Skírnir - 01.08.1920, Blaðsíða 65
Skírnir] „Siðgæðið og útsýnið inn á eilífðarlandið11. 223
Því fer fjarri aS það loki fyrir utsýni inn á eilífðarlandið, þó
fyigt só þeim einum lífsreglum er reynast holtar fyrir andlega
heilbrigði og þroska í þessu lífi. Só andleg heilbrigði og þroski
1 þessu lífi undirstaða velgengni vorrar í öðru lífi, þá er unnið
jafnt fyrir þetta líf og hið tilkomanda með því að lifa vel hér L
heimi.
Eg sagði í ritfregn minni:
>Að réttlæti, sannleiksást og kærleikur hafi gildi í þessu lífi,
sannast af áhrifum þeirra á andlega heilbrigði manna og þroska.
Að breytni manna er oft því lík sem þeir teldu þetta alt einskis-
Vlrði, kemur ekki af því, að þeir viti ekki betur, heldur miklu-
fremur af því, að þeir hafa ekki verið tamdir við það frá blautu
barnsbeini, að prófa þessar dygðir í lífi sínu og meta áhrif þeirra«.
Þessi orð standa rótt á eftir setningunni, að siðfræðin ætti að
vera andleg heilbrigðisfræði. Þau þýða auðvitað: Iðki menn rótt-
læti, Bannleiksást og kærleika, þá munu þeir finna hve holl áhrif
það hefir á sálarlíf þeirra. En það er ekki uóg að menn viti að
slíkt er holt, það verður að temja mönnum þessar dygðir frá blautu
harnsbeini, »Aþen ingar vita hvað rétt er, en þeir vilja ekki gera
það«, Þekking er eitt, framkæmd annað.
E. H. K, segir:
>>Aðalatriðið er hitt: Hvernig stendur á því, að vór verðum
a° mi®a breytni vora við annað líf — að siðfræði hlýtur að grund-
auast á þekkingunni á öðrum heimi? Þar virðist mór sjón sögu
llkari.
Mannkynið hefir reynt hina aðferðina — að haga sér eins og
® kert annaö líf væri til, að miða alt við þetta líf. Og öll veröld
Hggur flakandi í sárum. Dr. G. F. heldur að þetta stafi alls
®^ki af neinni vanþekking, allir menn vita það, »að róttlæti, sann-
eiksast og kærleikur hafi gildi í þessu lífi«.
Og til þess að sýna að svo só ekki, eða menn haldi að annað
1 meira, gildi bendir hann á kenningar Haeckels, Nietzches og
rnhardi og ótal spellvirki, sem unnin hafa verið í heiminum.
^8 held að þessi dæmi sanni einmitt átakanlega það sem orð
min herma. Mannkynið hefir ekki miðað gerðir sínar eingöngu
v'ð það, hvað holt er fyrir andlega heilbrigði og þroska í þessu lífi,
% það hefir ekki lagt nægilega stund á að venja æskulýðinn við
>a breytni, sem miðar að andlegri heilbrigðl og þroska. Þvf hefir
arið eins og raun gefur vitni.
Mundi nú útsýuin inn á eilffðarlandið nægja til þess að leið-
retta þetta? Mundu þeir, sem ekki fást til að hirða neitt um vel-
r sálar sinnar í þessu lífi breytast mikið við það, þó þelr vissu