1. maí - Reykjavík - 01.05.1937, Blaðsíða 35

31
1. MAÍ
hafi sterkt og vel skipulagt eftirlit
með utanríkisverzlun landsmanna, þ.
e. taki hana í sínar hendur.
En hver er þá hagur verkalýðsins
að slíkum ráðstöfunum? Græðir hann
á því að landið sé ræktað, afurðasala
bændanna skipulögð og framleiðslu-
magn þeirra aukið meira en fram-
leiðslukostnaður?
Þessu verður hiklaust að svara ját-
andi, svo framarlega sem þess ,er gætt,
að verkalýðurinn beri ekki þungann
af þessum ráðstöfunum, enda yrðu þær
þá bændunum til lítils, andartaksgróða,
en til mikils óhagræðis í framtíðinni.
Lausn afurðasölumálsins er eigi nema
til bráðabirgða, ef hún leiðir af sér
þverrandi neyslu verkalýðsins. Rækt-
un landsins þýðir aukinn þjóðarauð,
en gefur þó því aðeins arð, að ræktaða
landið sé nýtt til fulls, og gjörnýting í
landbúnaðinum þýðir ekki auknar
tekjur fyrir bændur, nema markaður-
inn sé tryggur, en það verður hann
eigi nema tekjur verkalýðsins séu
tryggar.
Nú er vitað mál hverjum manni,
sem kann að hugsa til hlítar, að at-
vinnutekjur og kaupgeta verkalýðsins
við sjávarsíðuna byggist á vexti og við-
gangi iðnaðar og sjávarútvegs, fyrir
því ætti ekki að þekkjast sá nánasar-
hugsunarháttur, að berjast einhliða
fyrir viðreisn einnar atvinnugreinar á
kostnað annarar, eða án hliðsjónar af
þörfum hinna, því ef vel á að fara,
verður að haldast eðlilegt hlutfall milli
atvinnuveganna. Eigi verður séð um að
svo takist án íhlutunar og umsjár þess
opinbera, vegna þess að einstakling-
urinn stendur ætíð sjálfum sér næst,
og hefir þar að auki eigi tækifæri á
að kynna sér hvers sé mest þörf þjóð-
félagslega séð, og í öðru lagi vegna
þess, að heilbrigð þróun atvinnuveg-
anna verður eigi tryggð nema lána-
starfsemin sé sniðin eftir þörfum
þeirra, án allrar persónulegrar greið-
vikni og utan við öll geðhrif ráðríkra
bankastjóra.
Sparifé þjóðarinnar er eigi meira en
svo, að full þörf er á að atvinnuvegir
hennar njóti þess á heilbrigðan og rétt-
látan hátt, en gráðugar hítir sérrétt-
indafólksins gleypi það ekki að stórum
hluta til persónulegra og pólitískra
þarfa, miður gagnsamlegra frá sjónar-
miði heildarinnar.
Hagsmunir verkamanna og bænda
eru því fólgnir sameiginlega í bættri
afkomu þessara stétta. Frelsi þeirra
atvinnulega og menningarlega er í
hættu frá árásum sérréttindafólksins,
erlendra leppmenna, sem fleyta rjóm-
ann af viðskiptum þjóðarinnar, þ. e.
stórkaupmönnum og stjórnendum
hringa, og frá eignalausum, hálaunuð-
um forstjórum og svokölluðum ,,eig-
endum" stórra fyrirtækja, er hafa per-
sónulega vald á stjórnendum þjóð-
bankans, og sölu okkar stærstu út-
flutningsvöru, fiskjarins.
Meðan þessir fáu einstaklingar ráða
fjármálalífinu, þ. e. lánastarfseminni
og verzluninni, og meðan þeir ráða
stærstu framleiðslutækjunum, togur-
unum, þá er erfitt fyrir alþýðu lands-
ins að tryggja sinn hlut. Með þessum
umráðum gefast burgeisunum tæki-
færi á að skapa sér óhæfilegan milli-
liðagróða, ráða verðlagi innfluttra
vara og útborgun fyrir fisk til smáút-
vegsmanna og sjómanna, ásamt því að
sitja fyrir um lán hjá lánsstofnunum
þjóðarinnar.
Þessu verða bændur og alþýða við