Æskan - 01.04.1965, Blaðsíða 3

HJESTfl
H'affinn er ein einkennilegasta
skepna jarðarinnar. Hann er
1 aðeins hæsta skepna jarðarinn-
F’ heldur er hann einnig fjórða
stteista landdýr, sem til er. Gamlir
laríar eru allt að 20 fet á hæð, og
n|tinar þar niest um hálsinn, sem er
ai langur. í honum eru þó ekki
leni‘l sjn hálsliðir (eins og í mpnnum
R flestum spendýrum), en þeir eru
akafl, ii/t
nðk
niið'^aSt ^Umtr Ríiaffar háfa stikil í
'u taini og sumir hafa auk þess
tvo dvergstikla, svo að þeir eru með
fimm stikla alls.
Gíraffinn er klaufdýr, eða öllu
heldur nreð klofinn hóf, sem er 12
þumlungar á lengd. En þrátt fyrir
þessa stærð, forðast gíraffinn sem heit-
an eld að fara út í mýrar eða foræði,
en hefst eingöngu við á harðvelli.
Nú á gíraffinn hvergi heima nema
ega langir. Mikill munur er á
herðakambs og lendar, en það
j1 Cfcfci vegna þess, að framfætur séu
’Ri i en afturfætur, heldur vegna
r berðablöðin ganga aftur hátt
bijóstkassinn er mikill. Venjuleg-
ta'far vega 1—iy2 lest, en stórir
K!fai Retið vegið allt að 2 lestum.
111,11 eru 2—3 fetum lægri en tarf-
arnrr. 6
e u‘dlinn hefur langa snoppu og
u 11111 i°ðin, til þess að verjast þyrn-
1111 a akasía-trjánum, en lauf og
'nai þeirra eru aðalfæða giraff-
anna Ti, °
Q : ' 1 Ungan er 18 þumlunga löng
afai hentugt verklæri til þess að
Pa Unr lauf og lim.
sjón'ln^e^a flefur gíraffinn livassari
stóru
Sv° hátt .. V i
en • ’ <IU hann hefur betri útsýn
vi'ftu"111111 cfý1- hefnæmi hans er og
'b’ugðið.
0 enjulega hefur gíraffinn tvo stikla
er|( 1 u lleir þaktir húð. Meðan dýrin
Cn nokkurt annað af hinurn
anddýrum. Hann gnæfir líka
í Afríku, en fyrr á öldum hefur hann
þó bæði verið til í Evrópu og Asíu.
Menn þykjast geta rakið uppruna
dýrsins til Miocene-tímabilsins, eða
að það liafi fyrst komið fram fyrir
15 milljónum ára, eða seinna en flest
önnur spendýr.
Eftir að Búar settust að í Suður-
Afríku fækkaði gíröffum mjög, enda
voru þeir þá veiddir miskunnarlaust.
Kjötið af þeim er afbragð til mann-
eldis og húðirnar voru gríðar sterkar
og þykkar, sums staðar allt að þuml-
ungs þykkar. Nú eru gíraffarnir víð-
ast hvar friðaðir.
Heimkynni gíraffanna eru norðan
lrá Súdan suður að Oranjeánni í
Suður-Afríku og þaðan vestur með,
alla leið til Angola, og nokkuð er
einnig af þeim í norðurhluta Nigeríu.
Gíraffinn er jórturdýr. Hann hef-
ur engar framtennur í efra gómi. Með
snoppu og tungu vöðlar hann saman
laufi og greinum og stingur upp í
sig, og bítur svo þennan skúf af með
frámtönnunum. Venjulega eru gíraff-
ar á beit snemma á morgnana og und-
ir kvöld. Þeir halda alveg kyrru fyi'ir
um miðjan daginn, meðan heitast er.
Vegna vaxtarlagsins veitist gíröff-
um erfitt að leggjast og standa á fæt-
ur. Fullorðnir gíraffar sofa oft stand-
andi og er það öruggast, því að ljón
ráðast hiklaust á þá, ef þeir eru liggj-
andi. Þó leggjast sumir gíraffar til
svefns og teygja þá hausinn aftur og
hvíla kjálkana á lendinni. Þeir eru
oltast i hópum, og fjölskyldur halda
alltaf saman. Því er það alvanalegt
að sjá sums staðar 4—5 í hóp, en
annars staðar 20 eða fleiri. í hverjum
hópi er einn gamall tarlur, kýr, kálf-
ar og vetrungar og jafnvel nokkrir
tarfar. Um fengitímann er ekki kunn-
ugt með vissu, en hann er þó líklega
í Inarz. Kýrnar ganga með í 14i/2
mánuð. Nýbornir kálfar viiðast ekki
annað en háls og lappir. Venjulegast
eiga kýrnar aðeins einn kálf. Gíraff-
ar drekka aldrei rennandi vatn, held-
ur úr pollum eða tjörnum. Og aldrei
koma þeir nálægt vatnsbóli, fyrr en
þeir hafa gengið úr skugga um, að
Framhald á síðu 148.
UnS’ eru stiklarnir lausir við höf-
in pnbUna’ en festast síðan, þegar clýr-
jarð
annna r.