Æskan - 01.03.1908, Blaðsíða 6

22
Æ S K A N
að liver hlutur datt til jarðar, sem
kastað var upp i loflið eða hrundi ofan
af húsieðatré; en enginn vissi, hvernig
á því stóð, enginn liafði hugsað neitt
um það. Það var nú einu sinni svo
og þar við létu menn sitja.
Einu sinni gekk drepsótt mikil á
Englandi. Þá varð hann að fara úr
skóla og vera heima hjá móður sinni
árlangt. Þá var hann einu sinni sem
oftar staddur úti í eplagarðinum og
sér þá hvar epli dettur niður úr einu
trénu. Þetta var nú ekkert fágæt sjón,
hann hefir víst oft séð það áður sjálf-
ur. En í þetta sinn veitti hann því
sérstaka eftirtekt og sú spurning kom
upp 1 huga hans: Hvernig stendur á
þvi, að eplið dettur ofan úr trénu?
Hann sá, að einhver kraftur hlaut að
liafa eins og kipt því niður úr trénu.
Hann varði nú tímanum, sem hann
var heima, líl þess að finna það út,
hvernig á þessu stæði. Og hann fann
það. Því olli aðdráltaraíl jarðarinnar.
Hún dregur að sér alla hluti með aíli
miklu og af því aðdráttarafli kemur
öll þyngd og samsvarar 28 punda
þrýstingu á hvern ferhyrnings-þuml-
ung.
En hann lét ekki staðar numið við
þetta. Hann hélt áfram rannsókninni,
þangað til hann fann, að það var
samskonar kraftur, sem hélt jörðinni
og öðrum stjörnum á ákveðnum braut-
um í himingeiminum í kringum sól-
ina (eða sólirnar, því fleiri sólir eru
til en sól vor); þá var það fundið,
hvernig gangi stjarnanna var varið, og
vissu menn það ekki áður, en allir sáu,
að þær hreifðust.
Alt leiddi þetta af því, að hann fór
að gera sér grein fyrir þvi, hvers vegna
eplið hafði doltið.
Annar Englendingur, Jakob Watt,
bláfátækur maður í fátæklegu sjó-
mannaþorpi. sat við eld og hitaði vatn
i katli og þegar vatnið sauð, þá lyftist
upp lokið á katlinum. Þetta hefir
hann víst oft séð áður, eins og aðrir,
en nú liugkvæmdist honum, að nota
mætli þennan lcraft til þess að vinna
mikil verk og lélta undir með manns-
höndinni. Og svo varð hann frum-
smiður gufuvélarinnar. Hann gekk
ekki í skóla, til þess að læra þetta.
Hann lærði það af sjálfum sér heima
i fátæklega kotinu sínu.
Af þessu gelið þið séð, kæru, ungu
lesendur, að það er mjög undir eftir-
tekt ykkar komið, hvað úr ykkur
verður og hvað þið vilið til hlítar, og
þó að þið eigið ekki öll kost á að
ganga í skóla, þá getur það sannast,
ef þið verðið eftírtektasöm, að »oftveit
ólærður það, sem lærður ekki veit«.
Bernskan.
Fljótur er blómtími lífsins aö liða,
ljómandi vorið,svo glatt sem það er,
brátt kemur haustið og stormélið stríða,
stirðnar þá döggin og fegurðin þver.