Heima er bezt - 01.12.1953, Síða 28

380
Heima er bezt
Nr. 12
nógu hugrökk og sterk til þess að
vera sjómannskona.
Jóni varð þungt í skapi við
orð konu sinnar. Hann átti um
stund í baráttu við sjálfan sig.
Ætti hann að hætta við róður-.
inn og skeyta ekkert um álas
þorpsbúa né skipverja sinna?
Hann vissi fullvel, hver álits-
hnekkir það var fyrir ungan for-
mann að sitja í landi, er aðrir
réru. Gamlir formenn gátu leyft
sér slíkt, en þeir ungu ekki.
Herdís horfði á hann björt-
um bænaraugum. Hún þekkti
bezt kapp hans og áræði. Hún
sá það á hinum hörðu dráttum
í andliti hans, að honum yrði
ekki talið hughvarf. Hér varð
engu um þokað. Hann hlaut að
fara, eins og skyldan bauð hon-
um.
Jón laut snögglega ofan að
henni í rúminu og þrýsti veður-
börðu, skeggjuðu andlitinu að
hlýjum, mjúkum brjóstum konu
sinnar. Herdís lagði handleggina
um háls hans, og votar varir
hennar leituðu að munni hans.
Andartak hvíldi hún máttvana
í sterkum örmum hans. Augu
hennar blinduðust af tárum, og
hún barðist við grátinn.
— Vertu sæl, góða mín, hvísl-
aði Jón. — Vertu ekki áhyggju-
full. Láttu sjá, að ég eigi hug-
rakka konu. Hann rétti sig
snögglega upp, greip nýja sjó-
vettlinga, sem Herdís hafði vak-
að við að prjóna kvöldið áður,
slökkti ljósið á lampanum og
gekk föstum skrefum út úr bað-
stofunni.
Þegar hann var farinn, hné
Herdís út af í rúmið og grúfði
andlitið ofan í koddann. Lík-
ami hennar skalf af ekka-
þrungnum gráti. Tár hennar
hrundu án afláts niður kinn-
arnar og vættu koddann, þar
sem höfuð manns hennar hafði
hvilt fyrir stundu síðan. Hún
heyrði Jón loka útidyrahurð-
inni og ganga burt frá bænum.
Fótatak hans fjarlægðist brátt,
unz það dó alveg út. Og þögnin
ríkti ein.
Brimaldan rls.
IV.
Þegar skipverjarnir á Farsæli
höfðu róið í rúma klukkustund,
voru ]>eir komnir fram að Ýsu-
kletti, fiskimiði, sem oft var ró-
ið á, einkum fyrri hluta vertíð-
ar.
— Það er bezt að fleygja lín-
unni hérna. drengir. Ætli það
verði höppin að því að fara
lengra i þetta sinn? sagði Vé-
steinn. — Ég ætla að biðja þig,
Jón minn, að sjá um bólin og
færin og hnýta línuna saman,
sagði hann við Jón á Gili, sem
réri í skutnum.
Lauparnir voru nú færðir úr
barkarúminu aftur í skutinn.
Að því búnu var byrjað að leggja
línuna til vesturs, skáhalt undan
sjó og vindi.
Þegar búið var að leggja, var
andæft um stund við endabólið,
því að ætlun formannsins var
að draga línuna á móti, eins og
venjulegt var, ef útlit var fyrir
að sjór og veður mundi spillast
til muna.
Meðan legið var yfir, spjölluðu
hásetarnir saman um veðurút-
litið og aflahorfurnar og annað,
sem á góma bar. Sumir „giftu
sig“, því að allmikil ylgja var
og menn ósjóvanir svona í byrj-
un vertíðar.
Hægviðrið hélzt enn, en for-
maðurinn fullyrti, að ekki mundi
líða á löngu, þar til suðaustan-
stormurinn skylli á. Það var sem
Vésteinn skynjaði þyt ósýni-
legra, voldugra vængja, þar sem
hann sat í formannssætinu
harðleitur og mikilúðlegur og
horfði arnfránum augum út
yfir hafið. Nokkrir máfar flugu
yfir á þöndum vængjum og
skimuðu eftir æti. Það var eina
lífsmarkið, sem sjáanlegt var
yfir stormgráu hafinu.
— Það er bezt að fara að toga
í spottann, piltar. Mér lízt svo á,
að ekki muni seinna vænna,
sagði Vésteinn, þegar línan hafði
legið í hálfa klukkustund.
Var nú hafizt handa í skyndi
að draga línuna og andæft hægt
í fyrstu á sex árar. Reytingsfisk-
ur var, og jókst hann heldur
eftir því sem lengra dró á lín-
una.
Formaðurinn reyndist sann-
spár. Ekki leið á löngu, þar til
fyrstu stormhviðurnar tóku að
þjóta yfir. Hafið tók brátt að
stíga sinn tryllta dans. Hvítfext-
ar öldurnar risu og hnigu langt
úti á hafinu og færðust óðfluga
nær. Veðurhæðin óx óðum.
Stormviðrið reif hafið upp í
háa brimskafla, sem æddu -yfir
sollinn sæinn.
Þegar búið var að draga um
stund, komu skipverjarnir auga
á nokkur skip úr Hafnarvík, er
voru skammt frá þeim. Áhafnir
þeirra voru einnig farnar að
draga línur sínar, en tvö skip-
anna höfðu þegar sett upp segl
og voru lögð af stað til lands.
— Þeir meta meira lífið en lín-
una, þessir. Það er líka vitið
meira, sagði Jón á Gili. — Það
mætti segja mér, að hann yrði
ekki lengi að setja í stórveltu
núna, bætti hann við og skimaði
í áttina til lands.
— O, maður hefur þá fyrr séð
spýting á Víkursundi, sagði
Hjálmar á Brekku og glotti við.
— Ætli þeir fái ekki nóg af
spýtingnum í dag, einhverjir?
Segja mætti mér það, sagði Jón.
Þessum orðum hans var ekki
svarað. Allir höfðu nú hugann
við verk sitt. Vésteinn dró lín-
una sjálfur. Jón gamli sat á
skorbitanum, afgoggaði fiskinn
og blóðgaði hann. Jón var yggld-
ur á svip og færði gogginn fim-
lega í hvern fisk, er kom upp
við borðstokkinn. Skipið tók
þungar dýfur og huldist rjúk-
andi sjávarlöðri öðru hverju.
Vont var að fá niðurstöðu, og
réru hásetarnir þó lífróður fram
á línuna. Nú voru aðeins fjögur
bjóð ódregin.
Allt í einu reis stór alda
skammt framan við skipið og
æddi áfram með brotnandi faldi.
Leiftursnöggt greip Vésteinn
hnífinn og skar á línuna. Á
næsta andartaki var hann kom-
inn að stýrinu og sló skipinu
undan vindi og sjó. Það mátti
ekki tæpara standa, því að í
sömu andránni féll aldan rétt
aftan við skipið með sogandi
dyn.
— Setjið upp í snatri, og
fljótir nú, kallaði formaðurinn
hvasst.
Hásetarnir létu ekki segja sér
það tvisvar. Þeir voru fljótir að
seglbúa, enda kunnu þeir vel til
verka. Færin og bólin voru látin
i austurrúmið, en lauparnir
fram í barkarúmið. Fiskurinn
var hafður miðskips og í skutn-
um. Skiphaldsmennirnir gættu