Muninn - 01.02.1946, Síða 1

Útgefandi:
Málfundafclagið
„HUGINV
M. A.
MUNINN
Ritstjórn:
Aðœlsteinn SigurSsson
Kristján Róbertsson
Ólaf ur llalldórsson
18. árgangur
Akureyri, febrúar 1946
4. tölublað
Árni Þorvaldsson
Látinn er 10. þ. m. sá maður, er
lengstan kennsluferil átti að baki allra
þeirra, er verið hafa fastir kennarar í
Möðruval laskóla, Gagnfræðaskólan-
um á Akureyri ög Menntaskólanum.á
Akureyri, talið ftá stofnun skólans
1880. Þessi maður var Arni Þorvalds-
son.
Hann var fæddur í Hvammi í Norð-
urárdal 30. ágúst 1874. Voru foreldrar
lians Þorvaldur prestur þar Stefánsson
óg seinni kona lians Kristín Jónsdótt-
ir prests á Breiðabólsstað í Vesturhópi
Sigurðssonar students í Varmahlíð
undir Eyjafjöllum Jónssonar. Móðir
frú Kristínar og kona sr. Jóns var
Ragnheiður Jónsdóttir stúdents í
Víðidalstungu Friðrikssonar prests á
Breiðabólsstað í Vesturhópi Þórarins-
sonar. En móðir frú Ragnheiðar var
Kristín Jónsdóttir prests á Gilsbakka
Jónssonar. Kona sr. Friðriks var Hólm-
fríður Jónsdóttir varalögmanns Ólafs-
sonar. en móðir Hólmfríðar var Þor-
björg Bjarnadóttir sýslumanns á Þing-
eyrum Halldórssonar; móðir Þor-
bjargar var Hólmfríður Pálsdóttir
Vídalín lögmanns í Víðidalstungu.
Var Árni því 7. maður frá þeirn fræga
lögmanni. Þórarinn, faðir sr. Friðriks
á Breiðabólsstað, er ættfaðir Thorar-
ensen-ættarinnar, kvæntur Sigríði Stef-
ánsdóttur prests á Höskuldsstöðum
Ólafssonar. Bróðir hennar var Ólafur
stiftamtmaður Stefánsson (Steplien-
sen). Sr. Þorvaldur, faðir Árna, var
sonur sr. Stefáns í Stafholti Þorvalds-
sonar [pr. í Holti undir Eyjafjöllum
og sálmaskálds Böðvarssonar] og konu
hans Ingibjargar Jónsdóttur prófasts
í Steinnesi Péturssonar. Var Halldór
prófastur á Hofi í Vopnafirði bróðir
frú Ingibjargar. En mæður þeirra
V
h jóna, sr. Stefáns og Ingibjargar, voru
systur, dætur sr. Björns Jónssonar í
Bólstaðarhlíð. Stóðu þannig að Árna
stórir ættstofnar: Högnaættin (því að
sr. Þorvaldur í Holti var Böðvarsson
Högnasonar prestaföður Sigurðsson-
ar), Stephensensættin, Thorarensens-
ættin, Vídalínsættin, Ólafsætt frá Eyri
í Seyðisfirði vestra (Jón varalögmaður
sonur Öíafs á Eyri) og Bólstaðarhlíðar-
ættin. í karllegg Árna eru níu prestar
í röð, talið frá sr. Þorvaldi til sr. Ölafs
sálmaskálds á Sauðanesi Guðmunds-
sonar (að báðum meðtöldum), en sr.
Ólafur var samtíðarmaður Guðbrands
biskups.
Árni Þorvaldsson ólst upp í
Hvammi í Norðurárdal og í Fagradal
innra við Gilsfjörð. Hann hóf
snemma latínunám undir inntöku-
próf í Lærðaskólann, tók próf í 2. b.
1892 og iauk stúdentsprófi 1896, sigldi
til Khafnar þá um haustið og var
innritaður í háskólann Jrar. Lagði
stund á latínu um hríð, en valdi sér
brátt ensku sem námsefni og Jjýzku og
frönsku sem aukagreinar. Lauk hann
embættisprófi í þessum greinum árið
1905, |)á þrítugur að aldri. Gegndi
hann næstu fjögur ár stundakennslu í
Rvík. þar á meðal í Menntaskólan-
um. Mun hann vera fyrsti kandídat í
enskri tungu, er kennt liefir í þeim
skóla. Höfðu aðeins örfáir Islendingar
á tindan honum lesið ensku við há-
skóla og flestir Jreirra horfið þaðan,
án Jiess að ljúka prófi. Kannaði Árni
Jjví ókunna stigu íslendingum, er
hann hóf enskunám við háskólann.
Kennifaðir hans var inn frægi hljóð-
fræðingur, Otto Jespersen prófessor,
er setti nýtt snið á enskukennslu.
Gerðist Árni því brautryðjandi, er
hann með kennslusniði Jespersens hóf
enskukennslu á Islandi haustið 1905.
Flykktiist 'að honum nemendur í Rvík.
Jjá þégary konur og karlar, ungir og
gamlir. Hann þýddi á íslénzku enska
málmyndalýsingti Jespersens og lagaði
hana handa islenzkum nemendum
(nteð Böðvari Kristjánssyni), og kom
bókin út í Rvík haustið 1906.
Hjaltalín skólastjóri gagnfræðaskól-
ans norðlenzka kenndi þar ensku sína
tíð, en liann andaðist haustið 1908.
Enskur trúboði, búsettur hér í bæn-
um, var fenginn til að kenna ensku í
skólanum veturinn eftir, en 14. júlí
1909 var Árna Þorvaldssyni veitt 2.
kennaraembættið hér við skólann, og
tók hann við enskukennslunni haust-
ið 1909. Gegndi liann þeim starfa
samfleytt 30 ár, til haustsins 1939. En
á annað ár Jjar á eftir fékk hann ann-
an mann til að kenna fyrir sig, fyrir
sakir vanheilsu. Lausn fékk hann frá
embætti frá 1. febr. 1941.
1. kennari skólans varð hann haust-
ið 1918, er Þorkell Þorkelsson, síðar