Skírnir - 01.08.1920, Blaðsíða 35

Skirnir] Grasafræöin í Ferðabók þeirra Eggerts og Bjarna. 193
viði. Svo virðist sem höf. ætli að erfitt mundi að endur-
reisa hinn »úrkynjaða« skóg, jafnvel þó komið væri í veg
fyrir illa meðferð á skóginum. Svo lítur út sem þeir álíti
bezt að rækta skóginn af nýju með aðfluttu ungviði. Sæ-
mundur Eyjólfsson hafði svipaða skoðun. En það er hinn
me8ti misskilningur að liér sé um úrkynjun að ræða. Hér
er ekki um annað að gera en kjarbundinn breytileika, og
fræ af kræklu getur orðið að háu og fögru tré ef æfikjör-
in eru góð.
Kolagerðinni lýsa þeir allnákvæmlega. Það var eink-
um í ágúst eða september að menn brendu lcol, eða þá
snemma á vorin ef hrísið hafði vet ið höggvið að haustinu.
Til kolagerðar var brúkað rifhrís og greinar af hávaxn-
ara birki. Það var kallað að afkvista þegar greinar voru
höggnar af bolnum. Greinarnar eru þvínæst sniðnar í smá-
búta, um 3 þumlunga á lengd, og er það kallað að kuria,
en smábútarnir heita kurl. Kolagröfin er 2 álnir á dýpt
°g 1 —l1/* faðmur að þvermáli. í botninn eru látnar ræt-
Ur og lurkar og þar ofan á er svo kurlið látið; það nær
liV* alin upp fyrir barmana. Síðan er kveikt í öllu sam-
au, en þess verður að gæta að veður sé hagstætt, svo
að ekki kvikni í skóginum eða öðrum gróðri. Menn höfðu
°g við hendina torf, mold og vatn til þess að tempra eld-
iön ef á þurfti að halda og til þess að þekja með kolin
að lyktum.
L y n g g r ó ð r i n u m er lýst allýtarlega og þó eink-
u,n þeim nytjum, sem mennirnir hafa af þessum tegund-
um. Sortulyng er algengt í skógunum i Borgarfjarð-
a,,sýslu. Berin kalla þeir mylninga og segja að nafnið
^fafi af því að þau verði mjölkend þegar yzta lagið er
tekið af. Blöðin eru notuð til litunar. Hagamúsin segja
Þmr að safni berjunum til vetrarfóðurs. B 1 á b e r segja
Þeir að sé mjög algeng og vaxi í neðanverðum fjallahlið-
um og í kjörrunum. Berin eru etin í skyri eða rjóma eða
eins og þau eru á jörðunni. Aðabláber telja þeir
einnig og segja, eins og alkunnugt er, að þau sé betri en
bláberin. Þeirra er neytt á svipaðan hátt og bláberja.
13