Heima er bezt - 01.03.1982, Page 31

systkini mín og faðir dóu öll í röð eftir aldri, það yngsta,
Guðný, fyrst, þá Þórsteinn Einarsson, Akureyri, faðir
Vernharðs Þorsteinssonar menntaskólakennara á Akur-
eyri, þarnæst Steinunn Einarsdóttir, sem bjó síðast í
Kaupangi, þarnæst Stefán Einarsson, Möðrudal (faðir
minn), þá Björn Einarsson, Ameríku, og síðast Hróðný
Einarsdóttir. Þau voru öll fædd á Brú á Jökuldal. Börn
Einars og Önnu.
Sigurður Sigurðsson fóstursonur Hróðnýjar og Jóns
Kjartanssonar rak féð norður, þá um tvítugt. Sigurður varð
síðar kennari á Hólum í Hjaltadal, og svo barnakennari á
Seyðisfirði, og síðast nú bókavörður þar. Hann kom með
féð hingað norður í Möðrudal. Og með því að ég átti að
fara norður að Hálsi til að læra undir fermingu og fermast,
sem ég gjörði, þá var ég látinn fara með honum til að reka
féð, en gangandi samt þó 40 drógar væru hér stundum í
gamla daga eða fleiri. Við höfðum að vísu einn hest, jarpan,
sem séra Einar átti, en á honum var talsvert trúss flutt í
hnakknum, svo við tylltum okkur sjaldan á klárinn.
Við fórum fyrsta daginn í Víðidal, annan í Grímsstaði,
þriðja dag var ferjað yfir Jökulsá frá Grímsstöðum, og
lágum við Sigurður þá nótt í sæluhúsi, sem var lítil sæla, því
þar voru kostarýr þægindi. Þaðan fórum við snemma
morguns á Mývatnsfjöll að Reykjahlíð við Mývatn. Vorum
14 klukkutíma. Fimmta dag að Kasthvammi í Laxárdal,
sjötta dag að Fagranesi í Aðaldal, sjöunda dag að Fljóts-
bakka. Ætluðum í Ingjaldsstaði, en ófærðin var svo mikil
að kindurnar voru á kafi niðri í snjónum, sást aðeins á
hrygginn og gátu ei farið nema ein og ein í slóðina, svo að
við snerum við á gamla braut sem lá ofan í Fljótsbakka.
Hún var ein af bráðabirgðaruppgjafabrautastúfagjörðinni
á íslandi. Áttunda daginn, og síðasta, fórum við að Hálsi en
skildum féð eftir í Sigríðarstaðaskógi. Morguninn eftir
vantaði eina botnótta rollu með lambi, og kom hún aldrei
fyrir í göngum um haustið, og voru menn farnir að halda að
hún hefði aldrei komist svo langt. En ég fullyrti alltaf að
hún hefði verið í fénu um kvöldið þegar við skildum við
það. Þegar komið var fram yfir veturnætur kom ærin sjálf
niður úr skógarhlíðinni, ofan í Merkjalág milli Fornastaða
og Sigríðarstaða, og síðan heim í Háls. Og eftir það sá engin
kindin Norður-Múlasýslu nema ein ær, móhníflótt með
hvíta stjörnu í enni, hún kom árið eftir hér heim í Möðrudal
með 2ja vikna lamb. Stjarna gamla hafði synt Jökulsá með
lambið sitt. Og hefur eflaust komist heim í Arnórsstaði á
Jökuldal, um 180 kílómetra veg. Þetta eru kallaðar skyn-
lausar skepnur!
Alls staðar var okkur vel tekið á leiðinni, og fyrir okkur
greitt við ár og þessháttar. Og um veturinn eftir kom ægi-
legur fjöldi gesta í Háls. Þá sagði Hróðný föðursystir alltaf
að þessir menn hefðu hjálpað þeim Nonna og Sigga yfir ár
eða hýst þá, eða gefið þeim mjólk að drekka. Alltaf þurfti
að borga allt lífið út ef einhver gjörði henni gott eða henn-
ar. (Ég hygg reyndar að Sigurður hafi boðið borgun fyrir
allan greiða í ferðinni). Ég hef nú sjálfur oft fundið til þessa
að ég er líkur gömlu, kæru föðursystur með það að ég er
alltaf í skuld við þá sem einhvern tíma hafa gjört mér greiða
og stundum alla þeirra niðja. Og hef nú stundum getað
gefið þeim kaffisopa eða fylgt þeim spöl á hestum.
