Æskan - 01.04.1965, Blaðsíða 7

H. C. Andersen segir sögu.
iugg >■**» sér litilf jörleg, en ])ó þýð-
]ega . " if vt‘gna ])ess hve fast hið barns-
hiin-i ni' 11<iunarafl hefur mótað hana i sál
Varh']i'1 Uln fj',]sl!yl<luliátíð. Þessi hátið
g<‘Uk 'ji '° * fangahúsinu í Odense, sem ég
el(Jrar mcð ótta og skelfingu. For-
*ns> or'jllnÍr voru miklir vinir dyravarðar-
átti að jMnn hauð l)(-‘ini í fjölskylduboð, ég
el(j|.U] a a® fara með. Ég kom ásamt for-
Harin 11 millum i veizlu dyravarðarins.
l°ltaðj0]>na^í 'lina miklu járnbentu hurð og
gengUmKnni affur, hringlaði i lyklum, við
farig • Upp itroftan járnstiga; svo var
unum "U Eta 0fí <i|'L'l!l!a °g tveir af föng-
áuiögui^*]11®11 um i’vina, -— en það var
Uoliki'u ^ ia mig til ])ess að hragða á
góðg.pnu sköpuðum lilut, jafnvel mesta
að ég lnu ýtti ég frá mér. Mamma sagði
fiini. jj.eri asinn °g ég var iagður upp j
spinn,a Cr ilevrðist eins og verið væri að
Igar vi,mt ilpl <){í fangarnir syngja fjör-
nnyn„u Ul’en ilvorf Þetta hefur allt verið
ég ekþ1'. 0111 c<5a rnunveruleiki, það get
Var Uni> — en það veit ég, að ég
- einj cga hræddur og ])ó ]eið mér vel,
!io]]5 j)-( °g eg vœri kominn i draugalega
Sei„i ‘ 1 Sem ræningjasögurnar gerðust.
Seim 111 rænin
!'g ho,-ni iív<ii<1>ð fóru
FeJ 1111 aiia ieiðina.
,r;eðmgarhor
'uni við heim, og var
Uö
-Ogum , —‘***J OUVIIOV, Vtll cl (COIVU
»ú. |)(-| llmum aHt önnur horg en hún e
ilr á ef|U <i.cg að hún hafi verið hundra
l'aldnir U tlmanum’ og voru þar i heiði
i;igðir n‘ð<Uglr siðir’ scni fyrir löngu vor
félögin - j111 1 ifauPniannahöfn. Þegar iðr
á°niu ?rginni fhittu aðsetursstað sim
a»<li j.-aU 1 mikill> skrúðgöngu með bkikt
kjöHm. 11Um‘ Grímuklæddur maður me
Var bað lfj', ll lngiur fór í’ fararhroddi, o
Uafnj °y ‘>si sam> maðurinn, Hans Stru
1,1 °g þöf,'11 ilann máhiður svartur i fram
bóttj sv ‘ mikið til hans koma. Mömm
illln vi]„.In:kið var*ð í skripalæti Jrans, a
V.iCri skví iSJaina i;l l)að sannað, að han:
^isrskyi'd, Ur 0,!l<ur, en hann var ákaflegi
1»ótnia>itj ri eun nian ég það, að é
l»1*Hnj - harðlega «ð vera skyklu
’ Scm ^ét eins og fífj.
g mín, Odense, var á æsku-
Mánudaginn i föstuinngaiig fóru slátrar-
arnir um götur horgarinnar með feitan
uxa og á baki hans sat drengur í hvitum
fötum með vængi á bakinu. Sjónicniiirnir
fóru um göturnar daginn eftir og var mikið
um dýrðir hjá þeim. Að lokum glímdu svo
tveir þeir hraustustu þeirra á fleka, sem
lagður var milii tveggja skipa. Sá vann,
sem ekki datt i sjóinn.
Þegar ég var á sjötta á rj hafði einn við-
hurður mikil áhrif á mig. Það var hin
mikía halastjarna árið 1811. Móðir min
hafði sagt mér, að stjarnan mundi mola
jörðina mélinu smærra, eða ógna og skelf-
inga mætti vænta, sem lesa mætti um i
spádómum Syhiilu. Ég iilustaði á allt, sem
hjátrúin sagði, hún var mér söm og liinn
dýrmætasti sannleikur. Á torginu við
kirkjugarð Heiiags Knúts, stóð ég með
móður minni og nokkrum grannkonum og
sá hina ógurlegu eldkúlu á himuinuin með
sinn skiiiandi liaia. Allar töluðu þær um
illspár og dómsdag, svo kom faðir minn
þangað. Hann var ekki á sömu skoðun og
kvenþjóðin og gaf víst rétta og skynsam-
lega skýringu á fyrirbrigðinu, en mamma
andvarpaði, nágrannarnir hristu liöfuðið,
en pabbi iiló og fór sina leið. Þá varð ég
voðalega hræddur vegna ]>ess að hann
trúði ekki þvi sama og við. Um kvöldið
ræddi mamma um þetta við ömmu, föður-
móður mina, en ckki man ég hvað hún
sagði um það, ég s-at í kjöitu hennar og
liorfði í hliðiegu augun liennar og beið:
Nú rekst lialastjarnan á jörðina og þá
kemur dómsdagur.
Amma min kom daglega til okkar, cn
stóð aldrei við nema stutta stund, og það
gerði lión sérstaklega til þess að sjá son-
arson sinn litla, hann Hans Christian, hún
sá ekki sólina fyrir mér. Hún var rólynd
og blið í viðmóti, gamia konan, graiín-
vaxin með mild, hlá augu.
Afi minn var geðveikur, og aðeins einu
sinni liafði hann ávarpað mig og ]iá þéraði
hann niig, en því var ég ekki vanur, eins
og nærri má gefa, — og var ég ákaflega
liræddur við hann. Hann skar út einkenni-
!eg dýr úr tré, dýr með mannshöfuð, menn
með dýrshöfuð, dýr með vængi og undar-
lega fugla. Stundum setti hann mikið af
þessum smiðagripum sinum niður í körfu
og fór svo út í sveitina og gaf börnum þar
þetta fyrir leikföng, en mæður þeirra iaun-
uðu honum það vel, gáfu Jionum kjöt, grjón
og fleira i staðinn. Dag einn, ])egar hann
kom úr svona leiðangri, heyrði ég götu-
strákana æpa á eftir honum. Þá varð ég
svo liræddur, að ég f-aldi mig hak við dyra-
þrep meðan allt fór framhjá. Ég vissi
nefnilega að ég myndi fá að kenna á skyld-
leikanum við gamla manninn.
★
Fór í smábarnaskóla.
Ég iék mér hérumbil aldrei með öðrum
drengjum, jafnvel ekki í skólanum, lield-
ur sat inni í fristundunum, heima átti ég
nóg af ieikföngum, sem pabbi lrafði smiðað
Hús það i Odense,
sem H. C. Andersen
fæddist í.