Æskan - 01.02.1932, Blaðsíða 4
12
Æ S K A N
HB9S
ALBERT THORVALDSEN
Albert Thorvaldsen.
eldrar hans voru bláfálæk og höfðu um nóg annað
að hugsa. Það hefir líklega ekki verið haldið mikið
npp á afmælisdaginn hans, þegar hann var litill
drengur. Faðir hans var drykkfelldur, og móðir
hans hefir víst verið mjög fáfróð. Seinna valdi hann
sjálfur daginn 8. marz til þess að halda upp á af-
mælið sitt, en það var mánaðardagurinn, er hann
kom til Rómaborgar í fyrsta skipti. Þá byrjaði líka
í raun og veru lif hans sem listamanns.
Ekki vita menn held-
ur með vissu, hvað hann
hét, fullu nafni. Finnst
ykkur það ekki skritið?
Hann var nefndur Bertel
í Danmörku, en sjálfur
nefndi hann sig Albert,
eða Albertó, eftir að hann
var kominn til Ítalíu.
Faðir Thorvaldsens
hét Goltskálk og var
Þorvaldsson, og af því
er ættarnafnið, Thor-
valdsen, dregið. Hann
var fátækur prestsson
og ólst upp á Islandi,
en fór ungur til Dan-
merkur og vann þar
fyrir sér með því, að
skera út myndir i tré,
aðallega til þess að
skreyta með skip, eins
og þá var siður. Hann
hefir því verið hagur,
þó ekki yrði honum
mikið úr sér. Föðurælt
Thorvaldsens hefir verið
rakin alla leið til Ólafs
pá, föður Kjartans ól-
afssonar, þið kannist
mörg við þá feðga úr. lslandssögunni ykkar.
ólafur var mikill höfðingi og skar sjálfur út mynd-
ir úr tré, til þess að prýða með veizluskála sinn.
Móðir Thorvaldsens hét Karen og var bónda-
dóttir frá Jótlandi, af lágum stigum.
í þá daga var ekki skólaskylda eins og nú, og
Berlel litli gekk því aldrei í barnaskóla. Faðir hans
hefir líklega kennt honum að lesa og skrifa, og
sjálfsagt hefir hann líka veitt honum fj'rstu tilsögn
í teikningu. En alla æfi galt hann þess. hve lítið
hann lærði í bernsku. Þegar hann var fyrir löngu
síðan orðinn frægur listamaður, var hann stund-
um að æfa sig í réttritun, til þess að geta sjálfur
skrifað bréfin sin.
Begar íslendingur kemur í fyrsta sinn til Kaup-
mannahafnar, þá er þar eilt safn, sem hann mun
ekki draga lengi að skoða, ef hann á annað borð
ætlar sér að sjá það,
sem fegurst er og mark-
verðast, í þeirri borg.
En það er listaverkasafn
Alberts Thorvaldsens.
Bæði er nú það, að
hann er langfrægastur
allra myndhöggvara þar
i landi, og svo vita
flestir Islendingar, að
hann var íslenzkur í
aðra ætlina, átti islenzk-
an föður. Það hvetur
þá til þess að skoða
þessi fögru listaverk.
Eg ætla nú að segja
ykkur ofurlitið um
þenna fræga listamann,
aðallega frá bernsku
hans og æsku.
Eg þykist vita, að
allir unglingar og stálp-
uð börn, sem eiga heima
hér í Reykjavik, og
sveita-unglingar.er hing-
að hafa komið, muni
eftir myndastyttunni af
Thorvaldsen, sem staðið
hefir á Austurvelli um
iangan aldur, eða síðan
árið 1874, þegar íslendingar héldu þúsund ára
minni lslandsbyggðar. Þá gáfu Danir íslandi þessa
styttu. Síðastliðið haust var styttan tekin niður og
á framvegis að standa í skemmtigarði borgarinnar
við tjörnina, en myndastytta af Jóni Sigurðssyni
var aftur sett á Austurvöll, þar sem Thorvaldsens
stytlan stóð. Hér í Reykjavíkur dómkirkju er líka
skírnarfontur úr marmara eftir Thorvaldsen. Hann
er gjöf frá Thorvaldsen sjálfum til íslendinga.
Það er einkennilegt með þenna fræga mann, að
enginn getur sagt með vissu, hvaða dag hann er
fæddur, er það ekki undarlegt? Það er talið, að
hann hafi fæðst 19. nóv. árið 1770. En skirnar-
vottorðið hans týndist, og þetta er því óvíst. For-