Æskan - 01.11.1966, Blaðsíða 59

ARNGRÍMUR SIGURÐSSON
VI.
Þá er bara eftir að útskýra,
hvernig flugvélinni er stjórn-
að, hvernig hún er látin klifi'a,
svífa, beygja o. s. frv. Til þessa
eru þar til gerð stjórntæki
(controls) og í sambandi við
þau tilheyrandi stýri, en aðal-
stýrin eru hæðarstýri (eleva-
tor), hallastýri (aileron) og
hliðarstýri (rudder). Sjá 25.
niynd.
Hér verður ekki farið ná-
ltvæmlega út í beitingu hvers
stýris né lieldur margra sam-
verkana þeirra, en aðeins get-
ið frumhreyfinga stýrisstang-
arinnar (stick, control column)
og stýrisstiganna (rudder pe-
dals, i'udder bars).
Hæðarstýrinu er beitt með
því að hreyfa stjórnvölinn
(control column) aftur og
fram. Hæðarstýrið stýrir flug-
vélinni í höggfleti, dýfifleti
(pitcliing plane), ef svo má
26. mynd. Ásarnir þrír.
/RIS
“ho
STOMG aftufl/hæðarstýri upp-nef upp+
STÓRT AfAUSHORN-MEIRA PRA6’ MtNNl
DVFA
HRAOI
ST0N6FRAM3H/E0A«STYRI NI*>UR=NEF
NIOUR*LÍTl€> AFAIXSHORN = MINNA DRAG~
MEIRI HRAOI
27. mynd. Hæðarstýrunum er stjórnað með því að færa stýrisstöngina aftur og frarn.
Grundvallar-
atriði
flugsins.
segja, þ. e. a. s. það snýr flug-
vélinni um þverásinn, liöggás-
inn (pitch axis, iateral axis).
Ásarnir þrír, sem flugvél snýsl
um, eru sýndir á 26. mynd.
Þeir skerast allir í þungamiðju
flugvélarinnar, en það er sá
punktur, sem allt jafnvægi
flugvélarinnar snýst um. Eftir
því, hvort flugvélinni er stýrt
upp eða niður, breytist áfalls-
hornið, og um leið eyl;st eða
minnkar dragið, loftviðnámið,
og þar með flugliraði flugvéi-
arinnar. Sjá 27. mynd.
HALIASTYRI
MÆOARSTÝRI
HLIOARSTYRI
HALLASTYRI FLAPPI
25. mynd.
Stýrisfietir
og flappar.