Skírnir - 01.01.1919, Síða 87

80
Ritfregnir
[Stírnií
ildarrit er notaS, og það einmitt það ritið, sem merkast er og áreið*
anlegast um sögu landsins, en það er íslen/.kt fornbréfasafn. Mun
sumum koma í hug, að á því só fátt að græða um þetta efni, en
við mjög lauslega athugun og eftir minni, get cg bent á eftirfar-
andi:
I róttarbót Eiríks kouungs Magnússonar 2. júlí 129! (D. I.
II, 155) stendur eftirfarandi grein : »E i g i v i 1 j u m v ó r a ð
mikil skreið flytjist hóðan, meðan hallæ.ri erí
1 a n d i n u «.
I bréfi Islendiuga um skilyrði fyrir sáttmála og hylling við
Magnús konung Eiríksson, um 1320, (D, I. IX, 5) er komist svo
að orði:»Skreið og mjöl viljurn vór að ekki flytj-
ist meðan hallæri eru í landin u«.
Má sjá það á öðrum slíkum bréfum Islendinga, að klausa sem
þessi er þar ekki fástviðloðaudi; hún er einungis á þessum tveim
stöðum og má því hiklaust af lienni ráða árferði á ísiandi um
það leyti.
Árið 1130 ferst skip fyrir Haröbak á Meirakkaslóttu (D, I.
IV, 469, 511, 527).
Arið 1512 braut skip við Kaldárós í Hnappadalssýsiu (D. 1.
VIII, 318).
í samningi þeim, sem þeir gerðu með sór Stefán biskup Jónsson í
Skálholti og Narfi ábóti á Heigafelli, 3. febr. 1514 (D. I. VIII, 370),
cr getið þeirra: »tilfella sem heilög Skálholtskirkja
hefir f y r~i r orðið af eldgangi« o. s. frv. Getur verið
að með þessu só átt við aíieiðingar Heklugossins 1510, eu víst er
það alls ekki, getur' átt við annað óþekt gos. Og undir ölluro
kringumstæðum átti að geta þessa.
Árið 1530 brennur kirkjan á Holti undir Eyjafjöllum (D. I.
IX, 432, 498).
Um árið 1543 eru til a. m. k. tvær mjög merkar upplýsingar,
og það frá sjálfum Skálholtsbiskupi Gissuri Einarssyni. I einui
minnisgrein sinni getur hanu um: » K i r k j u k ú g i 1 d i n
sem dáið höfðu í þessum nautadauðascmgeng-
ið hef ir« (D. I. XI, 292).
Og f bréfi sem hann Bkrifar til Geble Póturssonar biskups 1
Björgvin 9. júlí 1543 (D. I. XI, 203) segir svo; »Hafa hér
verið mikil harðindi í Islandi þotta ár, allra