Skírnir

Volume

Skírnir - 01.01.1919, Page 25

Skírnir - 01.01.1919, Page 25
18 Ve&urfræðistöð á Islanfli. [Skirnir Það er auðsætt, að jörðin hlýtur að gefa jafnmikinn hita frá sér aftur og hún .tekur við á yfirborðinu; ella mundi það verða heitara með ári liverju. (Hitinn leiðist ekki niður í jörðina — því í 10 m dýpi er hitinn jafn alt árið, hvort sem heitt er eða freðið á yfirborðinu). Sumt af hitanum gengur til að ylja loft það er snertir yfirborð- ið,. en sumt geislar sem dökkir hitageislar aftur útígegn- um gufuhvolfið og út í himingeiminn. En dökku (ólýs- andi) hitageislarnir eru þannig annars eðlis en hinir lýs- andi, að loftið á hægra með að gleypa þá, og hafa þeir því meiri vermandi áhrif. á'firborð jarðarinnar tekur mis- jafnt við hitanum eftir eðli sínu og heldur honum mis- jafnlega vel. Þurr og sendin jörð hitnar langtum fyr en votlendi eða vatnsfietir og er að sama skapi fijótari að gefa frá sér hitann. Loftið yfir fyrnefndum stöðum hitn- ar því fyr þegar sól er á lofti, en er fljótt að kólna þeg- ar hallar degi og jarðvegurinn fer að fá minni hita frá sólunni en nemur útgeisluninni. Misliitun hafs og lands með þessu móti er orsökin til liinna alþektu og reglu- bundnu vinda, er við nefnum hafgolu og landgolu (sól- farsvindur). Því fjær er dregur jörðu, því kaldara verður loftið og léttara. Loftfláki sem vermst hefir af yfirborði jarðar, þenst út við hitann, missir i eðlisþyngd og leitar upp á við, en kaldara loft frá öðrum stað sækir að hið neðra. Eftir því sem heita loftið kemur hærra, því minni ■loftþrýsting mætir það og þenst þá enn meir út. En við útþensluna eyðist hitamagn og kólnar það þar af leiðandi,. auk þess sem það gefur af hita sínum til hins kalda lofts umhverfis. Slik straumahreyfing getur haft áhrif í alt að 1000 metra liæð. lieynslan hefir sýnt að loftið kólnar 1 stig á liverjum 100 m sem það stígur upp á við, ef það er þurt. Sé loftið rakt og rakinn þéttist í ský eða úr- komu, kólnar það ekki nema h. u. b. Va stig á 100 metr- um — þó er þetta nokkuð breytilegt eftir árstíðum. Menn hafa mælt hita loftsins í 18 km hæð. Þar var 67 stiga frost.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.