Æskan - 01.01.1942, Qupperneq 9
stýrið. Og þeir sendu lionum tóninn: „Sjá, livað
peðið ber sig mannalega! Bíddu bara, þangað til
þú sofnar. Þá skulum við tjarga þig og velta þér
upp úr kolasalla.“ Þella létu þeir ganga. En lilli
stýrimaðurinn lét sem bann lieyrði þá ekki né sœi,
bugsaði aðeins um verk sitt og liorfði brosleilur i
áttina til draumalandsins þarna í vestrinu.
Ég hafði hundvaktina (frá kl. 12 á miðnætti til
kl. 4 árdegis). Stýrimaður sagði mér að drengur-
inn befði skroppið niður í 10 mínútur til þess að
borða. Það bafði liann gert eittlivað þrisvar sinn-
ujn fyrr um daginn. Ilann át í eldhúsinu bjá mat-
sveininum, en ekki með básetunum, og bafði samið
við hann um; að bann mætti fá sér bita, þegar
bann vildi. Og við lofuðum lionum, stýrimaður og
ég, að grípa í stýrið á meðan hann reif í sig. Það
var gaman að sjá, livað lengi liann þyldi þetta.
Þegar ég var búinn að sofa eftir bundvaktina
og kom upp á þilfarið aftur, stóð Erlingur við
stýrið eins glaðvakandi og sjirækur og áður. Eg
gekk um og gaf honum auga góða stund, en aldrei
sá ég bann geispa. Hásetarnir lcomu upp liver á
fætur öðrum, allir geispandi og gapandi, þó að
þeir væru útsofnir. Þeir böfðu allir farið í bólið
kvöldinu áður, fullvissir þess, að næsta morgun
mundu þeir finna Erling steinsofandi á þilfarinu.
Þeir gáfu bonum bornauga allan daginn, en
glósurnar, sem þeir sendu, voru daufari á bragðið
en í fyrstu. Og þótt skömm sé frá að segja, barst
talið alltaf að þessum furðulega dreng, þegar við
stýrimaður liittumst.
Næsta morgun í dögun sveigðum við fyrir norð-
urodda Skotlands, og enn stóð Erlingur við sljórn.
Þegar stefnan var tekin til Norður-Ameriku, ralcst
ég á stýrimann aflur á þiljum. Hann var þungur á
svip og bafði sofið illa.
„Skipstjóri,“ sagði bann. „Þessi strákur kemur
okkur í bölvun. Hann veit vel, að það er ólöglegt
að láta mann standa svona lengi á verði í einu.
Liklega drepur liann sig á þvi eða missir heilsuna.
Og það lendir á okkur, sem berum ábyrgð á skip-
inu.“
Þetta bafði mér ekki dottið í bug. „Það er nokk-
uð lil í þessu,“ sagði ég. „Það er víst bezt að koma
lionum i bólið áður en illa fer.“
Ég fór til Erlings og sagði: „Oklcur stýrimanni
befur komið saman um að taka ekki liátíðlega
þetta bjánalega tilboð þitt um að standa við stjórn
alla leið. Þú mátt fara og sofa stundarkorn, og ég
læt einbvern annan stýra á meðan.“
En stráknaggurinn berti svo tökin um stýris-
hjólið að hnúarnir bvitnuðu. „Ég bef heitið því að
_______________________________________ÆSKAN
stýra alla leið. Og ég ætla að lialda orð min.“ Hann
sneri aftur að stýrinu og livessti augun beint fram.
Ég fór rakleiðis til stýrimanns aftur og sagði
lionum, bvaða svar ég fékk.
„Nú, jæja. Beri liann þá ábyrgðina sjálfur. Við
böfum vitni að þvi, að lionum var boðið að vera
leystur af.“
Þannig liðu fimm sólarliringar. Þá fengum við
sótsvarta hafþoku. Líldega var þar ísrek á ferð-
inni. Varðstöður eru þreytandi i slíku veðri, ekki
sízl fvrir þann, sem stendur við stjórn. Hann verð-
ur að bafa vakandi atliygli á öllu. En mest reynir
á þann, sem er á sjónverði.
Við stýrimaður stóðum enn og löluðum um
strákinn. Við voruin á einu máli um, að það væri
ábyrgðarleysi að láta bann hafa örlög skipsins svo
að segja í bendi sinni. En við kinokuðum okkur
báðir við því að taka stjórnina af lionum.
„Hann blýtur að vera geggjaður,“ sagði stýri-
maður. „Þess eru engin dæmi að venjulegur maður
þoli að vaka sólarliring eflir sólarbring.“
„Já, en bonum liefur ekkert fatazt enn,“ sagði ég.
Og stýrimaður gat ekki mótmælt þvi.
I þessum svifum beyrðum við eimpípu livina ein-
livers slaðar úti i þokunni skammt frá okkur. Ég
rauk til og svaráði, hringdi niður i vélarrúm, skip-
aði að slöðva vélarnar og gaf um leið liljóðmerki
út i þokuna. 1 sömu andrá var öskrað rétt bjá
okkur. Mér fannst það vera til hægri, rauk til og
ætlaði að snúa skipinu.
„Nei, ekki í þessa átt,“ sagði Erlingur og vék til
hinnar liliðarinnar. I sama bili brunaði stórt fer-
lílci fr'am úr þokunni vinstra megin. Ef ég befði
fengið að ráða og vikið til liægri, liefðum við farið
niður á mararbotn.
Ég verð að játa, að ég' skammaðist min eins og
liundur frammi fyrir stráktappanum. Sá var ekki
sljór, þó að liann væri búinn að vaka i finnn sólar-
hringa. Og nú bafði bann bjargað skipinu og lík-
lega lífi okkar allra.
Ég befði belzt viljað leysa bann alveg frá lof-
orði sínu, en ég vissi, að Iiann mundi e'kki þiggja
það og elcki víkja af stjórnpallinum. Hann var
víst ráðinn i að gera skyldu sína þangað til hann
hnígi niður, aumingja drengurinn.
Nú þeyttum við eimpípuna í sifellu, svo að ekki
væri bætta á árekstri.
Undir eins og við stýrimaður vorum komnir af-
síðis, barst talið að piltinum. Stýrimaður liafði
lesið um það í lækningabók sinni, að menn yrðu
brjálaðir, ef þeir væru svefnlausir i fimm eða sex
7