Æskan - 01.05.1933, Blaðsíða 4
36
ÆSKAN
f MINNING GAMLA BRÚNS 1
(5>V~r-a>V>-r©
Á morgun á hann að deyja, gamli, góði vinur-
inn okkar systranna, hann gamli Brúnn. Yið finn-
um allar til þess, hver á sinn hátt, að við erum
að kveðja góðan vin og félaga.
Og vafalaust er það efst í hugum okkar allra
að aldrei muni nokkur annar hestur verða eins
góður vinur okkar og
hann, þótt hann væri
að eins yfirlætislaus
dráttarhestur.
Eg rifja upp í hug-
anum þær fáu, ó-
hrotnu línur, sem eg
þekki frá lífi Brúns
gamla, af eigin kynn-
ingu við hann og ann-
ara frásögn.
Hann fæddist að
Staðarhóli í Saurbæ
snemma á vorinu 1903.
Við móðurmjólk og
lifgrös hinnar blóm-
legu sveitar ólst hann
upp í óskertu frelsi
æskunnar. Þar þrosk-
aðist hann svo fljótt,
að þriggja vetra gam-
all var hann tekinn til brúkunar. Á þeim árum
átti faðir stjúpa míns hann og notaði hann til
reiðar. En 18 vetra gamlan fékk stjúpi minn hann
til eignar.
Stjúpi minn átti þá ágætan reiðhest, og kom því
ekki til, að Brúnn væri hafður til reiðar, enda eru
ílestir hestar 18 vetra gamlir taldir vera búnir að
lifa sitt fegursta. Var hann því mest notaður sem
dráttarhestur, og reyndist afbragðs vel, þótt gamall
væri. Aldrei sýndist honum aflfátt verða og þolið
óbilandi — jafnvel nú, er hann er kominn hátt á
þrítugasta árið.
Vetur, sumar, vor og haust var jafnan gripið til
Brúns gamla til þeirra snúninga, sem falla svo oft
til á sveitaheimilum, og það þótt nógir aðrir hestar
væru til. En aldrei kom hann i jafn góðar þarfir
og á sumrin, þegar verið var að taka saman hey.
Hann var svo þægur og góður við okkur sysl-
urnar, að honum var trúandi til samvinnunnar
við okkur, þótt við værum ungar. Það var líka
alltaf viðkvæðið, ef sækja þurfti hestana, að okkur
Systurnar á Vighollsslödum og Brúnn gamli.
væri óhætt að ríða Brún. Hann átti það traust
vissulega skilið, því að hann brást okkur aldrei.
Og sjálfsagt hefir hann stundum haft vit fyrir
okkur, með varfærnina, þegar við vorum komnar
tvær eða þrjár á bakið á honum og sprikluðum
öllum öngum. —
Á haustin var hann jafnan tekinn inn á túnið,
eins og kýrnar, og hýstur á hverri nóttu, fram til
vors. IJá hafði hann það oft til, þegar við sóttum
hann á kvöldin, að glettast við okkur. Hann tók
þá sprettinn beint heim að hesthúsi og lét okkur
ekki ná sér. Urðum
^ við þá fyrir vonbrigð-
um, að fá ekki að
hnoðast á bak hon-
um, eins og við vor-
um vanar, þvi að oftast
var hann mjög spak-
ur. En við fyrirgáfum
honum íljótt, því að
við vissum, að þetta
var óþarfi, — hann
fékk nóg samt, bless-
aður gamli klárinn.
Oft kom hann heim
að eldhúsglugganum,
þegar kalt var í veðri.
Ef til vill hefir hann
vitað af litlu stúlkun-
um fyrir innan glugg-
ann. Við skildum það
að minnsta kosti
þannig, og flýttum okkur þá jafnan út, til þess
að láta hann inn og gæða honum á góðri tuggu.
Þá hýrnaði yfir aumingja gamla vininum okkar,
og var eins og bros og þakklæti ljómaði úr fal-
legu augunum hans.
Brúnn bar sama lit frá æsku til elliára, var
dökkbrúnn að lit, sem nafn hans bendir til, en þó
lítið eitt gráleitur í nárunum og á hálsi, með stóra
hvíta blesu. Hann var óvenju fax- og taglprúður.
Aldrei, alla æfina, gekk hann úr holdum, og hin
sællega og þétta vöðvabygging bar það með sér,
að honum hafði verið óspart goldið vel unnið
starf. Hann heltist aldrei né meiddist, og hann
var laus við hin leiðinlegu siðutök, sem bera svo
átakanlega vitni um sársaukann, sem margir ís-
lenzkir hestar verða þegjandi að þola, jafnframt
erfiðri vinnu.
Brúnn var meðalhestur á hæð, fremur stuttvax-
inn og afar þrekinn um bóga, hálsstuttur og háls-
gildur. Þess vegna átti hann líka örðugt með að
reisa sig hátt, eins og sumir gæðingarnir; en til