Æskan - 01.11.1980, Qupperneq 9
jýigAtingdle MI
FLORENCE
NIGHTINGALE
Florence Nightingale (1820 — 1910) var dóttir ensks
búgarðseiganda, og vakti snemma á sér athygli fyrir
gáfur og fegurð. Strax á unga aldri fór hún að finna til
tómleika samkvæmislífsins og tilgangsleysi hversdags-
lífsins var henni kvöl. Hún hafði vanist því, sem ung
stúlka að fylgja móður sinni, er hún fór í sjúkravitjanir til
fátæklinganna í sókninni. Hún hafði alltaf blóm með-
ferðis til þess að færa sjúklingunum og innan skamms
fannst henni hjúkrun sjúkra vera köllun sín. Hún sneri
sér þá til Elizabeth Fry, sem vakið hafði mikla og verð-
skuldaða athygli fyrir frábær störf við að bæta hag fanga í
Lundúnafangelsunum, og hún benti þessum ákafa að-
dáanda sínum á nýstofnaða þýska diakonissustofnun
í Kaiserswerth. Það olli forráðamanni stofnunarinnar
nokkurri umhugsun, er hann fékk umsóknina frá hinni
auðugu og viðkvæmu ensku stúlku, því að hinar verð-
andi diakonissur voru flestar ómenntaðar, þýskar
bændastúlkur. En það kom ekki að sök, þótt Florence
kæmi úr annarri stétt en flestar stallsystur hennar, því
að hún vann af miklu kappi við gólfþvott, matartilbún-
ing, hreingerningar og annað sem viðkom hjúkrun, og
ást hennar til köllunarverks síns hafði í engu breyst,
þegar hún sneri aftur til Englands.
Neyðarkall
í nokkur ár vann Florence Nightingale að því að koma
diakonissuhugsjóninni á í Englandi, auk þess sem hún
var forstöðukona heimilis fyrir aldraða landsstjóra. En
sumarið 1854 barst henni kallið stóra. Það höfðu orðið
nokkrar deilur um „hina heilögu staði“ í Jerúsalem og
undir því yfirskyni sagði Rússland Tyrkjum stríð á
hendur. Skömmu síðar gengu England og Frakkland á
band Tyrkja og brátt varð Krímskaginn höfuðstöð
styrjaldarinnar. Vesturveldin tvö áttu mjög erfitt um vik í
þessari styrjöld, þar sem þau áttu langt að sækja og má
segja að af þeim sökum hafi hjúkrunar- og heilbrigðis-
þjónusta við hermennina verið nær engin. Þar við bætt-
ist að auk þess sem kúlur fjandmannanna hrjáðu þá,
áttu þeir í stöðugri baráttu við harðan vetur. Herbúðirnar
á Krím breyttust í mýrafen, og vatnið flæddi inn í tjöldin.
Kiæðaburður hermannanna var algjörlega ónógur, en
auk þess hrjáðu alls kyns pestir þá stöðugt, svo sem
kólera, taugaveiki o. fl. Öll sjúkraskýli voru yfirfull og
það var skortur á læknum og lyfjum. Svona alvarlegt var
ástandið, þegar Sidney Herbert hermálaráðherra fór
fram á það við Florence Nightingale, að hún safnaði
saman hópi hjúkrunarkvenna, er gætu hugsað sér að
halda til hinna hryllilegu sjúkraskýla á Krímskaga.
7