Kyndill - 01.11.1951, Blaðsíða 2
Æskumenn, hvað kallar?
Eftir Jón Marinó Samsonar.
í dag eru címar umróts og byk-
inga. Það þjóðskipulag, sem mótað
hefur síðustu kynslóðir, á þegar upp-
haf, blómaskeið og hnignun að baki.
Hér er hið þríeina lögmál náttúr-
unnar, sem ríkir, lögmálið, sem eng-
um hefur enn tekizt að yfirstíga.
Kapitalisminn, þessi virðulegi, silf-
urhærði öldungur, 'hvílir nú þegar
öðrum fæti í kör, og getur hvenær
sem er selt upp síðustu golunni.
Þessu hljóta allir, sem ekki hunza
þróunina og virða að vettugi boð-
skap sögunnar, að gera sér grein
fyrir. En hitt er svo annað mál, að
ýmsir sjá sér ekki hag í að viður-
kenna staðreyndir. Það eru þeir, sem
telja sig óskábörn verandi skipulags
og hyggja illt til allra breytinga; Þeir
slá stöðugt höfðinu við stein og full-
yrða að svart sé hvítt og elli æska.
Sjálfa sig blekkja 'þeir sjaldnast, til
þess.hafa þeir aflað sér of víðtækrar
stjórnmálamenntunar, en þeim tekst
furðu oft að vefja hrekklausan al-
menning um fingur sér. Hann er
sj'álfur 'hreinskilinn og blátt áfram
og fær með engu móti skynjað vél-
vísi og baktjaldabrugg spekúlant-
anna. Sjómaðurinn vestur á Horn-
ströndum, sem á ekkert nema stíg-
vélin sín, búhöldurinn austur á
fjörðum, sem á ef til vill tíu hor-
rimar og eina beljugrind, útgerðar-
maðurinn, sem á bátkænuna sína
mínus nokkra fallandi víxla í Ut-
vegs'bankanum, vinnumaðurinn
austur í Oræfum, sem er að snapa
saman fáeinar krónur, svo að 'hann
geti hafið sitt „sjálfstæða" hokur,
verkámaðurinn í -Reykjavik, sem
knékrýpur „hinum stóru“ í von um
ein'hverjar snapir að starfa við, en
er svo sparkað um leið og „hinum
stóru“ hentar, fósturlandsins Freyja,
sem skal sætta sig við að vera hálf-
drættingur hins kynsins í launamál-
um, aðeins af því að hún var svo
seinheppin að fæðast kona — öll
krjúpa þau í lotningu og tilbeiðslu
til „hinna stóru“ og grátbiðja þá, að
vernda sig og eigur sínar fyrir þess-
um voða-voða vondu mönnum, sem
kalli sig vinstri menn og vilji gera
alla að öreigum.
Svona getur áróðurinn flekað ó-
spillta alþýðu, unz hún verður að
sáiblindum múg, sem er allt eins
ósjáifstæður og raðir af sprellikörl-
um, festir upp í eina taug. Svo þeg-
ar „hinum stóru“ þóknast að kippa
í endann, þá tekur sprellilýðurinn
að pata og fálma út í loftið og benda
sólinni að hætta við að koma upp;
ef hún geri það, þá geti slæmu,
róttæku mennirnir gert jörðina að
einu allsherjar helvíti og leitt vol-
æði, vesaldóm og fátækt inn á 'hvert
heimili. Svona getur formyrkvun-
in orðið ferleg. En hvernig, sem
blindingjarnir skekja sig samkvæmt
stjórn spekúlantanna, hlýtur sólin
að renna sitt skeið. Og það vita
fjármálamennirnir ósköp vel, en
þeir vita líka að fj'árveldi þeirra á
komandi tímum er einvörðungu háð
því, ‘hversu tekst til, þegar kapi-
tal-isminn leggur upp lauparnar,
hvort þeim tekst ennþá einu sinni
að byggja upp nýtt þjóðskipulag,
sem grundvallist: á áframhaldandi
veldi þeirra, eða hvort verkalýðnum
heppnast loks að mynda sér þjóð-
skipulag, sem heildinni yrði fyrir
beztu. Þetta þjóðskipulag hyggumst
við að grundvalla á þremur hug-
tökum, lausnarhugtökum mánn-
kynsins: Frelsi, jafnrétti og bræðra-
lagi. Þetta hlýtur ætíð að verða
innsti kjarni sósíalismans. Allar
aðrar kenningar hans eru tæki til
að framkvæma markmið; markmið-
ið er: Sósíalistiskt frelsi, jafnrétti og
bræðralag allra manna. En ekkert
er andstæðara yfirstéttunum en
þróun slíks þjóðskipulags. Það hlyti
að greiða sérréttindum þeirra rot-
högg. Ög yfirstéttirnar þekkja að-
eins eitt ráð til að bægja slíkri vá
frá dyrum. Þær vita að verkalýðn-
um er sigur vís, nema því aðeins
að þeim takist að halda honum
sundruðum, þegar úrslitastundin
rennur upp. Og ekki verður annað
sagt en þeim hafi orðið allvel ágengt
'hér 'á vorri ástkæru smáeyju. Tál-
slungnir loddarar hafa sundrað ís-
lenzkri alþýðu og tælt hana sína í
hverja áttina. Þeir hafa talið okrar-
anum trú um, að erkióvinur hans
sé eyrarburgeisinn, sem velti sér í
peningum og vinni ekki nema litla
stund dag hvern, svona rétt sér til
gamans, og gagnkvæmt að eyrar-
verkamaðurinn eigi sér ekki skæð-
ari fjanda en búandaauðmanninn,
sem ekkert þurfi að gera nema
sleikja sólskinið og labba svo út í
fjós, þegar maginn kallar og láta
spenvolgan rjómann renna viðstöðu-
laust, svo lengi sem Ihonurn þókn-
ast.
Æskumenn. Það verður hlutverk
okkar að vinna upp það, sem aflaga
hefur farið og kenna verkalýðnum,
að sameinaður á hann sigurinn vís-
an, en sundraður er hann leiksopp-
ur fjárglæframanna. Við verðum að
fylkja sérhverri aiþýðustétt undir
sama fána, fána frelsis, jafnréttis og
bræðralags. Enginn má 'blunda á
verðinum; skapadægur auðvaldsins
verður að renna upp yfir vakandi
aiþýðu, en ekki sófandi, sameinaða
en ekki sundraða, alþýðu, sem er
tilbúin að byggja upp á þeim trausta
Fratnh. ú 4. siðu.
2
KYNDILL