Æskan - 15.12.1933, Page 14

4
jÓLABLAÐ ÆSKUNNAR
1933
slóð niður hallann, sem lá frá túninu og niður að bökk-
unum. Haukur fylgdi ánum rúmlega hálfa leið og sneri
svo heim aftur. Hann vissi, að þær mundu skila sér
niður í fjöruna. Útlitið var líkt og það var um morg-
uninn. Hríðarmugga í lofti og sleit úr henni öðru hvoru.
Þegar heim kom, rakaði Haukur fjárhúsið og sópaði
moðinu úr garðanum og bar það í húsið. Síðan tók
hann til kvöldgjöfina handa ánum. Að því loknu gekk
hann heim og tók kýrheyið til næstu tveggja mála, og
bar vatnið í fjósið. Að þessum störfum loknum, fór hann
út í skemmu og fór að höggva niður rekaspýfur í eld-
inn. Það tók langan tíma, því að hann vildi kljúfa sem
mest fyrir jólin, svo að hann þyrfti ekki að gera það yfir
hátíðina. Hann hafði jafnan hlakkað mikið til jólanna. En
nú var það með minnsta móti. Honum voru kunnar á-
stæður heimilisins, og bjóst ekki við, að faðir sinn mundi
fá mikla úttekt í þessari kaupstaðarferð, þó að hann
hefði farið hana í einhverju úrræðaleysi, til að reyna
eitthvað. Það var því ekki að búast við miklu tilhaldi í
mat eða drykk yfir hátíðina. Svo var engin bók til að
lesa í. Það var þó hans mesta og bezfa skemmtun, ef
hann náði í einhverja fræðibók eða sögubók. En það
var sjaldan, að slíkt kæmi fyrir. Engin spil voru heldur
í kotinu, svo að hann gæii spilað við systkini sín. Hann
hafði ekki þorað að biðja föður sinn að kaupa spil,
þegar hann fór í kaupstaðinn. Tíminn leið og dagsbirtan
dvínaði, og Haukur hélt áfram að kurla niður morviðinn.
Allt í einu þyrlaðist mjallarstroka inn í skemmuna,
svo að Haukur saup kveljur. Það var farið að hvessa
og kominn renningur.
Haukur stökk á fætur, kastaði frá sér exinni og hljóp
út úr skemmunni. Hann hafði alveg gleymt að líta eftir
ánum. Að vísu bjóst hann við, að þær hefðu ekki farið
að renna fram í skerin, þó var það ekki ómögulegt,
og ekki sízt vegna þess, að fjaran hefði sjálfsagt verið
alveg hvít um morguninn af lognmjöllinni frá nóttinni á
undan. En annars voru ærnar vanar að koma aftur í
land, þó að þær færu fram í skerin með fjörunni. Samt
hafði faðir hans tekið honum vara á þessu, áður en
hann fór.
Haukur hljóp í einum spretti niður túnið. Golan var
minni, og renningurinn hægði á sér.
Engin skepna var við húsið. Svo hljóp hann niður
fjárslóðina, sem nú var að mestu horfin, og niður á
bakkann ofan við fjöruna.
Það glaðnaði heldur yfir Hauki, þegar hann kom nið-
ur á bakkann og grillti í nokkrar kindur, sem voru að
renna upp sneiðinginn, sem lá úr fjörunni upp á bakk-
ann. Þarna voru þær líklega allar á heimleið. En gleðin
stóð ekki lengi. Hann kastaði tölu á þær. Þær voru
ekki nema 12. Það vantaði 18, og þar í var Móra,
sem þó var venjulega í fararbroddi. Hann leit yfir
fjöruna og gat ekki séð nokkra skepnu. En útsjónin var
ekki góð. Dagsbirtan farin að dvína og renningskóf fram
af bakkanum og niður í fjöruna.
En hvað var þetta? Haukur stirðnaði upp af hræðslu
og riðaði á fótunum.
Hann hafði komið auga á fjárhóp, sem hnappaði sig
saman á einu skerinu, sem lá beint fram af miðjum
vognum og var orðið breitt sund á milli skersins og
fjörunnar. Haukur þekkti þetta sker vel. Það hét Háa-
sker, og þangað sótti féð venjulega mest, enda lá það
næst landi. Með fjöru var hægt að ganga út í það. Þó
ekki þurrum fótum. En með flóði var það sund, hverri
skepnu.
Það leit út fyrir, að ærnar hefðu strax um morgun-
inn runnið út í skerið, nema þessar 12. En undarlegast
var það, að þær skyldu ekki hafa komið aftur í tæka tíð.
Þegar fyrsta hræðslan var liðin hjá, hljóp Haukur
niður í fjöruna, til að athuga þetta betur. Þegar þangað
kom, þóttist hann skilja, hversvegna ærnar hefðu ekki
þorað úr skerinu og í land. Um morguninn hafði verið
logn að mestu og lítil kvika. en þegar hvessti hafði
kvikan vaxið, og nú hvítféll sjórinn við sullgarðinn í
fjörunni. Það hafði hindrað ærnar frá að renna úr sker-
inu. Þó var kvikan ekki svo mikil enn, að ekki væri
fært að koma ánum í land, ef hægt væri að komast til
þeirra, eða ef þær vildu sjálfar koma í land. En úr
þessu voru ekki líkur til, að þær gerðu það. Þarna
voru þær búnar að taka sér stöðu, og þarna mundu
þær standa, þangað til sjórinn skolaði þeim af skerinu,
og þess mundi ekki langt að biða, því að eftir fjöru-
merkjum, sem hann þekkti vel, hlaut skerið að fara í
kaf eftir litla stund, og þá mundu þær smáskolast af því.
En hvað var nú til ráða? Að bíða þangað til faðir
hans kæmi, væri þýðingarlítið, því að óvíst væri, að
hann kæmi fyrr en í svarta myrkri, og þá væri ómögu-
legt að bjarga ánum. Enda yrði það þá líka orðið of
seint, því að þá yrði sjórinn búinn að skola þeim burtu,
og auk þess allar líkur til, að kvikan mundi vaxa, og
þá yrði engri björgun við komið.
Nei. Ef um björgun væri að ræða, yrði hún að koma
strax. En hvað gat hann gert? Hann hóaði nokkrum
sinnum. En það var árangurslaust. Ærnar hreyfðu sig
ekki. Hann sá, að það var þýðingarlaust að reyna það.
Og í raun og veru var ekki um neitt að gera, nema ef
hann gæti sjálfur komizt út í skerið, þá var það ekki
ómögulegt, að hann gæti komið þeim í land.
Hann var orðinn allvel syndur og treysti sér að synda
þessa vegalengd, enda gat hann vaðið nokkurn hluta
leiðarinnar. Hann hafði verið við sundnám mánaðartíma
um vorið, og var talinn af kennaranum beztur af þeim
tuttugu drengjum, sem við námið höfðu verið. En hann
hafði aldrei synt í sjó, og aldrei í öldugangi. Að vísu
var ekki mikill öldugangur á sundinu, milli skersins og
fjörunnar, því að skerið dróg úr kvikunni, utan af hafinu.