Æskan - 01.04.1936, Blaðsíða 4

40
ÆSKAN
Barnaskóli í Rilttvík
því samferða til Ríittvik, en þangað er aðeins
stuttur vegur frá Falun.
Yið pöntuðum okkur gistingu á bóndabæ ein-
um, skammt frá þorpinu. Húsbóndinn kom sjálf-
ur á járnbrautarstöðina, til þess að taka á móti
okkur. Hann var í Dalabúningi, bláum með rauð-
um bryddingum. Talaði hann Dalamál, svo að
við áttum fullt í fangi með að skilja hann, að
minnsta kosti eg. Hann ók nú með okkur heim
að búgarði sinum, er stendur á fögrum stað á
bökkum Siljans. Bóndinn hét Márs og var bærinn
kenndur við hann, eða ætt hans. Eg dvaldi þarna
i nokkra daga og kunni vel við mig. Fólkið var
vingjarnlegt, bæði heimamenn og gestir, húsa-
kynni og aðbúð öll var upp á hið besta og nóg
var að sjá í nágrenninu. Þarna í kring var krökkt
af gistihúsum og mikið af sumargeslum, innlend-
um og útlendum. Sum þessi gistihús eru mjög
fullkomin og glæsileg, eins og t. d. Siljansborg.
Skógarnir umhverfis voru yndisfagrir, ])æði lauf-
og barrskógar, og loftið var heilnæmt.
Einn daginn, meðan eg dvaldi þarna, fór eg að
skoða vefnaðarskóla, er lá nokkuð langt burtu, úti
í skóginum. Þótti mér gaman að sjá skólann og
allan vefnaðinn. Þarna voru nemendur Iiingað og
þangað úr Svíþjóð, og einnig frá Noregi og Finn-
Sólarlag við Siljan
Vetraríþróttir í Riittvík
landi. Leksand er bær, skammt frá Ráttvik, þang-
að kom eg einnig í þessari ferð, þar er óvenju-
lega falleg, gömul kirkja.
Eg var við kirkju í Ráttvik. Kirkjan var full af
fólki og var ílest í þjóðbúningum, bæði konur og
karlar. Stúlkurnar voru í hárauðum ullarsokkum
með þverröndóttar dúksvuntur, og litir allir mjög
skrautlegir. Skammt frá kirkjunni, niðri við vatn-
ið, er stór steinn, er reistur hefir verið til minn-
ingar um Gústaf Vasa. Það var við þessa kirkju, sem
hann talaði í fyrsta sinn við fólkið. Hringinn í kring-
um steininn eru minni steinar, með nöfnum ýmsra
manna og kvenna, er hjálpuðu lionum, veittu hon-
um beina og' húsaskjól, er hann fór um Dalina
huldu höfði. Ein af þeim var Barbro Stígsdóttir.
Maðurinn hennar var æskuvinur Gústafs Vasa, og
kom Gústaf á heimili þeirra og beiddist gistingar. Tók
bóndi vel við honum og lél hann hafa felustað á
lofti í útihúsi einu. En um nóttina kom Barbro
og vakti hann. Ráðlagði hún honum að ílýja, því
að hana grunaði, að bóndi sinn mundi ætla að
svíkja hann. Lél hún hann fá hest og' skaut hon-
um þannig undan, svo að menn fógetans danska,
gripu i tómt, er þeir komu að leita lians. En á
fund fógeta hafði bóndinn farið, eins og konu
lians grunaði.
Eitt kvöldið, sem eg dvaldi í Rátlvik, er mér
einkum minnisstætt. Eg liafði verið á gangi úti i
skógi, og þegar eg kom heim að bænum aftur, var
komið að sólsetri, og lilaði kvöldsólin Siljanvatnið
og strendur þess rauðar sem gull. Eg held, að eg
hafi aldrei séð fegurra sólarlag, nema el' vera skyldi
eilt sinn fyrir norðan land á íslandi, en þá var
eg stödd um ])orð í skipi. Það er ekki unnt að
lýsa þessu sólselri við Siljan. Stúlkan, sem með
mér var, lauk upp sama munni um, að hún hcfði
aldrei fegurra séð, og okkur fannst báðum, að það
vera eins og endurskin frá einhverju dýrlegu og
oþekktu. Frnmh. M. J.