Æskan - 01.11.1958, Blaðsíða 36
Jólablað Æskunnar
Nonni litli ætlaði að hjálpa mömmu við jólabaksturinn.
Mannvininum Albert Scliweitzer var út-
hlutað friðarverðlaunum Nóbels árið 1953
i viðurkenningarskyni fyrir fórnfúst lijálp-
arstarf sitt þjáðum og smáðum til handa
i Afriku. Árangur hans í því starfi að
brjóta niður múrana milli hins hvíta og
svarta kynstofns i heiminum, liefur orðið
svo mikill, að nafn hans mun lifa í ver-
aldarsögunni.
Alhert Schweitzer er fæddur 14. janúar
árið 1875 í Alsace á Frakklandi. Faðir hans
var prestur, og hafði djúptæk áhrif á Al-
bert i æsku, scm mótaði hann ævilangt.
Fljótt kom í Ijós, að Albert var miklum
172
gáfum gæddur. Hljómlistarliæfileikar hans
voru þvílikir, að hann jjótti undrabarn.
Sextán ára gamall hélt liann fyrstu opin-
beru orgeltónleika sína. Hann nam guð-
fræði og heimspeki í Strashourg, en jafn-
framt aflaði hann sér menntunar á sviði
tónlistarinnar og var fljótt frægur fyrir
túlkun sína á orgeltónverkum meistarans
Bachs. Hann virtist eiga vísa frægð sem
guðfræðingur, tónlistarmaður og lieim-
spekingur. Flestir vandamenn hans héldu
að hann væri orðinn brjálaður þegar hann
ákvað að læra læknisfræði og halda til
Afríku til að helga sig hjálparstarfi í þágu
innfæddra.
Schweitzer skýrir sjálfur frá þvi, hvers
vegna hann tók jjessa ákvörðun, svofelld-
um orðum:
„Ég sagði skilið við kennarastarf mitt
við háskólann, tónlistina og ritstörfin til
að gerast læknir í Mið-Afriku. Hvers vegna
steig ég það spor? Ég liafði lcsið um þján-
ingar hinna innfæddu í frumskógunum og
fengið þær frásagnir staðfestar af trú-
boðum. Ég gerhugsaði þetta mál og undr-
aðist æ meira, livað Evrópumenn láta sig
litlu skipta þá miklu sltyldu, sem kallar &
þá í hinum fjarlægu heimsálfum. Dænii-
sagan um ríka manninn og liinn fátæka
Lasarus vék ekki úr liuga mér. f nýlend-
unum lifir hinn fátæki Lasarus, svarti kyn-
stofninn, sem á í stríði við sjúkdóma og
liörmungar á sama hátt og við og meira að
segja í enn ríkari mæli, — en kann engin
ráð til þess að sigrast á þeim.“
Hann settist að í Lambarene í frönsku
Kongó, og þar hefur hann verið búsettur
alla tíð síðan 1913. Loftslag í þessum hluta
Afríku er mjög óheilnæmt hvítum mönnuxn
og starfsskilyrðin stórfelldum erfiðleikuin
liáð. Hann hóf læknisstarf sitt í frumstæð-
um húsakynnum, þar sem hann liom að-
eins 40 sjúklingum fyrir i upphafi, en nú
er svo komið að liann rekur þar nýtizku
sjúkrahús með 400 sjúkrarúmum. Fjárins
til byggingar og reksturs sjúkrahússins
hefur Schweitzer aðallega aflað með því að
halda fyrirlestra og tónleika víða um lieim.
☆ ☆ ☆
Rö^semi.
Embættismanni nokkrum, sem var á
ferðalagi, barst sú fregn, að einn skóla-
bræðra hans frá námsárunum væri lagstur
í drykkjuskap og órcglu. Þótti lionum það
slæm frétt, og ásetti sér að leita manninu
uppi og lijálpa lionum, ef þess væri nokkur
kostur. Hann fann svo þennan skólahróður
sinn að lokum í hinni mestu eymd og
niðurlægingu og kom lionum fyrir á
drykkjumannaliæli. Þar jafnaði liann sig
svo vel, að liann náði fullu valdi yfir
ástríðum sínum, og bragðaði ekki áfengi
cftir það.
Eins og nærri má geta, urðu vinir lians
og vandamenn glaðir við þessi umskipti-
Svo har til, nokkuð löngu seinna, að
þessi sami embættismaður kom til bæjar
þess, er foreldrar skólabróður hans bjuggu
i, og buðu þau lionum þá heim til sín. ÞaU
gerðu sér far um að gera honum lieim-
sóknina sem allra hátíðlegasta, því þau
voru honum svo þakklát fyrir björgun
sonarins. Þeim fannst því ekkert of gott
lianda lionum, er þau gætu i té látið. —
Þegar setzt var að borði, veitti gesturinn
þvi eftirtekt, að á miðju borðinu stóð vín-
flaska og glas lianda hverjum manni við
borðið. Þetta furðaði hann mjög og liann
liugsaði sig eltki lengi um, heldur stóð upp
og tók flöskuna af borðinu og setti hana
út í horn á herberginu. Hjónunum þótti
þetta undarlegar aðferðir af ókunnum
manni; en gesturinn mælti: „Erum við
ckki sammála um það, að liafa ekki skæð-
asta óvin sonar ykkar til borðs með okk-
ur?“
Vínflaskan var látin ósnert af öllum eftir
það.
Frændsemisgáta.
Svar: Jón var sonur Margrétar.