Skírnir - 01.08.1920, Blaðsíða 37
Skirnir] Grasafræðin i Ferðabók þeirra Eggerts og Biarna. 195
mjólkur. Greinar og rætur af stærstu tegundinni voru
notaðar til kolagerðar. Fræullin, þó einkum af geldinga-
laufinu, var notuð á húðlausa bletti á ungbörnum. Vatn
sem víðiblöð höfðu legið í var notað við leðurverkan. Legi
úr víðiblöðum var blandað við sortulyngslög og haft til
litunar. Blek var búið til úr sortulyngslegi, sortu
og víði.
Það er einkennilegt að þessi upptalning víðitegunda
er hin langréttasta upptalning þangað til Flóra íslands
kemur til sögunnar (1901), og er það því eitt meðal raargs
annars, er bendir á hve áreiðanleg bókin er, og hve at-
hugulir og glöggir þeir félagar voru í rannsóknum sínum.
Þeir nefna skollafingur og mosajafna, en segja að þeir
sé til einskis notaðir. Jafna (litunarjafna) nefna þeir og.
^egja þeir að hann vaxi innan um lyng, þar sem áður hafi
verið skógar, og fénu þylíi hann góður. Segja þeir og að
jafninn sé algengur í Borgarfirðinum og alstaðar á íslandi,
en ekki mun það rétt vera að hann sé alstaðar algengur.
Jafni var notaður til litunar og lýsa þeir aðferðinni.
G a r ð y r k j a n er ekki komin langt á leið, þó hún
8é betri en í Kjósarsýslu. Á 4 eða 5 stöðum hitta þeir
garða og nefna þeir sérstaklega: Leirá (þar var fyrir mörg-
um árum kominn garður) og prestssetrin Hjarðarholt og
Roykholt. Þeir telja upp þær tegundir, sem hepnast hafði
að rækta, og hinar, sem miður, uxu. Auðsjáanlega ber
Eg'gert ávalt matjurtaræktina fyrir brjósti, og lætur i ijós
Þá ósk, að hún verði algeng, en það yrði hún ekki fyr
en öll alþýða sannfafrðist um nytsemi hennar og þó eink-
Utn kvenfólkið, sem matreiðsluna ætti að annast. Þykir
honum líklegt að takmarkið náist, ef yfirvöldin gangi á
Undan og auk þess leitist við að hafa áhrif á alþýðuna með
skynsamlegum og liðlegum hvatningarræðum. Telur hann
Það heppilegra en valdboð og skipanir.
Ætijurtir á víðavangi. Margar víðavangsjurtir
8egja þeir að notaðar sé til matar á íslandi í heild sinni,
en í Borgarfirðinum telja þeir þessar helztar: N jóli vex
13*