Á Hálsi leið mér afskaplega vel þann vetur. Og var nú að
grípa í að læra hundrað blaðsíðu Helga kverið, en skaust á
milli á skíði, skauta eða sleða, og ætla ég að segja hér 2-3
slíkar sögur. Einu sinni fór ég frá kverinu með skíði uppí
Hálshnúk og renndi mér heim á tún. En það voru skörð i
garðinn og ætlaði ég að hitta eitt skarðið og gjörði það, en
það var hryggskafl í skarðinu svo skíðin fóru á kaf en ég
hélt áfram heim á tún og kom á hausinn niður. Fann ég
mikið til, en þorði ekki að segja föðursystur frá því.
Öðru sinni fórum við Björn Pálsson og Isfeld Guð-
mundsson austur í Messuklauf í Fornastaðahólum
snemma morguns á sunnudegi, að renna okkur ofan í
klaufina. Stóðum á litlum stalli og steyptum svo skíðunum
fram af og niður. 1 lögginni var aðeins rúmlega skiða-
lengdin slétt, og svo snarbratt upp hinum megin. Við vor-
um nokkuð vissir að standa niður, en steyptumst alltaf af
miklu afli í brekkuna á móti, þar til síðast að við vorum allir
búnir að standast raunina, þá fórum við heim.
Þó var nú versta útreiðin sem ég fékk á föstudaginn
langa. Þó fórum við Björn og ísfeld og Benedikt Einarsson
frá Skógum í sleðatúr uppá Þinghólinn, en það var hyldjúp
krapablá neðanvið, við héldum að sleðinn myndi fljóta yfir
af ferðinni. Ég var fremstur og stýrði en Benedikt Einarsson
fór af sleðanum af því hann var haltur og ekki nema á
öðrum fæti. En þegar niður kom, fór sleðinn á kaf að
framan, og ég hentist framaf ofan í blána, og sleðinn rann
ofan á mig. Þar fékk ég áreiðanlega ærlegt bað.
Ég var auðvitað þægur og hlýðinn að gjöra allt sem mér
var sagt að gjöra. En frú Jóhanna bað mig einu sinni að sofa
frammi í stofu hjá Ólafi Sveinari Hauki Benediktssyni
Sveinssonar sýslumanns á Héðinshöfða við Húsavík. En ég
var svo feiminn við hann, að ég þorði ekki að fara fram með
honum, svo séra Einar varð sjálfur að sofa frammi hjá
honum. Mér þótti það nú vont. Ólafur Sveinar Haukur var
albróðir Einars Benediktssonar, skáldsins okkar góða.
Hann var mikið laglegri en Einar. Haukur var með afar
áberandi falleg brún augu. Gáfaður, skemmtilegur en
myrkfælinn. Skaði að hann skyldi ei fá að lifa. Skreyta þjóð
og skemmta með að skrifa, því ei var hann síðri en Einar
Benediktsson. Og efalaust hlotið heiðursmen.
Einu sinni var ég sendur seint um kvöld upp að Vöglum
með rekstur, og séra Einar frændi minn sagði mér að hafa
Glóa gamla með mér, það væri skemmtilegra. Ég tók það
gott og gilt. Og það gekk ágætlega uppeftir með kindurnar,
og ég fékk kaffi á Vöglum, og fór svo. En þegar ég var að
fara út með Brandshlíðinni, tók Glói til að urra og gelta svo
ég varð ærður í myrkfælni, og tók sprettinn heim í Háls, og
inn í baðstofu.
Það var afar skemmtilegt og göfugt fólk í Fnjóskadal þá,
t.d. spurningabörnin, Lundsbræður, Indriði og Steingrím-
ur, og Hróastaðadrengir, Helgasynir. Þeir dóu ungir menn,
nema Sigurður. Og Skógarbörnin, Hannes, Halldór, faðir
Bjarnar lögfræðings á Akureyri, Benedikt söðlasmiður
halti, Sigríður og önnur systir sem ég man ei nafn á, og
Jónína Sigurðardóttir frá Draflastöðum, sem síðar varð
Heima er bezt 103