Alþýðublaðið - 21.04.1923, Blaðsíða 2

a ALS»¥ÐtfBLABi£>
Þnrfti íslandsbanki enga hjálp?
Á eftir fyrirlefetri Guonnrs írá
Selalæk, sem hann hélt í vetur
í Nýja Bíó, stóð hr. bankastjóri
Jean Eggert Claessen upp til að
mótmæla því, að íslandsbanki
þyrfti nokkurrar hjálpar við né
helði þurft. Gunnar ha'ði þó
ekki sagt annað en að landið
ætti að styðja báða bankana.
Olafur Friðriksson gerði fyrir-
spurn til Ciaessens um það,
hvernig heíði stabið á því, að
íslandsbanki hefði fengið meiri
hlutann at enska láninu, ef hann
heíði ekki þurft þess með.
Þessu svaraði hr. CGessen á
þá leið, að það hefði verið til
þess að bæta gengi ísienzku
krónunnar, að bankinn tók við
láoinu (!), en bankinn hefði eng-
an hagnað af þvf, að gengið
batnaði.
Vitanlegt er, að hver heiðar-
legur banki mundi ekki skoða
sem sér óviðkomandi jafnmikið
velferðarmál almennings og
gengi íslenzku któnunnar; en
sleppum nú því. En hitt er rétt
að athuga: Hvers vegna kemur
hr. Claessen fram með aðra eins
fjarstæðu og þá, sem sagt' er
frá hér, þar sem hver og einn
búðardrengur hlýtur strax að
sjá, að það getur engin áhrif
haft á gengið, hvort lánið, sem
þegar er fengið í útiöndum,
gengur að einhverju leyti gegn-
um íslandsbanka eða fer fram
hjá honum.
Spursmálið er: Hvers vegna
kemur hr. Claessen með svona
léleg rök? Svarið getur ekki
verið nema eitt: Af því þau eru
ekki betri til. En bérsýnilegt er,
að honum finst nauðsynlegt að
neyta allra ráða til þess að
reyna að halda uppi orðstír
bankans. Ég segi reyna það.
Því svona ráð koma að engu
haldi.
Enginn þekkir hag íslands-
banka betur en hr. Claessea
sjálfur. Það virðist því ekki,
sem honum muni sýnast hagur-
inn glæsilegur né útlitið gott,
þegar hann grípur til slíkra
ráða, til þess að halda bankan-
um uppi. En nóg um það í
þetta sino.
Snúum okkur þá að því, sem
var aðalatriðið, að bankinn hafi
engrar hjálpar þurft. Hvað er
hæft í því?
Hver8 vegna hefir bankinn
fengið leyfi til að hafa gull sitt
úti f Danmörku (auðvitað sem
tryggingu fyrir lánum þar jafn-
framt því sem það átti að vera
trygging fyrir seðlum baukans í
umferð hér), ef það var ekki
Syrir það, að bankanum lá á
þessum stuðningi af hendi hins
opinbera?
Hvers vegna fékk bankinn
' meiri hlutann af enska Iáninu,
ef það var ekki fyrir það, að
hann þyrfti þess með?
Og hvers vegna er fslands-
banki nú sfðustu mánuðina bú-
inn að fá þrjár milljónir eða
meira lánaðar í Landsbankanum,
ef hann hefir ekki þurft þess
með?
Bankinn þarf enga hjálp, sagði
Claessen á fundinum í Nýja Bíó.
En hvað sagði hann, þegar hann
var að herja Iánið út úr Lands-
bankanum? Sagði hann þá, að
íslandsbanki þyrfti enga hjálp?
Ætli það hafi ekki heldur verið,
að hann segði, að ef bankanum
yrði ekki hjálpáð, þá gæti hann
ekki útvegað togarafélögum þeim,
sem skiftu við hann, nægilegt
veltufé? Það hefir víst verið eitt-
hvert anuað hljóð í strokknum
þá en þegar hann var í Nýja
Bíó, — eitthvert annað hljóð en
þegar hann lét Morgunblaðið
hafa eftir sér þetta með næga
veltuféð, sem hann væri búinn
að útvega í útlöndum.
Annars mætti minnast á hér:
Með leyfi hvers lánaði Lands-
bankinn íslandsbanka þessar 3
milljónir? Ef’ lánið var veitt ís-
landsbanka til þess að lána það
aftur út í trygga staði, því gat
þá ekki Landsbankinn sjálfur
veitt þau !án?
Þegar Landmandsbankinn
danski tók að ramba á barmi
glötunarinnar f fyrra, lánaði
danski Þjóðbankinn honum 30
milljónir. Þáð lán hefir verið
mjögt vítt. Það er þó tiltölulega
mikið minná lán, þar sem Danir
eru 30 sinnum fleiri en við.
Lánið, sem Landsbankinn hefir
veitt, er því þrisvar sinnum
meira að tiltölu, eða eins og
danski Þjóðbankinn hefði lánað
90 milljónir. Bara, að áfram-
haldið verði ekki eitir því.
Dufþalmr.
,,Esj a“
koin hingað árdegis í fyrra
dág eftir 4 sólarhringa og 16
stunda ferð Irá Káupmannahöfn
með viðdvöl f Vestmannaeyjum.
Skipið lagðist að háfnarbakkan-
um á fjórða tímanum. Beið þá
múgur manns eftir að komast
um borð og »skoða skipiðr.
Eins og kunnugt er, hefir
Flydedokken í Kaupmannahöfn
smíðað »Esju< eftir fyrirlagi
landsstjórnarinaar, en aðalráðu-
nautur hennar um gerð og fyrir-
komulag alt mun háfa verið
Nielsen framkvæmdarstjóri Eim-
akipafélagsins. Hefir margra ára
reynsla hans í siglingum 1 við
strendur Iandsins komið aug-
sýnilega t Ijós við smíð skipsins.
Farrýmin eru þrjú samkvæmt
venju vorra tíma, en ættu ekki
að vera fleiri en tvö og helzt
eitt. 3. farrými er útbúið fyrir
32, klefar fyrir 2, 4 og 6 og
borðsalur, er matast geta í 20
mánns í einu. Er það mikil fram-
för frá þvf, sem verið hefir. Á
2. farrými er svefnrúm fyrir 60
manns, klefar fyrir 52, og
fylgir þar með baðklefi. Á i.far-
rými er svefnrúm fyrif 63. Á
því farrými eru tveir fjögurra
manna klelar útbúnir fyrir sjúka
menn Ekkert óþarfa skraut eða
íburður virðist vera á neiuu.
Loftræsting er á öllum farrým-
unum inn í hvern klefa og hita-
leiðsla með gufu. Háseta- og
kyndara-klefar eru þröngir, og
sá stóri galli fylgir, að þeir
verða að matast þar, sem þeir
sofa. Erlendis er þetta að leggj-
ast niður á öllum nýrri skipum.
Björgunartæki skipsins eru
fimm stórir bátar, er bera í góðu
veðri 174 menn og flotbelti fyrir
200 mánns. Tveggja kílóvatta
lo'tskeytastöð er á skipinu, að
sögn sú stærsta á íslenzkum
skipum. Sérstök íest er íyrir