Rödd fólksins - Vestmannaeyjum - 28.01.1938, Blaðsíða 1
Riödd fólksins
1. árg. | VESTMANNAEYJUM, 28. JANÚAR 1938. | 3. tbl.
jUmjflmmfBBggfKiHi^HyffwmiiKUMMBiBtuuigaMMJWMM^mmðb^m PBHfPiffiMjt^tgggnwimvraiBHwr'1,1 |‘,?f?!3Syr^!\TttiHWliiflMlfftl1ftWLriW!T' HHBBSBBHBBBHHHHHBHlHBHEflHHIHHEBHBHBDHHHBBBE&DHHBEBÍBBfflKHHBBflHHflHflBHii
„Vestmannaeyjar lyrir
Vestmannaeyinga!"
Allir, sein skilning liafa á því, |
livernig einkahagsmunir bæjar-
þegnsins og hagur bæjarfélags-
ins tengjast saman, eru sammála
um, að i milli þessaira tveggja
aðila hljóti að ganga i skiftum
gagnkvæmur réttur og gagn-
kvæmar skyldur, — ef vel á að
fara.
Til þessarar almennu liagsýni
hafa þeir jafnan skýrslcotað, sem
hæst hrópa við kosningar: „ís-
land fijiir íslendinga!“ „Vest-
mannaegjar fgrir Vestmanneg-
inga!“ o. s. frv. — þó misbrestir
iiafi reynst á ráði þessara manna,
þegar til átti að taka um fram-
kvæmdir þessara ágætu kjör-
orða.
Undir hvellandi slágorðum,
svipuðum þessum, hafa fulltrúar
ílialdsins hér látið kjósa sig í
bæjarstjórn. En hver hafa svo
orðið dómsorð regnslunnár á
undanförnum árum í þessu efni?
Látum þau skera úr þessu máli:
Gunnar Ölafsson & Co., sem
mesta verslun rekur við hæinn,
er að fornu og nýju þektastur
að því, að fylla vinnustöðvar sín-
ar af aðkomufólki, á meðan lug-
ir gjaldþegna bæjarins hafa orð-
ið að taka hlutverk hins atvinnu-
lausa áhorfanda. Ólafur Auðuns-
son, 5. maður ílialdslistans, liefir
rækt þetta Tangadæmi, eins og
aðstaða lians liefir frekast leyft.
Ástþór Matthíasson hefir drifið
sína beinamjölsverksmiðju árum
saman með yfirgnæfandi meiri
liluta aðkomumanna á vinnustöð
sinni, á sama tima, sem þess hef-
ir eigi verið kostur, að koma at-
vinnulausum heimamönnum að
þessari vinnu.
Fyrir kosningarnar 1934 gerði
ílialdið kosningasamning við Kr.
Linnet og þáverandi félaga hans,
nasistana, þar sem það samþykti
svokallaða 4 ára áætlun, sem
hafði m. a. inni að lialda, efst á
blaðið kjörorðið: Vestmannaegj-
ar fgrir Vestmanneginga, — með
þeirri greinargerð, að heima-
menn skyldu sitja fgrir vinnu hér
í hænum.
Tæpast voru fulltrúar íhalds-
ins sestir í stóla sina, þetta herr-
ans ár eftir kosningarnar, þegar
þeir allir með tölu, greiddu at-
kvæði gegn tillögu vinstri manna
þess efnis, að atvinnulausum
heimamönnum yrði trygður for-
gangsréttur að byggingarvinnti
liér i bænum, — og strádrápu
hana.
Enginn getur láð þeim mönn-
um, sem krafðir eru um skalta
og skyldur af bæjarfélagi sínu,
kannske sótlir heim af þjónum
réttvisinnar, sviftir ljósum í
svartasta skammdeginu i nafni
réttar og laga, — þó þeim finnist
bæjarfélaginu skylt að tryggja
þeim réttinn til þeirrar atvinnu,
sem völ er á innan héraðsins.
Þessi réttur gjaldþegnsins er
svo tvímælalaus og svo gagn-
kvæmt liagsmunamál beggja
málsparta, að leitun mun vera á
Hvað þjáir ykkur mest, verka-
menn ? Er það ekki atvinnuleys-
ið? Er það ekki fyrsta krafa vkk-
ar til þeirra, sem bjóða sig nú
fram til bæjarstjórnar, að þeir
geri sitt lil að bæta úr því. Vissu-
lega er það svo. Þyngsta bölið er
atvinnuleýsið, því í kjölfar þess
siglir margháttuð önnur eymd.
Vinnan hefir verið lítil að mul-
anförnu og greiðslumátinn því
verri. Bæjarsjóður reið á vaðið
með að liætta að greiða vinnu-
laun í peningum og aðrir hafa
farið á eftir. Spekúlantarnir i
bænum hafa unnið tvent við
þetta fordæmi bæjarins. Þeir
hafa tekið upp sama ráðið', að
greiða ekki í peningum. Kola-
kaupmennirnir Helgi Benedikts-
son og Ólafur Auðunsson liafa
skipað upp liverjum kolafarmin-
um á fætur öðrum, án þess að
greiða eyri í peningum og auk
þess hafa þeir svo grælt á við-
skiftum, sem menn liafa verið
píndir lil að liafa við þá í gegn-
um bæinn. Löngurn hefir Tang-
trúnaðarmönnum eins bæjarfé-
lags, að undanskyldu Vestmann-
eyj aihaldinu, sem ekki viður-
kennir hann.
