Muninn - 23.04.1940, Blaðsíða 2

2
mál, Kennararnir deema eftir kunnáttu
nemandans. Hán veltur á undirbúnings-
frædslunni, sem svo hlýtur ad midast vid
efnahag foreldranna,
Einnig kemur til greina í þessu sam-
bandi sá munur, sem er á því ad fá undir-
búningsmenntun i sveit og bæ.
Þad er eflaust ekki meining þeirra
manna, sem ráda þessum málum, ad þannig
fari, ad adeins audugra manna börn eigi
■^ess kost ad ganga menntaveginn. En þad
er margt ad varast, þegar fyrstu sporin
eru stigin þar, sem engin reynsla er
fyrir hendi.
En hvad er þá helzt til úrræda,
sem heppilegra er? Þv£ vil eg reyna ad
svara á einhvern hátt, ekki af því, ad
álíti mig færari um þad ad finna hina
rettu leid heldur en þá, sem þessi mál
koma fyrst og fremst vid, heldur af hinu,
ad mer ber ad nefna eitthvad í jákvesda
átt til þess ad vega á móti adfinnslum
mínum.
Þad verda audvitad eins og hingad
til prófin, sem skera úr um þad, hverjir
ganga í skólann og stunda nám, en þad
þarf ad breyta þeim adferdum, sem vid
þau eru hafdar. Þad þarf ad breyta þeim
£ þá átt, ad eingöngu komi til greina
hæfileikar þeir, sem skólinn telur mik-
ilsverdasta hjá hverjum nemanda. Þeir
hæfileikar, sem eru hans medfædda eign,
en ekki hinir, sem til brádabj-'rgda hefir
verid trodid í hann med krafti auds eda
annarra fallvaltra hluta.
Nú, á tímum hinna miklu sálvísinda,
ætti þad ad verda audvelt mál ad finna
þær prófadferdir, sem gera þad ad verkum,
ad adeins veljist þeir menn, sem hafa
fullkomnasta hæfileika til þess ad verda
forverdir menningar þjódarinnar. En þá
fyrst verda slíkar takmarkanir og ad-
greiningar henni til góds.
Helgi Þórarinsson.
VIÐ VBANCrA.
Sagnir þad herma, ad sízt muni rótt
ad sigla í myrkri hjá Dröngum.
0g víst er, ad þar hefir villugjarnt
þótt
og vandfarid skipi löngum.
Er dimmvidri geisa, þar dagar seint,
er drunganum léttir, fær margur greint
þar vágrek á bylgju vöngum.
0g margt er þar óhreint um óttubil,
ógnir þær flesta hrella.
Er kólgurnar sleikja klettaþii'
og hvæsandi á snösum skella.
Menn heyra þar óp, líkt og æpt sé £
neyd,
ógæfuþrunginn dauda seíd
£ gnýþxingu rótinu gella.
Menn segja ei vært þar um vetrarnátt,
þá vábyljir hrönnunum greida.
Og vindurinn þýtur svo draugslega dátt
£ dimmunni hátt £ reida.
Þá er þad, ad helgreipum hefta för
og hásetum ætla sömu kjör
vofur, er roika til veida.
X.
STÆRBFRÆÐIN.
Stærdfrædi hét þad stóra far,
sem stýrt var af doctor Sveini.
Vid heljarmargir hásetar
h£rdumst þar med kveini.
Q-amalt var skipid og l£ka lekt
og l£fshættulegt vorum sálum.
f t£mum var okkar eftirtekt
hjá ödrum betri málum.
Á fleyi þessu vid hröktumst um haf
og hrepptum oft vedranna grillur.
Er rann é oss byrinn, þá refcum £ kaf
og reiknudum út okkar villur.
Vid sigldum oft um háska haf,
hvar hákarl svam med steinum.
Neytti hann og nærdist af
nemendanna beinum,
Ef ekki úr sjónum vid fengum fisk,
en fórum á gat £ rentu,
kaghýddir vorum med kúlup£sk.
Kvadrötin á ekkur lentu.
Fóg er komid kvedskapar,
kvædi þessu linnum.
Megi þad verda til margföldunar
mó t s tærdf reed i s innum.
Sv. P.
PALLADÖMUR
um fráfarandi formann
málfundafélagsins.
Xrid 1917 kom £ þennan heim
ad Bömrum £ Dölum Jón Sigtryggsson.
Poreldrar hans eru G-udrún Bigurbjörns-
dóttir og Sigtryggur Jónsson.
Snemma þótti sveinninn gjörvilegur,
þegar hann var ad leika sér £ græna
grasinu ad leggjum og skeljum. Gamla
fólkid var þá vant ad segja; Þessi
drengur mun sannarlega komast éfram
gegnum torfærur l£fsins og ná þv£ marki,
sem hann setur sér. Þetta er ekki ad
undra, þv£ ad blátt blód rennur £ ædum
hans, þar sem hann er sonur og scnarsonur
dugandi hreppstjóra. Eg kynntist Jóni
fyrir fjórum árum, þegar hann fór ad sníd^
skeifu hamingjunnar £ Menntaskólanum á
Akureyri. Fyrstu tvö árin þekkti eg
Jón adeins £ sjón, en vissi ekki, hvada
hugsjónir bærdust á bak vid þetta til”