1. maí - Reykjavík - 01.05.1937, Blaðsíða 27

23
1. MAÍ
tíðina. Þeir hófu rannsóknir á því
óþekkta. Þeir fóru nýjar leiðir. Ekki
með það sjónarmið, að auðga einstaka
menn, heldur það, að skapa lífsmögu-
leika fyrir landsmenn alla.
Eftir að ríkisstjórn hinna vinnandi
stétta hafði setið ár við völd — eða
um haustið 1935, fékk hún togara til
að fiska, .eingöngu karfa. Þessi tilraun
sýndi þá strax, að hér gat verið um
mikla möguleika að ræða, bæði fjár-
hagslega og atvinnulega séð, og í stað
þess að verksmiðjan á Sólbakka hefði
ekki verið starfrækt 1935, ákvað rík-
isstjórnin að kaupa karfa af togurum
allt sumarið 1936, í verksmiðjuna, til
þess að auka með því atvinnu í landinu.
Og hvað skeður?
Eftir að ríkisstjórnin hafði sýnt fram
á möguleikana með rannsóknum og til-
raunum sínum, þorðu útgerðarmenn
fyrst að leggja út í að hirða karfann.
Og árið 1936 gengu 3—4 togarar allt
sumarið á karfaveiðar, en alls tóku
18 togarar með 487 manna áhöfn þátt
í þessum veiðum í samtals 1180 út-
haldsdaga eða að meðaltali 65út-
haldsdag á hvert skip, og fiskuðu sam-
tals 32334 tonn af karfa, auk 1700
tonna af þorski og öðrum fiski.
Verðið á karfalýsi og mjöli seldist
fyrir hærra verð en síldarmjöl og lýsi,
og verðmæti karfaafurðanna hafa ver-
ið talin um 2 milljónir króna 1936. I
vinnulauri í landi greiddu ríkisverk-
smiðjurnar 300 þús. krónur, og um
600 þús. krónur til veiðiskipa fyrir
karfa.
Með þeirri tilraun sem gerð var ár-
ið 1935, hafa sem svarar, allur tog-
araflotinn lengt úthaldstíma sinn um
einn mánuð árið 1936. En hér má ekki
íáta staðar numið, ótal verkefni bíða
og möguleikarnir eru óteljandi, ef vilji
og áræði verkalýðsins er samtaka um
að skapa sér lífsmöguleika. Höfuð-
krafan er, að togaraflotinn verði end-
urnýjaður með fullkomnum tækjum,
sem geta hirt og unnið allt sem fisk-
ast á skipið. Þá fyrst skapast mögu-
leikar til að verkamenn og sjómenn,
sem skapa verðmætin, fái notið þeirra.
En því aðeins geta þeir búist við að
fá erfiði sitt borgað, er að taka virkan
þátt í lþggjöf landsins, því hvað stoðar
það þig, þó þú náir háu kaupgjaldi
með verkalýðssamtökum, ef þú skipt-
ir þér ekki af löggjöfinni eða greiðir
þeim flokkum atkvæði, sem vilja svifta
þig og verklýðssamtökin öllum áhrifa-
rétti um skiptingu arðsins og vinnunn-
ar. •—
Mundu það, að varalögreglan og
vinnudómslöggjöfin hangir enn yfir
höfði þér, ef þú ert ekki á verði. ■—
Mundu það, að verklýðssamtökin hafa
verið verndari þinn í lífsbaráttunni, og
frelsað þig undan kúguninni. Fyrir
samtökin fengum við vökulögin, hafn-
arfríið, slysatryggingarnar, sjúkra-
tryggingarnar, verkamannabústaðina
o. m. fl. Líttu á myndina sem hér fylg-
ir, hún er talandi tákn um framtíðina.
Verkalýðurinn verður sjálfur að skapa
sér lífsskilyrðin með samtökum sínum,
þá mun þjóðinni vel farnast.
Alþýðan öll
í einumflokki