Heima er bezt - 01.12.1975, Page 7

þín. En ég hef nú ekki gaman af gömlum sögum held-
ur en öðru. Það er bara eitt sem mig langar til, það
er að eiga fáein falleg blóm, eins og þau sem voru á
kistunni hans. Ef ég ætti falleg lifandi blóm þá skyldi
ég setja þau í kristallsvasa og láta þarna á borðið hjá
myndinni af honum. Það eru einu hátíðabrigðin sem ég
óska eftir.“
„Þú hefðir átt að hugsa til þess fyr, Lilja mín. Það
hefði verið hægt að panta blóm að sunnan, en hér í bæ
eru þau ófáanleg,“ segir frú Hólmfríður.
„Hún María vinkona mín á oft svo falleg blóm,“ seg-
ir Lilja, „ætti ég ekki að ganga til hennar og vita hvort
hún getur hjálpað mér um fáein blóm?“
„Jú,“ segir gamla frúin, allshugar fegin, „það skaltu
gera. Þetta er örstutt leið og hvort sem hún á blóm
eða ekki þá veit ég að það er gott að koma til hennar.“
Lilja gengur fram í forstofu. Nú er orðið næstum
aldimmt. Hún fer í hlýja kápu og setur upp fallega
loðhúfu, svo opnar hún útidyrnar. Snjókoman hefur
færst í aukana, nú er þétt logndrífa og hörkufrost, það
fer hrollur um hana og hún hikar við að fara í ltulda-
skóna. Svo skellir hún aftur hurðinni og læðist inn í
herbergi sem er inn af stofunni, fer um dyr sem eru
fram á ganginn. Það hafði verið skrifstofa Erlings og
hafði engu verið breytt þar þó hann væri dáinn. Hún
tók af sér húfuna og lét hana á skrifborðið, fór úr
kápunni, lagðist í legubekkinn og breiddi kápuna ofan
á sig. Hurðin fram í stofuna var í hálfa gátt.
Hún andvarpar: „Ó, hvað það væri gott að sofna og
mega sofa um öll jólin.“
Það er dimmt í herberginu, en frú Hólmfríður er
búin að kveikja í stofunni, hún heldur að Lilja sé farin.
Dyrabjöllunni er hringt, hún fer til dyra. Það er nýi
skólastjórinn sem kominn er, hann spyr eftir frú Lilju.
Hólmfríður segir að hún hafi gengið til grannkonu
sinnar, hyggur að hún komi fljótt aftur og býður gest-
inum til stofu. Hann gengur inn og sest, en segist ekki
ætla að stansa neitt, hann ætli að biðja hana fyrir skila-
boð til frúarinnar, hvort hún vilji ekki taka að sér að
kenna söng og hljóðfæraslátt í barna- og gagnfræða-
skólanum eftir áramótin.
„Ó, mikið væri nú gott ef hún fengist til þess,“ segir
gamla frúin, „en ég geri mér nú ekki mikla von um
það. Það hafa bæði ég og aðrir stungið upp á ýmsu við
hana og svarið verið „nei og nei“. Það er þreytandi
þóf, ég er að verða uppgefin. Ég missti tvö börn og
átti ekkert eftir. Svo dó maðurinn minn, þá hefði ég
verið einmana ef blessaður Erlingur frændi hefði ekki
flutt hingað. Hann var systursonur minn, hann var hjá
mér á sumrin og ég óskaði svo oft í hjarta mínu að hann
væri mitt barn. Nú er hann farinn, en ég hef reynt
að taka því mcð þolinmæði. Það verður nú vonandi
ekki langt þangað til cg fæ að hitta hann aftur. Það er
annað með aumingja Lilju, hún er svo mikið yngri,
en hún á nú börn og barnabörn. Mér blöskrar þessi
eymd og harmatölur. Mig langar stundum að segja
það sem Leirulækjar-Fúsi sagði við skólaineistarahjón-
in í Skálholti, þau höfðu misst cinkabarn sitt: „Þessi
góðu hjón gráta mikið og kemur það til af því að þau
skortir alla trú, alla von og alla þolinmæði“, og þau
reiddust og hættu að gráta. En ég þori ekki að segja
það, ég er svo hrædd um að hún gráti þá bara enn
meira. Leirulækjar-Fúsi hefur verið það meiri persóna
en ég að hann þorði að segja það sem honum bjó í
brjósti. Æ, það er víst ekki samboðið prestsekkju að
tala svona, ég segi þetta bara við þig Þorsteinn, við
erum gamalkunnug og ég veit að það fer ekki lengra.
En ég skal reyna að róa að því öllum árum að hún
geri þetta. Það getur ekkert hrifið hana úr þessari
þunglyndiseymd ef ekki það að hafa eitthvað fyrir
stafni og umgangast fólk.“
Gesturinn segir: „Ég veit ósköp vel hvernig þessu
er varið og ég er þér sammála í öllu. En það var ekki í
gustukaskyni að ég kom hingað með þetta erindi. Mín
er þægðin, mundu það, mig vantar kennara og á ekki
kost á neinum, síst eins færum og henni. Mér þætti
ákaflega vænt um ef það gæti orðið af þessu.“
„Ég skal skila því,“ segir gamla frúin, „og láta þig
vita hvernig hún tekur því.“
„Þá er erindinu lokið,“ segir skólastjórinn. „Vertu
sæl, frú Hólmfríður, „ég óska af heilum hug að þið
getið báðar átt gleðileg jól, þrátt fyrir allt.“
„Þakka þér fyrir, ég óska þess sama,“ segir frú
Hólmfríður og fylgir gestinum til dyra. — „Ósköp
er kalt,“ segir hún við sjálfa sig um leið og hún lokar
dyrunum. „það er gott að hún hefur farið í hlýrri
kápu,“ hún sér að kápan er ekki á sínum stað í for-
stofunni. Hún gengur inn í stofuna og ætlar að fara
að hlusta á útvarpið, þá er enn hringt og enn gengur
hún til dyra. Og að þessu sinni er gesturinn — konan
í bókabúðinni, hún þekkir það strax, þó hún hafi ekki
nema einu sinni séð hana. Nú er hún í loðkápu og með
floshatt og heldur á stórum pakka, henni sýnist hún
vandræðaleg.
„Gott kvöld,“ segir hún lágum rómi, „er þetta ekki
frú Hólmfríður frá Drangshlíð?“
„Jú,“ segir gamla konan.
„Ég heiti Jóhanna Norðkvist, ég hef svolítið erindi
við þig,“ segir gesturinn.
„Gerðu svo vel að koma inn,“ segir frú Hólmfríður.
„Viltu ekki fara úr kápunni, það er svo heitt inni í
stofunni.“
Gesturinn fer úr kápunni og hengir hana á tré, um
leið kemur hún auga á silfurbúna svipu sem hggur þar
á hillu og hjá henni einn vettlingur, fagurlega útprjón-
aður. Það er eins og henni bregði þegar hún sér vettl-
inginn, svo tekur hún af sér hattinn og hristir snjó af
honum, leggur hann svo á hilluna hjá vettlingnum, svo
ganga þær til stofu, setjast og horfa hvor á aðra, loks
segir gesturinn:
„Þú þekkir mig víst ekki, það er ekki von.“
Þá segir frú Hólmfríður: „Mér finnst nú reyndar
ég kannast við þig, en kannske eru það elliórar.“
„Hver heldurðu þá að ég sé?“ spyr gesturinn og
brosir dauflcga.
„Þú minnir mig á unglingsstúlku, sem ég þekkti fyr-
Heima er bezt 405