Æskan - 01.10.1928, Blaðsíða 2

74
ÆSKAN
Ú er sumarið blessaö li'ðið, og
sólbjörtu dögunum fækkar.
Jeg vona að þið öll liafið not-
ið þessa yndislega sumars, sem nú er
að kveðja.
Það er holt og gott að vera úti á
sumrin við leiki og vinnu. Þá verður
maður liraustur og tápmikill. Öll
börn lilakka til sumarsins, af þvi að
þá geta þau verið svo mikið úti og
baðað sig í sumarbliðunni.
Þegar haustið kémur og veturinn,
breytist þetta. Veðráttan breytist
og störfin með. Störf barnanna að
vetrinum eru margþætt, og það er
full ástæða til að hlakka til þeirra.
Þá ganga börnin í skóla. Þar læra
þau margt fallegt. Þau læra að
þekkja landið sitt og náttúruna um-
hverfis. Þar kynnast þau sögu for-
feðra sinna. En umfram alt eiga þau
að læra að vera góð börn. Slcólinn
bjálpar þeim til þess að verða að
manni.
Þetta var nú ekki svona, fyrir 50
árum. Jeg skal segja ykkur sögu af
lítilli telpu, sem sýnir, hvað gert var
fyrir litlu telpurnar þá.
Litla telpan var altaf kölluð Lauga.
Hún var ógn lítil, þegar hún fór frá
foreldrum sínum. Þá komst bún til
vandalausra. Litlu stúlkunni leið
ekki altaf vel. Hún varð að vinna
mikið, strax og liún gat. Á sumrin
varð hún að sitja yfir ánum, langt
úti i liaga. Oft leiddist henni. En hún
þorði aldrei að tala um það. Mamma
hennar var svo langt i burtu. —
Þegár veturinn kom, varð hún að
vera í fjósinu. Það voru 5 kýr á
hænum. Verst þótti henni að sækja
vatnið, þegar vont var veður. Þá var
henni oft kalt. Iiún var svo illa
klædd. Vatnið skvettist upp úr föt-
unni, svo að hún varð vot i fæturna.
Á daginn var hún látin sitja við að
tvinna band, eða prjóna sjóvetlinga.
Þá langaði veslings Laugu út til
kraklcanna, sem voru að leika sjer
úti. Hún fekk sjaldan að fara til
þeirra.
Gömul kona á bænum kendi henni
að lesa. Þegar hún gat stautað, fór
hún að læra lcverið. Það var það
eina, sem hún fekk að læra.
Drengirnir á bænum fengu að læra
að skrifa. Laugu litlu langaði ósköp
mikið til þess líka. En það var ekki
álitið í þá daga, að litlar stúlkur
þyrftu að kunna að skrifa. Henni
var því liarðbannað að hugsa um
það. En Lauga litla gafst eldci upp.
Hún fekk gamlan penna hjá einum
drengjanna. Forslcrift fekk liún líka.
Ekki hafði hún annað blelc en kálfs-
blóð. Verst var það þó ,að hún mátti
engan láta sjá til sín. Hún fór því
að basla við að draga til stafs úti í
fjósi. Hún hafði ekkert fallegt skóla-
borð til þess að sitja við. Það gekk
seint að læra skriftina við grútar-
Ijósið i fjósinu. Einu sinni kom það
fyrir, að búsbóndinn sá til hennar.
Skriffærin voru þá tekin af henni.
Þá grjet Lauga litla. En hún fekk
aftur pennaræfil og pappirsmiða.
Hún liætti elcki fyr en hún kunni að
skrifa dálítið.
— Sjáið þið nú til. Þetta var
stúlka, sem vildi læra. Það er þó