Æskan - 01.10.1936, Blaðsíða 15

ÆSKAN
123
situr. Það er miðaldra maður, grannur og rauð-
leitur í andliti, með þrútin augu, en viðfelldinn
svip. Þessi maður er Gunnar Jónsson, sem nú um
fimm ára skeið liefir búið að Hrauni, lélegu koti
þarna í dalnum. Búskapurinn hjá honum hefði
nú samt getað gengið sæmilega, þótt kotið væri
rýrt, en hann hafði ljótan löst, er eyðilagði allt
fyrir honum. Hann var framúrskarandi vínhneigð-
ur og eyddi öllum peningum, er hann komst yfir,
til þess að kaupa áfengi. Þar af leiðandi lenti
hann í mesta basli og hágindum.
Kona Gunnars hét Marta. Þau hjónin áttu einn
son, Björn að nafni. En auk þess átti Marta tólf
ára gamlan dreng, er Árni hét, og hafði hún átt
hann áður en hún giflist Gunnari. Yar hann þarna
á Hranni hjá þeim Gunnari og Mörtu.
Árna þótti vænt um stjúpa sinn og var þó langt
frá því, að liann væri honum góður. Einkum var
það stundum, er hann var drukkinn, að Arni og
Marta urðu að þola ýmiskonar hrígslyrði frá Gunnari.
Allt þetta llaug mér i hug þessa lillu stund, er
við sátum þarna á brekkubrúninni, og oft seinna
i leilinni skaut upp i hug mér myndinni af Árna
á Hrauni.
Réttardagurinn rann upp, bjartur og fagur hausl-
dagur, einn þeirra daga, er sólin hellir geislaílóði
sínu yfir jörðina með undraljóma. — Eg er stadd-
ur við réttina. Það er að mestu leyti húið að draga
sundur. Eg sest upp á réttarvegginn. En eg er
ekki fyrr sestur en eg heyri hávaða úr fjarsta
horni réttarinnar. Eg hraða mér þangað. Ber þá
einkennilega sjón fyrir augu mér. Þar blasir við
hópur af fólki, og í miðjum hópnum eru tveir
menn, sem veltast þar fram og aftur innan um
leðju og aur, sem nóg er af í botni réttarinnar.
Mennirnir eru þeir Jón í Koti og Gunnar á Hrauni.
Báðir eru þeir ölvaðir og viti sínu fjær af reiði,
og er ófagurt að sjá og heyra til þeirra.
Rétt í þessu getur Jón losað sig og staðið upp.
Hann hopar nokkur skref aftur á bak, tekur upp
hníf sinn og ætlar að hlaupa að Gunnari, sem
einnig er staðinn upp. En í sama bili kemur nýr
maður fram á sjónarsviðið. Það er Árni litli á
Hrauni. Hann hleypur i fang stjúpa síns og vefur
grönnu handleggjunum sínum utan um liann, en
i sama vetfangi veður Jón að þeim Gunnari og
rekur hnífinn i Árna — en ekki Gunnar.
Tveir menn komu nú að. Þeir höfðu ællað að
gripa Jón, en orðið of seinir. Hann henti sér nú
út af réttarveggnum, og hirti þá enginn meira um
hann, því að nú fóru allir að stumra yfir Árna.
Hann lá í öngviti við brjóst stjúpa sins.
Skottið á bjórnum
Þessa sögu sagði Vísundabani Indíánadrengjun-
um eitt kvöld, þegar þeir sátu i hvirfingu i kring-
um varðeldinn:
í upphafi, þegar drottinn skapaði dýrin, þá bjó
hann þau öll út eins og hverju þeirra hentaði best.
Hegrinn fekk löngu lappirnar og mjúkt og hlýtt
fiður, músin beittar tennur og snöggan og hlýjan
loðfeld, hesturinn hófana og kýrin klaufirnar. Og
þau þutu út um víðavang, npp um fjöll og út í
vötn. Öll vorn þau ánægð með það, sem þeim
hafði verið úthlutað.
Bangsi þrammaði þnngstigur upp i hlíð, en villi-
kötturinn hentist upp á trjágrein, sleikti og þvoði
á sér belginn og snjáldrið aftur fyrir eyru og mal-
aði af ánægju.
Meðal þeirra, sem siðast fóru, var bjórinn. Feld-
urinn hans var fallegur og mjúkur, eyrun litil og
lagleg, og hann sá, að klærnar voru sterkar og
góðar að grafa með. Þegar hann glennti sundur
tærnar, sá hann sundfitina á milli þeirra og var
fjarska ánægður með hana. Þegar hann labbaði
niður að vatninu til þess að spegla sig, sá hann,
að framtennurnar voru rauðar, og það þótti hon-
um leiðinlegt. Rétt í þessu kom fiuga og stakk
hann i skottið. Hann brá við og ætlaði að glepsa
Reiðisvipurinn, sem verið hafði á Gunnari, var
horfinn, og virtist sem allt vín hefði runnið af
honum i einni svipan. Hann horfði á allan tím-
ann, sem verið var að stumra yfir Árna og mælti
ekki orð. En í augum hans glitruðu tár, tár hryggð-
ar og meðaumkunar.
Árni raknaði nú við og var hann fluttur heim
til sín. Sár hans greri nokkuð fljótt, en handlegg-
urinn var lengi máttlítill eftir. Þó fékk hann að
lokum fulla bót og varð góður og nýtur maður.
Og Gunnar varð allur annar eftir þenna atburð.
Hann bragðaði ekki áfengi framar og var mjög
góður við konu sína og báða drengina, Björn og
Árna. Hann gleymdi aldrei atburðinum, sem gerð-
ist í réttarhorninu. Honum fannst ávallt, að hann
ætti það þessum atburði, eða með öðrum orðum
Árna stjúpsjmi sinum að þakka, að honum tókst
að sigrast á drykkjufýsninni, er hafði valdið hon-
um sjálfum og lieimili hans svo mikilli ógæfu.
Nú lifir fjölskyldan á Hrauni við góð efni og
glaða daga.
Tryggvi Bjarnason
frá Goðdal