Þessi einsdæma niðurdreps-
stefna íhaldsins í atvinnumálum
hefir liaft af bæjarfólki árlega
þúsundir króna, sem svo hefir
bitnað á bænum í minkuðu gjald-
þoli einstaklinganna og auknum
framfærslukostnaði. — Og liver
einasti maður veit, að stefna í-
haldsins lielst óbreytt í þessu
máli, hér eftir sem liingað til.
Helgi Benediktsson, aðallivata-
maður sprengilistans, sem merkt-
ur er með B-, er alveg samlitur
ihaldsliræðrum sínum í þessu
máli. Enginn hefir betur en hann
leikið þá list, að nota vermenn
sína sem kauplausa eyrarvinnu-
inn liaft mestu vöruávísana-við-
skifti við bæinn og vitað er, að
í gegnum það liafa þeir Tanga-
menn í raun og veru verið út-
svarsfríir. Nú er Helgi Benedikts-
son kominn upp á hilluna. Vafa-
samt er talið, livor hærri er í ár,
Tanginn eða Helgi. Þeir, sem
þekkja sjónarmið þessara inanna
vita, að þeir vilja ríghalda i
þetta skipulag. Hvaða tök liafa
þeir nú á því, að viðhalda þessu
ásigkomulagi ? — Allir vita, að
Tanginn og Ólafur Auðunsson
eru einvaldir í Sjálfstæðisflokkn-
um og að hinu leytinu er vitan-
legt, að Framsóknarlistinn er
fyrst og fremst listi Helga Bene-
diktssonar. Hann liefir duglegast
barist fyrir lionum og liann mun
stýra gangi málanna, ef Fram-
sókn fær mann kosinn.
Hugleiðið þetta, verkamenn!
Vinstri flokkarnir liafa nú
þann möguleika, sem aldrei liefir
verið fyrir liendi áður, að vinna
bæinn. Ihaldið og Framsókn
herjast á móti og lil hvers? Til
menn, til að viðhalda atvinnu-
leysinu meðal heimamanna. Guð-
laugur Brjmjólfsson, 3. maður
sprengilistans og ein afturlialds-
samasta persónan í samninga-
nefnd Útvegsbændafélagsins, er
enginn eftirbátur samnefndar-
rnanna sinna i andstöðunni gegn
því, að heimasjómenn sitji fyrir
skiprúmum á komandi vertið. —
Er því synd að segja, að „Helg-
arnir“ á sprengilistanum sverji
sig ekki prýðilega í ættina.
Góðir kjósendur!
Strax í febrúar n.k. verður bor-
in fram tillaga í bæjarsíjórn
þess efnis, að tryggja lieimafólki
forgangsrétt að allri atvinnu, sem
völ er á innan bæjarins.
Ástþór Mattliíasson, Guðlaugur
Gíslason, Ársæll Sveinsson og
Haraldur Eiríksson eru fyrirfram
ákveðnir i að greiða slíkri til-
lögu mótatkvæði. En það nægir
íhaldimi ekki. Hin eina von þess
er sú, að þeir Helgarnir á
sprengilistanum hjálpi þeim um
fimtu lúkuna, með því að sneiða
það mikið utan úr vinstri fylk-
ingunni, að Ólafur Auðunsson
slampist inn í hæjarstjórnina
einu sinni enn.
Augu allra liugsandi bæjarhúa
hvíla þvi 30. jan. n.k. einkum á
framsóknarmönnum, í þessari
stóru samviskuspurningu:
Ætlið þið að fglgja rödd sam-
viskunnar og verja atkvæði gkk-
ar þannig, að það verði örugt
hanahögg á íhaldsóreiðuna eða
kasta því á spilaborð æfintgra-
mannanna?
„Rödd fólksins“ tregstir gkkur
til hins hesta.
þess að vernda liagsmuni ein-
stakra manna. Til þess að vöru-
ávísanafarganið lialdi áfram, til
þess að verkamenn hafi lielst
aldrei pening lianda í milli, til
þess að einstaka menn uppskeri
gróða af þeim framkvæmdum,
sem allir bæjarbúar hafa ineð
sveita staðið undir. Er hér átt við
höfnina og möguleikana í sam-
bandi við hana.
Hver einasti alþýðumaður i
þessum bæ, sem lætur atkvæði
sitt á íhaldið eða framsókn, er að
gera sitl til þess að ástandið, sem
nú er, riki áfram. Látið ekki
koma til þess, alþýðumenn og
konur, að þið þurfið í næstu fjög-
ur ár að naga ykkur í liandar-
bökin fyrir að liafa lijálpað and-
stæðingum vkkar til að pína ykk-
ur og niðja ykkar.
Kjósið öll
A-listannI
Greiðsla kaupgjalds
og kosningar