim.
Lyder Bergesen.
(Þýtt úr „Vár kirke“).