Æskan - 01.03.1936, Blaðsíða 3
ÆSKAN
27
Golíat blæs út ranann
Deyjandi dýrategundir
Ágætur náttúrufræðingur spáði þvi einu sinni,
að ekki myndi liða á löngu áður en mennirnir út-
rýmdu öllum villtum spendýruin af jörðunni. Von-
andi rætist þessi hrakspá ekki, en hitt er vist, að
mikil hætta er á því, að ýmsar tegundir stærri spen-
dýra líði undir lok, og jafnvel hafa sumar horfið
með öllu á síðustu áratugum. Þó eru menn nú
farnir að friða þau dýr, sem sjaldgæf eru orðin.
En þrátt fyrir það virðast ýins þeirra jnunu verða
aldauða.
Sauðnautin voru fyrrum mjög útbreidd og mikil
mergð af þeim. Nú lifa þau hvergi nema nyrst í
Norður-Ameriku og á austurströnd Grænlands. Þau
hafa nú verið friðuð, og má ekki veiða þau nema
fólkið sé i bjargarskorti. Fyrir nokkrum árum
voru nokkur sauðnaut veidd og flutt til íslands, en
ekki tókst að halda lífinu i þeim. Þau drápust öll.
Sæoturinn hefir löngum verið mjög eftirsóttur.
Fyrir nokkrum öldum var mikil jnergð af lionum
norðan til við strendur Kyrrahafsins, og þá komu
árlega yfir 20.000 sæoturskinn í verslanirnar. Síð-
ustu ár hafa ekki komið á markaðinn meira en
nokkur liundruð skinn árlega, en hvert þeirra kost-
ar lika i kringum 10.000 krónur. Nú er oturinn al-
friðaður, og jafnvel er reynt að temja hann og ala
í Kanada.
Enn ver hefir farið fyrir visundinum, sem heima
álti liér i Evrópu, og var á sinni tíð stærsta land-
dýr álfunnar. Einna mest var af honum í Rússlandi
og Póllandi. Talið er, að fyrir tæpum liundrað ár-
um hafiverið til um 2000 vísundar, enþeimfór stöð-
ugt fækkandi. Loks voru þeir alveg friðaðir, en svo
á árunum, sejn heimstyrjöldin geisaði, 1914—1918,
þóttust menn liafa annað þarfara að gera en að
lialda lífinu i þessum vísundum, sem eftir lifðu.
Fólkið svalt, og þá voru þeir drepnir og étnir, allir
sem til náðist. Árið 1921 var liinn síðasti skotinn.
Suður i Kálcasus lifðu lika villtir vísundai;, en 1925
urðu þeir einnig aldauða, og þar með voru þeir
liorfnir hér í Evrópu. En í dýragörðum víðsvegar
lifa enn 60—70 visundar, og er reynt að hlúa að
þeim með öllu móti.
En nú er að segja frá sæfílnum, sem þið sjáið
hér á myndinni. Nafnið er dregið af því, að karl-