Æskan - 20.04.1932, Blaðsíða 4

36
ÆSKAN
1 HUNDRAÐ ÁRA MINNING I
SOLVEIGAR j
EFTIR M. H. ]ÓNSDÓTTUR FRÁ H]ARÐARHOLTÍ 7
Niöurl. 0*'«^*-©
VISTRÁÐIN
Solveig vár nú lengur í ferðinni en hún hafði
ætlað sér, og sagan um veikindi hennar barst út.
Þótti ekki rétt, að hún væri i erfiðri vist, og fór
hún þá til Þorkells hróður síns um vorið. Hann
bjó að Brekku á Kjalarnesi.
Pilturinn Sigurður, sá er bjargaði Solveigu,
drukknaði um veturinn, og hafði Solveig hundinn
með sér.
Solveig var eftir þetta heilsulitil, þó að hún
gengi alltaf til vinnu. Henni varð illt af öllum mat.
Og ekki var mágkona hennar alltaf nógu nærgæt-
in við hana.
Solveig átti annan bróður, er Pórólfur hét. Hann
leitaði til læknis fyrir systur sina. Læknir ráðlagði
Solveigu að fara til prestshjónanna, sem bjuggu
að Móum á Kjalarnesi. Var prestskonan systur-
dóltir læknis og alin upp hjá honum, og var hún
því vön að hjúkra sjúkum.
Nokkru eftir að Solveig réðist að Móum, dreymdi
hana, að hjá henni var drengur, ljóshærður og
bláeygur. Heyrir hún svo, að einhver segir:
»Nú ertu trúlofuð«. Solveig hélt að draumurinn
boðaði sér feigð.
Solveig fór nú að Móum. En þegar prestshjón-
unum fæddist bláeygur, ljóshærður drengur, og
Solveig leit á barnið, þá vöknaði henni um augu.
Hún gekk að vöggunni, laut að barninu og kyssti
það á vangann.
»Fékkstu kossinn drengur«, sagði stúlka ein, sem
nærstödd var.
»Ekki var nú mikið«, sagði Solveig. »Nú er eg
trúlofuð.
Þessi ungi sveinn var Gísli Jónsson. Hann varð
augasleinn Solveigar og eftirlæti. Tók hún þá
tryggð við hann og foreldra hans, að hún hugsaði
aldrei til vistaskipta eftir það, og fluttist með for-
eldrum hans að Hjarðarholti, vorið 1867.
ÞORLÁKSMESSAN
»Hæ gaman! Nú kemur Þorrinn á morgun«,
sagði Magga litla í Hjarðarholti. Hún var að renna
sér á sleða með Söllu. Pær fóru ofan skaflinn á
fljúgandi ferð, en svo teymdi Salla sleðann upp
aftur. »0g þá kemur Porláksmessan«, bætli Magga
við og brosti alveg út að eyrum.
»Porláksmessan«, át Salla eftir. »Hún er liðin
fyrir löngu. »Mannstu ekki, að hún var fyrir jólin,
daginn, sem hangikjötið var soðið, og baðstofan
þvegin hátt og lágt.
»Jú, jú«, sagði Magga. »Eg man það, en það
er önnur Þorláksmessa, miklu, miklu, margfalt
skemmtilegri, nærri því eins og jólin eða afmælið
mitt á gamlaárskvöld. Veiztu þetta ekki?«
»Nei«, sagði Salla. »eg þekki ekki þá Þorláks-
messu, (Salla haíði komið að Hjarðarholti um
vorið, en Magga var aðeins 6 ára gömul).
»Þarna kemur Palli, þá getum við spurt hann«,
sagði Magga. Palli var bróðir Möggu, tveimur ár-
um eldri, og hún áleit hann mesta speking.
»Palli! Kemur ekki Porláksmessa á Þorranum?«
spurði Magga.
»Jú, eg held nú það«, sagði Palli. »Hún er ann-
an laugardaginn í Þorra. Og hann renndi sér nið-
ur skaflinn á fleygiferð á fjölinni, sem hann hafði
fyrir sleða.
»Já, eg vissi það«, sagði Magga.
En Salla var enn að malda í móinn. Hún var
svo miklu eldri og fermd meira að segja, og hún
hafði aldrei heyrt nefnda neina Þorláksmessu á
Porranum.
»Pú meinar auðvitað Kyndilmessu«, sagði hún
við Palla, næst þegar þau mættust.
»ónei; Kyndilsmessa er afmælið hans Palla«,
greip Magga fram i. »Hún er stundum á undan
og stundum á eftir Porláksmessu«.
»Hvaða ógnar vitleysa er nú í þér, Magga mín«,
sagði Salla.
»Nei«, sagði Palli. »Þelta er alveg satt, og núna
verða þær báðar sama daginn. Pað þykir mér
verst«.
»Já«, sagði Magga. »Pað er leiðinlegt. — Þá fá-
um við ekki súkkulaði, nema einu sinni. Það er
nú það allra versta«.
»Fáið þið þá súkkulaði á þessari Porláksmessu
ykkar?« spurði Salla.
»Já, hvað heldurðu«, sagði Magga.
»Það er ekki okkar Þorláksmessa«, sagði Palli.
»Það er afmælið hennar Solveigar, og Nonni sagði,
að bezt væri að kalla það Þorláksmessu, af því
að Solveig er Þorláksdóttir«.
Nú kom annar laugardagur í Þorra, og þá sann-
færðist Salla um, að þetta var tyllidagur.
Börnin fengu eitthvað til að gleðja Solveigu, en
hún veitti öllu fólkinu súkkulaði og kaffibrauð,
og ekki í smáum stíl. Börnin höfðu forgangsrétt,
en voru ekki látin bíða þangað til fullorðna fólkið
var búið að drekka, eins og venjulega. (Solveig
hélt upp á afmælið silt vikudaginn, sem hún var