Muninn - 01.02.1936, Blaðsíða 3

Muninn
Heimavict M, A.
Hefur það komið fyrir, aó menn vœru
tregiu til að vaka yfir sicólanum á nóttum,
meðan raf 1 j ósastraumurinn er á, og eldh&itta
stafar frá honum?
Þessu lœt eg ósvarað, en mig grunar,
að heimavistarnemendur geri sér ehhi almennt
grein fyrir þeim feihna hlunnin^um, 'bseói
heinum og óheinum, sem þeir njóta hér,
Þeir fá húsrúm, hita og ljós, en þurfa ,
eicki að greiða eyri fyrir, og er það llklega
einsdsani I Islenzku skólallfi, þvl að vlðast
hvar, ef ekki allsstaðar, koma þvl til
greiðslu há skólagjöld, sem hér geta varla
nokkur talizt.
Mér er llka kunnugt um, að varla er ó-
dýrara samlagsfæði I nokkrum skóla heldur
en hér er, og einnig er það hetra en I mörg-
um ölðrum skólum, sem eru I sveit settir og
eiga erfitt með aðdrætti á vetrum og hafa
sjaldan nýmeti á 'borðum.
Þessar staðreyndir settu menn að athuga-
Skólaárið hér mun að meðaltali vera 8 mán.y
og miðað við slðasta ár, gengu aðeins
kr, 400,oo I "beinan kostnað hjá heimavistar-
nemendum allan þennan tlma.
Þetta er fáderaa lítill kostnaður, og
ekkert geta unglingar betra gert, sem horfa
atvinnulausir, en með sssmilegt sumarkaup I
vasanum, fram á vetunnn, en fara hingað
til náms, um leið og þeir eyða peningum sln-
um sér til viðhalds hér, eins og þeir hefðu
annars þurft að gera.
Þessvegna m.a. er engin furða, -þó að
nemendatala skólans vaxi stöðugt þrátt fynr
kreppuna og hart til þess að vita, ef farið
yrði að stlfa hana með lagaákvæóum, sem yrði
þá vafasöm sparnaðarráðstöfun. í stað þessa
færi óneitanlega hetur á þvl, að ríkissjóður
minntist menningarstofnunar þessarar með
auknum fjárframlögum, jafnfrarot þvl sem
nemendatalan eykst og húsrúmið minnkar.
Öllu öðru miðar augsýnilega aftur á hak,
sem lýtur að viðskiptum skóla og ríkis.
Við getum varla Imyndað okkur, hvað
heimavist M, A., 3em einkum hlýtur að veróa
athvarf skólapilta utan af landi, hefur
hjálpað mörgvim á leið þeirra.
Að öllu samanlögðu finnst mér þetta
skóli hinnar efnalitíu en námfúsu æsku, og
cr óskandi, að hann verði það sem lengst.
Þají fyrir munu héðan ekki útskrifast ósann-
ari menn en ella.
Hin óheinu hlunnindi, sem heimavistin
veitir, eru slzt minni. Hvað er skólalif
án félagsskapar?
En hvaða félagsllf er það, að koma að-
eins I kennslustundir, þegja þar, meóan
kennarinn talar, standa fram á göngum þess
á milli og fara síðan heim eða a herbergi
sln út I hæ og koma ekki £ skólann allan
hinn hluta sólarhringsin6?
Annaðhvort hljóta þessir menn að .ganga
inn £ sjálfa sig eða hæjarl£fið, og þá er
skólinn oroinn þeim aukaatriöi. Með þessu
móti kynnast þeir aöeins slnum hekkjar-
félögum I skólanum og þá sumum ekki fyrr
en að árum liönum.
Þetta getur ekki átt við ungt fólky
nema það sé sérsteklega einrcent, Hitt á
hetur við það að umgangast og kynnast sinni
kynsLóð og nojra til þess alla tlma frá námi
Það hefur sýnt sig, aó heimavistarnem-
endur taka ekki lægri próf en hiniae þrátt
fyrirngreiðar samgöngur innan skólans'ý
og mun það sannast, að margmenniö hefur
ekki "negativ" áhrif þar, þó að næði sé og
lika nauðsynlegt, meðan þess tlmi á að
r£kja,
Eg held nú meira aö segja, að ofmikið
só lesiö hér I heimavistinni, eða öllu
heldur að menn séu ofmikið inni á herhergj-
um sínum út af fyrir sig, en ekki getur
þar altaf verið um lestur aö reeða.
Þetta gæti stafaó af þvl, að nároið
kræfist sllks, en hitt mun þ£ fremur valda,
að nemendur vantar sameiginlega setustofu
á kvöldum, til þess að hlýða þar á útvarp
og fylgjast með athurðunum, sem eru að gerast
umhverfis þá, en það vanrækja menn hér
kynlega.
Eða þá að menn læsu þar, töluðu saman
og skrifuðu sér til gagns og skemmtunar.
Að vlsu getum við hlýtt á útvarp hér
á kvöldum, En stofan er ekki heint aðlað-
andi, en það þarf hún einmitt að vera, til
þess að menn finni þar eitthvað þægilegra
en á herhergjum slnum og sæki þangað sér
til andlegrar og llkarolegrar hressingar,
Hugsum okkur, þegar Menntaskólmn a
Akureyri verður hyggður upp á ný fyrir
miklu fleiri nemendur en hann getur nú
tekið á móti og með ennþá fjölhýstan
heimavist* Þá mun þar I skólahúsinu verða
rúmgóð og aðlaðandi kvöldstofa fyrir skóla-
fólkið, hvort sem það hyggi £ heimavist-
inni eða úti I hæ. Gæti eg trúaöy að þar
leyfðust engin hávaóalæti . Ilún myndi
verða opnuð strax eftir kennslustundir
til lesturs fyrir þá, sem eigi þættust
hafa fullkomió næói á herhergjum sinum
eða vildu nota frasð sluhókasafmö, sem þeim
væri þar heimilt meö lestrmum.
Einhver af kennurunum liti eftir, að
á þessum t£ma yrði þarna fullkomið naaði .
Eftir kvöldverð væri gert ráð fyrir
almennri sókn að stofunni og talið sjalf-
sagt, að allir hofðu þá lokið vió að lesa
skyldunámsgreinarnar. NÚ væri það sið-
forðileg en ekki lagaleg skylda allra
heimavistarnema aó koma þarna saman öll
kvöld, som þcir mættu þv£ við koma og