Æskan - 01.08.1908, Blaðsíða 3
ÆSKAN
59
En þá kemur ])að, að orðunum verð-
ur að fijlgja tilfinning. Þú finnur til,
verður var við hlýjaí og góðar hugar-
hræringar. Þá vaknar hjá þér gleði yfir
ættjörð þinni. Þú sérð hana sem fagra
hugsjón. Tignarleg rís hún upp fyrir
augum þinum, með fjöllum og jöklum,
og grænum grundum, og grónum iilíð-
um, ám og elfum o. s. framv.; þú finn-
ur til þessarar fegurðar, og finnst mikið
til hennar koma. Eg sé og veit að
skógarnir og akrarnir í Danmörk eru
prýðisfallegir, en eg liefi aldrei fundið
lil þess, en þegar eg var drengurá þín-
um aldri man eg eftir því, að fjallafeg-
urðin á norðurlandi gagntók mig með
einhverri unaðslegri hlýju. En nú á
saman landið og þjóðin, sem hýr og búið
hefir í landinu. Þú ert einn liður í
þessari þjóð, og ef þú finnur til ælt-
jarðarástarinnar, þá er það líka af því
að allar minningarnar standa á bak við;
því betur sem þú þekkir sögu þjóðar
þinnar þess meiri velvildarhita ber þú í
hrjósli þínu til hennar. Þú sér þá heil-
ar raðir al’ kynslóðum koma fram frá
þeirri stundu, er »komu feðurnir frægu
og frjálsræðislietjurnar góðu austan um
hyldýpishaf hingað í sælunnar reit«, og
svo hverja af annari alt til þessarar
stundar, er þú nú ert uppi. Og þér
verður hlýtt í brjósti ýmist af gleði eða
sorg, er þú minnist, hversu þessar kyn-
slóðir liafa slarfað og strítt, lifað og lið-
ið, ýmist i sæmd og sæld, eða í niður-
læging og neyð. En hver og ein kyn-
slóð hefir lagt sinn skerf til lífs þíns.
Hver kynslóð naut móðurástar hinnar
undanfarandi kynslóðar, og lærði svo að
elska þá, sem næst kom á eftir, og svo
koll af kolli, þangað til mamma þín tók
þig i faðm sinn og elskaði þig. — Þetta
er eins og árstraumur, sem flæðir í gegn-
um líf þjóðarinnar og gjörir hana að
einni heild. — En eftir þeirri kynslóð,
sem þú telst til, kemur önnur ný með
sama lífsstrauminum í sér og þess vegna
lítur ekki ættjarðar-ástin einasta aftur í
tímann og lilýnar við minningu fornra
tíða, heldur lítur liún og fram á leið
til þess, er koma mun. Það verðurlíka
inniliald ættjarðarástarinnar. Og von-
in um blómgun og golt gengi og mikl-
ar framfarir er líka einn þátturinn í
ættjarðar-ástinni.
Þetta er nú alt suman gott; nú vit-
um við að ættjarðar-ástin er ekld að
eins orðin tóm, heldur og djúpsett til-
finning frjóvguð af minningum og vermd
af framtíðarvonum. En nú kemur þraut-
in þyngst og það sem bezt þarf að læra.
Kæmi nú ætljarðar-áslin ekki fram i
öðru, þá væri hún lítils nýt. En nú
segjum við: Sé ættjarðarástin okkar
sönn, þá kemur hún fram ekki aðeinsí
orðum og tilfinningum, heldur og í verki.
Það verður nú að sýna sig, hvort við
eigum nokkra ættjarðarást að gagni, í
því, sem vér viljum gjöra og leggja i
sölurnar fgrir œttjörðina.
Nú heyrist mér þú segja: »Já, þeg-
ar eg er orðinn stór skal eg gera margt
og mikið fyrir ættjörðina!« Þegar þú
ert orðinn stór, ætlarðu að geyma ])að
þangað til? Ef þú gerir það, þá máttu
heldur ekki lala um ættjarðarástina