Bjarmi - 01.07.1978, Blaðsíða 6

st
BLESSUÐ
BÓK
Vm rit ISýja testamentisins
Bréfið til Rómverja
Páll postuli stofnaði ekki söfnuð-
inn í Róm. Menn vita ekki, hverjir
sáðu orði fagnaðarerindisins fyrst
í hjörtu Rómverja.
Tilefni bréfsins
Söfnuðurinn átti heima í „höfuð-
stað heimsins". Hann var því ein-
hver veigamesti söfnuður kristn-
innar, ásamt söfnuðinum í Jerú-
salem. Augu manna beindust mjög
að honum.
Páll postuli vildi færa út mörk
kristninnar til vesturs. Hann gat
því ekki farið fram hjá Róm.
Postulinn virðist hafa lokið
kristniboðsstarfi sínu í Austur-
löndum nær. Tekur hugur hans nú
að leita vestur á bóginn, einkum
til Spánar. Var þá nauðsynlegt að
tengjast kristnum mönnum í Róm
traustum böndum og fá siðferði-
legan stuðning þeirra.
Þetta er meginástæðan til þess,
að hann ritar söfnuðinum bréf og
setur fram fagnaðarerindi sitt og
þá grein sérstaklega, sem var kjarni
boðskapar hans, en kristnir menn
af Gyðingaættum deildu mjög um,
greinina um réttlœtinguna af
trúnni án lögmálsverka. Ekki er
víst, að kristnir menn í Róm hafi
þá þegar verið orðnir eitthvað
spilltir af súrdeigi júðingja, lög-
málspredikara, en ætla má, að þeir
hafi verið í nokkurri hættu. Páll
vill að minnsta kosti koma i veg
fyrir, að Gyðingar og þeirra líkar
ráðist á fagnaðarerindi hans. Sjá
Róm. 3,8.
Fræðsla og áminningar
Rómverjabréfinu er svo háttað
sem flestum bréfum postulans, að
það skiptist í tvo höfuðkafla. Ann-
ars vegar er frœösla, 1—11, en hins
vegar árninningar, 12—15. Auk
þess er hinn venjulegi inngangur,
1.1— 7, og niðurlagsorð, 16.
Páll lýsir yfir því í upphafsorð-
um bréfsins, að hann sé postuli
heiðingja. Hann hafi langað til að
koma til Rómaborgar, en verið
aftrað frá því til þessa. Hann fyrir-
verður sig ekki fyrir að predika
fagnaðarerindið í heimsborginni,
1.1- 15.
Þessi hugsun leiðir hann að
umræöuefni bréfsins: í fagnaðar-
erindinu er opinberað hjálpræði
handa öllum fyrir réttlætingu af
trú, 1,16—17.
1 Róm. 15 tekur hann aftur upp
þráðinn úr innganginum og skýrir
frá því, að nú hyggist hann koma
til borgarinnar, þó að það verði
einungis viðdvöl á leið til Spánar,
15,22-29.
Hinn fræðandi hluti bréfsins,
1,18—11,36, skiptist í tvennt. Fyrst
útlistar Páll þessa miklu stað-
reynd, að fagnaðarerindið er kraft-
ur Guðs til hjálpræðis, hverjum
þeim, sem trúir, 1—8, 1 annan stað
hrekur hann þær mótbárur, sem
menn kynnu að hreyfa við við-
bótarorðum hans, 1,16: „Gyðingum
fyrst“, 9-11.
í fyrri þætti þessarar skipting-
Péturslcirkjan í
Róm mun vera ein
veglegasta bygg-
ing veraldar.
I fornum heimild-
um segir, að Pétur
postuli hafi orðið
pislarvottur í Róm,
liklega órið 65
í tíð Nerós, og á
kirkjan að vera
reist á grafreitn-
um, þar sem Pétur
var jarðsettur.
ar má aftur greina tvö umræðu-
efni, og snýst hið fyrra um rétt-
lœtinguna af trúnni einni saman,
1,18—5,21, og hið síðara um helg-
unina, 6,1—8,39. Þessa skiptingu
verður þó að útskýra nánar, þegar
frekar verður hugað að rökleiðslu
postulans.
Fráhvarf frá Guði
Páll lýsir dimmu baksviði, er
hann setur fram kenninguna um
réttlætinguna af trúnni. Þar er
fyrst greinargerð hans í 1,18—3,20
um syndaspillinguna, sem ríkir
bæði meðal Gyðinga og heiðingja.
Án fagnaðarboðskaparins og utan
hans er einungis um að ræða opin-
berun á reiði Guðs.
Heiöingjarnir hafa snúið frá
Guði, og þeim hefur þegar verið
refsað með siðferðishnignun og
óeðli, 1,18-32.
Gyöingar hrósa sér af því að
þekkja Guð og eiga lögmál hans.
En þeir eru líka fallnir undir reiði
Guðs vegna syndar sinnar, enda
ræður það ekki úrslitum að hafa
lögmálið — heiðingjarnir hafa líka
lögmál í hjarta sinu — heldur að
halda það. Það er ekki spurt um
ytri umskurn, heldur þá, sem er
hið innra, 2,1—3,20.
Kjarni bréfsins
En nú hefur réttlœti Guös birzt
í Jesú Kristi svo sem gjöf, sem
verður tilreiknuð mönnum ein-
vörðungu fyrir trú, án lögmáls-
verka, jafnt Gyðingum og heið-
ingjum, 3,21—31.
Áður hefur þetta réttlæti af
trúnni komið fram hjá Abraham,
ættföður ísraels. Guð áleit hann
réttlátan, vegna þess að hann trúði
á fyrirheit hans, áður en hann var
umskorinn og áður en lögmálið var
gefið.
Börn Abrahams eru þá þeir, sem
trúa, bæði meðal heiðingja og Gyð-
inga, 4.
Séu menn réttlættir af trúnni,
þurfa þeir ekki að óttast komandi
reiði, heldur geta hrósað sér af
von um eilíft líf fyrir Krist,
5,1-11.
Það kemur því í ljós, að vel-
6